Tổng thống Mỹ điều quân tới Portland, dọa dùng ‘toàn lực’ trấn áp biểu tình

Trong một tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social ngày 27/9, ông Trump cho biết ông đã cho phép triển khai quân đội tại thành phố Portland, tây bắc nước Mỹ, và tại các cơ sở của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Động thái này đã mở rộng quyền sử dụng quân đội trong nước gây tranh cãi của ông.

Trump cho biết ông đang “chỉ đạo Bộ trưởng Chiến tranh Pete Hegseth cung cấp mọi lực lượng cần thiết để bảo vệ Portland bị chiến tranh tàn phá”.

Tổng thống Mỹ khẳng định động thái này nhằm bảo vệ “các cơ sở ICE của chúng ta đang bị Antifa và các phần tử khủng bố nội địa tấn công”, đồng thời đăng trên Truth Social: “Tôi cũng cho phép sử dụng toàn lực, nếu cần thiết”.

Thông báo này đã vấp phải phản ứng dữ dội từ các nghị sĩ Dân chủ, họ cho rằng không có nhu cầu triển khai quân liên bang tới thành phố.

“Không có mối đe dọa an ninh quốc gia nào ở Portland. Các cộng đồng của chúng tôi an toàn và bình yên” - Thống đốc Oregon Tina Kotek tuyên bố.

Tại một cuộc họp báo ngày thứ Bảy, bà Kotek nói rằng “bất kỳ việc triển khai nào cũng sẽ là lạm quyền” và bà đang phối hợp với Tổng chưởng lý bang Oregon Dan Rayfield “để xem liệu có cần phản ứng nào không”.

Việt điều quân này đánh dấu sự mở rộng hơn nữa việc triển khai quân ở các thành phố Mỹ, trong bối cảnh chính quyền Trump đẩy mạnh đàn áp nhập cư trái phép.

Bài đăng của ông Trump không nói rõ liệu ông có kích hoạt lực lượng Vệ binh Quốc gia hay quân đội chính quy Mỹ. Cũng không nêu rõ “toàn lực” nghĩa là gì.

“Chúng tôi sẵn sàng huy động quân nhân Mỹ hỗ trợ các hoạt động của DHS (Bộ An ninh Nội địa) tại Portland theo chỉ đạo của Tổng thống” - phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sean Parnell nói với BBC. “Bộ sẽ cung cấp thông tin và cập nhật khi có”.

Cơ sở ICE ở Portland đã bị người biểu tình nhắm tới từ đầu tháng 6, đôi khi dẫn đến đụng độ bạo lực. Tính đến 8/9, Văn phòng Công tố Mỹ đã khởi tố liên bang 26 người với các tội danh như phóng hỏa, tấn công cảnh sát và chống lệnh bắt giữ.

Bộ An ninh Nội địa cho biết những người biểu tình đã “liên tục tấn công và bao vây một trung tâm xử lý ICE” ở Portland. Trên nền tảng X, DHS viết rằng nhiều người đã bị bắt và truy tố liên bang. “Rose City Antifa - tổ chức vừa bị liệt kê là khủng bố nội địa, đã trái phép công khai địa chỉ của các nhân viên ICE và phát tán trên tờ rơi. Các cá nhân liên quan Antifa cũng gửi lời đe dọa giết người tới nhân viên DHS” - DHS viết.

Đầu tuần này, ông Trump đã ký lệnh chính thức chỉ định Antifa là tổ chức khủng bố nội địa. Antifa (viết tắt của “chống phát xít”) là một phong trào lỏng lẻo gồm các nhà hoạt động thiên tả. Các chuyên gia pháp lý lưu ý rằng Mỹ hiện không có cơ chế pháp lý để chính thức coi một nhóm nào đó là tổ chức khủng bố nội địa và việc này có thể vấp phải thách thức hiến pháp dựa trên Tu chính án thứ nhất bảo vệ tự do ngôn luận và hội họp.

Các nghị sĩ Dân chủ chỉ trích cả giọng điệu của Tổng thống lẫn hành động của lực lượng ICE ở bang này. Thượng nghị sĩ Ron Wyden (Oregon) nói hôm thứ Sáu rằng có “báo cáo đáng tin cậy” rằng các đặc vụ liên bang “đang lặp lại kịch bản năm 2020”, ám chỉ việc triển khai lực lượng liên bang đối phó biểu tình sau cái chết của George Floyd.

“Tôi kêu gọi người dân Oregon không rơi vào bẫy kích động bạo lực của Trump,” Wyden nói.

Các nhà lập pháp địa phương cũng cáo buộc ICE nhắm vào những người không gây nguy hiểm thực sự cho xã hội, viện dẫn các vụ việc gần đây như bắt giữ một người cha trước cửa trường mầm non của con và một lính cứu hỏa rừng bị bắt khi đang chữa cháy ở rừng quốc gia Olympic. Họ cũng trích dẫn thống kê của Viện Cato ở Washington DC cho thấy 65% người bị ICE bắt không có tiền án.

Bất chấp phản ứng dữ dội từ phía Dân chủ, động thái này nhận được sự ủng hộ từ một số quan chức Cộng hòa. Bộ trưởng Lao động Mỹ Lori Chavez-DeRemer nói bà đã chứng kiến “tình trạng vô pháp” biến Portland thành “vùng chiến sự tội phạm” và cảm ơn Trump “đã hành động để bảo vệ các cơ sở ICE và Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”.

Đầu năm nay, ông Trump đã triển khai Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles và Washington DC, và dự kiến đặc vụ liên bang sẽ đến Memphis vào tuần tới. Ở Los Angeles, ông điều 2.000 nhân viên liên bang để xử lý bất ổn liên quan các cuộc truy quét người nhập cư không giấy tờ. Đụng độ kéo dài nhiều ngày, cảnh sát dùng hơi cay giải tán đám đông.

Một thẩm phán liên bang ở California đầu tháng này phán quyết việc triển khai Vệ binh Quốc gia tới Los Angeles là trái luật và vi phạm Đạo luật Posse Comitatus - luật giới hạn quyền lực chính phủ liên bang trong việc dùng quân đội cho các vấn đề nội địa.

Hiện chưa rõ Tổng thống có cơ sở pháp lý để triển khai lực lượng liên bang tới Oregon hay không.

×