Từ sản xuất nông nghiệp manh mún đến vùng nông sản hàng hóa tập trung, quy mô lớn, một cách giảm nghèo ở Lai Châu

Nông nghiệp Lai Châu "vượt khó" để đứng vững

Tám thập kỷ qua, dù trong khói lửa chiến tranh hay thời kỳ đổi mới, người làm nông nghiệp và môi trường Lai Châu đã viết nên câu chuyện đầy tự hào về sự kiên cường, sáng tạo và khát vọng làm giàu bền vững.

Cách đây tròn 80 năm, giữa muôn vàn khó khăn của buổi đầu độc lập, việc Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh thành lập Bộ Canh nông - tiền thân của Bộ Nông nghiệp và Môi trường ngày nay, đã khẳng định vị thế đặc biệt quan trọng của nông nghiệp. Đó không chỉ là sự kiện lịch sử mà còn là kim chỉ nam cho một ngành luôn gắn bó mật thiết với sinh kế của người dân, an ninh lương thực quốc gia.

Tại Lai Châu – một tỉnh miền núi biên giới, ngành Nông nghiệp và Môi trường luôn giữ vai trò là trụ cột kinh tế. Dù trong gian khó hay thuận lợi, các thế hệ cán bộ, công chức nơi đây vẫn luôn phát huy truyền thống đoàn kết, kiên cường, "ba cùng" (cùng ăn, cùng ở, cùng làm) với nhân dân, nỗ lực vượt qua thách thức để xây dựng và phát triển quê hương.

Những năm đầu sau Cách mạng Tháng Tám, nông nghiệp Lai Châu chủ yếu là tự cung tự cấp, thiếu thốn trăm bề. Nhưng chính trong khó khăn, đồng bào các dân tộc trong tỉnh đã hun đúc nên những kinh nghiệm quý báu về trồng trọt, chăn nuôi, tạo nền móng vững chắc.

Bước vào thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, ngành Nông nghiệp Lai Châu vừa sản xuất vừa chiến đấu, chủ động triển khai mạnh mẽ phong trào hợp tác hóa, định canh, định cư. Những nỗ lực ấy không chỉ giữ ấm cái bụng của nhân dân, mà còn phục vụ đắc lực cho công cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.

Sau khi đất nước thống nhất, đặc biệt là việc áp dụng Khoán 100 rồi Khoán 10 theo đường lối Đổi mới của Đảng, đã mở đường cho nông nghiệp Lai Châu phát triển mạnh mẽ theo hướng hàng hóa. Việc hợp nhất các Sở, đặc biệt là sự ra đời của Sở Tài nguyên và Môi trường (2003) và gần đây là việc hợp nhất thành Sở Nông nghiệp và Môi trường (2025) theo Nghị quyết 01/NQ-HĐND, đã tạo nên một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hướng tới phát triển bền vững hơn.

Hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn

Những kết quả nổi bật mà ngành nông nghiệp Lai Châu đạt được trong những năm gần đây, chính là minh chứng rõ nét nhất, cho thấy sự “thay da đổi thịt” một cách ngoạn mục. Theo thống kê, giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2024 của tỉnh Lai Châu đạt khoảng 6.400 tỷ đồng, tăng hơn 12 lần so với năm 2004; tổng sản lượng lương thực đạt 226.100 tấn, bình quân 460 kg/người/năm. Đặc biệt, trên địa bàn tỉnh đã hình thành các vùng chuyên canh quy mô lớn như: Vùng chè 10.500ha , vùng mắc ca 7.400ha, vùng quế 12.500ha quế và hơn 11.000 ha cây dược liệu… tạo ra sản lượng ổn định, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân.

Lĩnh vực chăn nuôi, sản xuất của tỉnh Lai Châu cũng đã có bước chuyển mạnh mẽ. Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân trong tỉnh đã mạnh dạn chuyển đổi từ quy mô nhỏ lẻ, phân tán sang hình thức chăn nuôi trang trại tập trung, gắn với an toàn sinh học và bảo vệ môi trường. Tổng đàn gia súc chính trên địa bàn tỉnh đạt gần 372.000 con, tăng bình quân 5%/năm, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế hộ và kinh tế trang trại.

Lĩnh vực lâm nghiệp và bảo vệ môi trường cũng đạt được những kết quả rất đáng tự hào. Tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh đạt 52,95%, diện tích rừng toàn tỉnh khoảng 501.000 ha. Công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng được triển khai hiệu quả, mang lại nguồn thu khoảng 500 tỷ đồng/năm, không chỉ tạo sinh kế bền vững cho người dân, mà còn nâng cao ý thức bảo vệ và phát triển rừng.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cũng được tỉnh Lai Châu triển khai đồng bộ, toàn diện. Bộ mặt các xã nông thôn miền núi của tỉnh có nhiều khởi sắc. Thu nhập, đời sống của người dân trong tỉnh không ngừng cải thiện, nâng cao. Toàn tỉnh hiện có khoảng 280 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó nhiều sản phẩm đã khẳng định được thương hiệu, chỗ đứng trên thị trường.

Hướng tới phát triển "kinh tế xanh" và tuần hoàn

Ông Bùi Huy Phương – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lai Châu, cho biết: Trước yêu cầu ngày càng lớn của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế và chuyển đổi xanh, ngành Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu xác định nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, đó là phát triển nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường, gắn chặt với nâng cao đời sống nhân dân, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giữ gìn cân bằng sinh thái và thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Theo đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu sẽ tập trung phát triển nông nghiệp tích hợp đa giá trị, hướng tới nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đây sẽ là hướng đi chiến lược nhằm nâng cao giá trị gia tăng, khẳng định thương hiệu và vị thế nông sản Lai Châu trên thị trường trong nước và quốc tế.

Cùng với đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu cũng sẽ chú trọng nâng cao chất lượng các vùng sản xuất trọng điểm, đặc biệt là các vùng chè, lúa đặc sản và cây dược liệu; mở rộng diện tích mắc ca, quế, sâm Lai Châu đạt tiêu chuẩn GACP–WHO, xây dựng chuỗi liên kết bền vững giữa sản xuất - chế biến - tiêu thụ; tiếp tục phát triển chăn nuôi an toàn sinh học, gắn với xử lý chất thải, bảo vệ môi trường và khai thác hiệu quả tiềm năng mặt nước để phát triển nuôi trồng thủy sản có giá trị kinh tế cao; bảo vệ và phát triển rừng bền vững, đồng thời phát triển thị trường tín chỉ carbon để tạo thêm nguồn lực cho người dân, khuyến khích kinh tế xanh; kiểm soát chặt chẽ các nguồn gây ô nhiễm, thúc đẩy tái chế chất thải; tiếp tục triển khai Chương trình MTQG giai đoạn 2026–2030, hướng tới mục tiêu xây dựng nông thôn Lai Châu ngày càng văn minh, hiện đại, gắn kết với du lịch sinh thái bền vững…

Tự hào với hành trình 80 năm "trụ cột", ngành Nông nghiệp và Môi trường Lai Châu đang vững vàng tiến bước, quyết tâm kiến tạo một nền kinh tế xanh, tuần hoàn, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc hơn cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh.

×