Bình luận
0
Lý Nam Đế tên húy là Lý Bí hoặc Lý Bôn. Có nhiều giả thiết về quê hương của ông, người cho là Thái Bình, người cho Sơn Tây (Hà Nội), hay Thái Nguyên. Kỷ niệm 1.470 năm khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ, ngày 6/10/2012 tại Hà Nội, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam và UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức hội thảo khoa học "Một số vấn đề về Vương triều Tiền Lý và quê hương của vua Lý Nam Đế" với sự tham dự của đông đảo các nhà sử học, nhà khoa học.
Dựa trên cơ sở tư liệu điền dã thực địa ở các vùng xã Tiên Phong (Phổ Yên, Thái Nguyên), Thái Thụy (Thái Bình), kết hợp với thần tích, truyền thuyết… còn lưu giữ tại các xã Giang Xá, Lưu Xá (Hoài Đức, Hà Nội), các nhà khoa học đưa ra kết luận Lý Nam Đế có quê gốc ở xã Tiên Phong (Thái Nguyên).
Tranh minh họa Lý Nam Đế.
Ông là con của một hào trưởng nhưng sớm mồ côi cha mẹ nên được một thiền sư đưa về chùa nuôi dạy. Lý Bí vì thế trở thành người học rộng, hiểu sâu, thiên tư lỗi lạc, có tài văn võ. Ông làm quan dưới thời nhà Lương (triều đình phương Bắc), nhưng bất bình với sự cai trị tàn ác nên bỏ mũ áo, mưu việc dấy binh.
"Vua bấy giờ làm chức Giám quân ở châu Cửu Đức (huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay), nhân liên kết với hào kiệt mấy châu, đều hưởng ứng. Có Triệu Túc tù trưởng ở Chu Diên (thuộc tỉnh Hải Dương ngày nay) phục tài đức của vua, bèn dẫn đầu đem quân theo về. Thứ sử Giao châu là Lâm Vũ Hầu Tiêu Tư biết việc, đem của đến hối lộ cho vua, rồi chạy về Quảng Châu. Vua ra chiếm giữ châu thành (tức là Long Biên)", Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Năm 542, nhà Lương cho quân sang xâm chiếm, Lý Bí lãnh đạo quân tướng đánh đuổi khiến chúng "10 phần chết đến 6-7 phần, quân tan rã mà về". Năm 543 vua Lâm Ấp (tiền thân của nhà nước Chămpa) đưa quân xâm lấn lãnh thổ, bị quân tướng của Lý Nam Đế đánh tan.
Toàn bộ đất Giao Châu (gồm Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ của Việt Nam ngày nay và một phần đất Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc) đều thuộc quyền kiểm soát của nhà tiền Lý.
"Năm 544, mùa xuân, tháng giêng, vua nhân thắng giặc, tự xưng là Nam Việt Đế, lên ngôi, đặt niên hiệu, lập trăm quan, dựng quốc hiệu, đóng đô ở Long Biên, dựng điện Vạn Thọ làm nơi triều hội", sách Đại Việt sử ký toàn thư chép. Triều đình nhà Tiền Lý có hai ban văn và võ. Tướng Phạm Tu đứng đầu hàng quan võ, Tinh Thiều đứng đầu hàng quan văn. Triệu Quang Phục (sau này là Triệu Việt Vương) làm Đại tướng dưới thời Lý Nam Đế.
"Lý Bí - Lý Nam Đế là hoàng đế đầu tiên của nước ta. Ông lập một triều đình riêng là sự khẳng định chủ quyền độc lập, bền vững muôn đời của dân tộc ta. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, người Việt tự xây dựng cho mình một cơ cấu nhà nước mới theo chế độ tập quyền trung ương", sách 54 vị hoàng đế Việt Nam viết.
Vạn Xuân là quốc hiệu của Việt Nam trong thời kỳ độc lập ngắn ngủi, thoát khỏi chính quyền phương Bắc. Lý Nam Đế đặt tên nước với ý nghĩa mong cho xã tắc thanh bình, dân tộc độc lập, thịnh vượng và truyền đến muôn đời sau.
Nhà nước Vạn Xuân tồn tại trong 58 năm, dưới sự trị vì của 3 vua là Lý Nam Đế, Triệu Việt Vương và Lý Phật Tử (họ hàng của Lý Nam Đế).
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, năm 545 nhà Lương cho Dương Thiêu làm Thứ sử Giao Châu, Trần Bá Tiên làm Tư mã, đem quân sang xâm chiếm. Lý Nam Đế đem 30.000 quân ra chống cự, nhưng bị thua ở nhiều trận địa nên phải chạy về Gia Ninh (thuộc tỉnh Phú Thọ ngày nay). Quân của Trần Bá Tiên tiếp tục đuổi theo vây đánh và lấy được thành Gia Ninh khoảng nửa năm sau đó. Triều đình tiền Lý phải rời sâu vào vùng núi thuộc đất của người Lạo ở Tân Xương.
"Mùa thu, tháng 8, vua lại đem 20.000 quân từ trong đất Lạo ra đóng ở hồ Điển Triệt (huyện Lập Thạch, Vĩnh Phúc ngày nay), đóng nhiều thuyền đậu chật cả mặt hồ. Quân Lương sợ, cứ đóng lại ở cửa hồ không dám tiến vào", sách Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Tuy nhiên, nhân dịp nước sông dâng cao tràn vào hồ, Trần Bá Tiên bất ngờ đưa quân đánh úp khiến nhà Lý vỡ trận. Vua lui vào sâu trong động Khuất Lạo (Tam Nông, Phú Thọ) để sửa binh đánh lại. Tại đây Lý Nam Đế bị ốm nặng và qua đời năm 548. Trước đó, ông ủy cho đại tướng là Triệu Quang Phục giữ việc nước, điều quân đi đánh Bá Tiên.
Để tưởng nhớ Lý Nam Đế - người anh hùng dân tộc mở đầu nền độc lập tự chủ của đất nước, nhân dân nhiều nơi đã lập đền thờ. Tên ông được đặt cho một phố ở Hà Nội. Tại Thái Bình, "Lý Bôn" là đường lớn ở trung tâm thành phố của tỉnh.
Sau khi lên ngôi, Lý Nam Đế sai dựng một ngôi chùa lớn ở phường Yên Hoa (Yên Phụ) lấy tên là Khai Quốc (nghĩa là mở nước). Đây chính là chùa Trấn Quốc nằm ở đảo Cá vàng, thuộc Hồ Tây (Hà Nội) ngày nay.
Với lịch sử gần 1.500 năm, Trấn Quốc được coi là ngôi chùa cổ nhất ở Thăng Long - Hà Nội. Dưới thời nhà Lý, Trần, chùa là trung tâm Phật giáo. Sau nhiều lần tu sửa, kiến trúc của chùa vẫn giữ được nét uy nghiêm, cổ kính, thanh bình với điểm nhấn là bảo tháp 11 tầng, mỗi tầng đều có 6 ô cửa hình vòm, trong đặt một pho tượng Phật A Di Đà bằng đá quý.
Với những giá trị về lịch sử và kiến trúc, chùa Trấn Quốc được xếp vào danh mục di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia (năm 1989).
Công chúa Hàm Sơn cả đời đã trải qua 7 vị hoàng đế, 8 niên hiệu là Hồng Vũ, Kiến Văn, Vĩnh Lạc, Hồng Hi, Tuyên Đức, Chính Thống, Cảnh Thái, Thiên Thuận, thọ tới 82 tuổi.
Cuộc chiến đổ lỗi mang tên "làm cha mẹ" khiến gia đình tôi vô cùng căng thẳng.
Chia sẻ
HLV Polking hài lòng khi CLB CAHN ngược dòng đánh bại CLB Bắc Kinh Quốc An với tỷ số 2-1, qua đó đoạt vé vào vòng 16 đội AFC Champions League Two 2025/2026.
Chia sẻ
Hoàng đế Cao Trạm có một người em trai là Cao Tế, theo chế độ “huynh đệ nối nghiệp” của Bắc Tề, khi nghe tin anh trai ốm nặng, Cao Tế đã lập tức vỗ tay và hét lên với những người xung quanh rằng: “Bây giờ ta đã có thể làm Hoàng đế rồi, haha … “.
Chia sẻ
Sau một thời gian tìm hiểu, mới đây tiền vệ Phạm Đức Huy đã quyết định cầu hôn cô bạn gái MC Huyền Trang VTV.
Chia sẻ
Giang Sung trở thành biểu tượng của gian thần, của sự xảo quyệt có thể khiến triều đại hưng thịnh nhất Tây Hán bị lung lay. Nếu không có sự gian trá của ông ta, có lẽ Thái tử Lưu Cứ – người được đánh giá nhân hậu và có tư tưởng cải cách – đã kế vị, và triều Hán có thể bước sang một thời kỳ phát triển khác.
Chia sẻ
Các lực lượng Ukraine vẫn đang thực hiện một số cuộc đột kích quy mô nhỏ tại trung tâm Pokrovsk, vài tuần sau khi phần lớn thị trấn tiền tuyến này rơi vào tay Nga. Nhưng ngày càng nhiều xe bọc thép Nga đang tiến vào pháo đài quan trọng của Ukraine ở Donetsk, theo Euromaidanpress.
Chia sẻ
Hệ thống Thẩm mỹ viện Mailisa vừa thông báo tạm ngừng hoạt động từ ngày 28/11. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh đơn vị liên tục đối mặt với hàng loạt rắc rối pháp lý nghiêm trọng, đỉnh điểm là việc vợ chồng chủ hệ thống bị khởi tố tội buôn lậu.
Chia sẻ
Nguyễn Filip đã có pha xử lý bóng tai hại, “biếu không” một bàn thắng cho đối phương nhưng CLB CAHN vẫn ngược dòng thành công để thắng Bắc Kinh Quốc An 2-1 và giành quyền đi tiếp tại bảng E AFC Champions League Two.
Chia sẻ
Người đẹp Catalina Duque Abréu (Colombia) trở thành chủ nhân của chiếc vương miện Miss International 2025, đúng như nhiều dự đoán trước đó.
Chia sẻ
"Tôi có thể làm tốt hơn nếu như đối diện trên bàn đàm phán không phải là ông Lê Đức Thọ", "Đàm phán với ông Thọ quả là cân não!", “Ông Thọ ở Paris đã mổ xẻ tôi bằng những con dao rất nhọn với tay nghề của một nhà phẫu thuật"... Henry Kissinger-cố vấn của Tổng thống Mỹ Nixon từng thừa nhận với báo chí phương Tây sau những cuộc đàm phán với cố vấn đặc biệt của phái đoàn ta-đồng chí Lê Đức Thọ-tại Hội nghị Paris (Pháp) năm 1973.
Chia sẻ
7 cầu thủ nhập tịch trái phép không đủ tiền kiện FAM; U22 Singapore thế chân U22 Campuchia; tiền vệ U22 Thái Lan quyết giành HCV SEA Games 33; M.U sắp cho 3 sao trẻ đi “tu nghiệp”; FIFA có nguy cơ bị kiện vì thiên vị Ronaldo.
Chia sẻ
Báo Dân Việt nhận giải Khuyến khích tại Giải Báo chí Kinh tế Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn lần VI 2025 với loạt bài "Trồng lúa ngon nhất thế giới tại TP.HCM". Cuộc thi lần này thu hút hơn 100 tác phẩm dự thi từ 50 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương, ở nhiều loại hình báo chí.
Chia sẻ
Ông Daniel Driscoll - quan chức cấp cao của Mỹ phụ trách đàm phán về Ukraine - đã cảnh báo các nhà ngoại giao châu Âu rằng, Nga hiện sản xuất tên lửa với tốc độ vượt xa tốc độ phóng, tạo ra một kho dự trữ vũ khí tầm xa ngày càng lớn có thể “giáng đòn kết liễu” vào Ukraine.
Chia sẻ
Báo NTNN/Dân Việt - Ban Tổ chức Gala ảnh "Dân Việt với Thu vàng" lần thứ I năm 2025 sẽ Giấy chứng nhận và quà tặng cho 15 tác giả có các tác phẩm xuất sắc nhất trong số hơn 600 tác phẩm gửi tới Gala.
Chia sẻ
Nga tuyên bố không có ý định từ bỏ các mục tiêu trong cuộc chiến chống Ukraine và cho rằng tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump về một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng là “quá sớm”.
Chia sẻ
Lợn rừng là loài vật nuôi hoang dã, hiện nay đã được người dân thuần hóa, nuôi thành công bán làm con đặc sản. Ở huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, nuôi con đặc sản này bán hút hàng lại chịu ăn kham khổ, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Thịt lợn rừng là thịt đặc sản, ngọt ngon, giá thịt lợn rừng tăng cao, thị trường ưa chuộng...
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, thái độ cần cù, thực dụng và tiết kiệm này giúp tài sản của 4 con giáp tích lũy dần dần, cuộc sống ngày càng thịnh vượng.
Chia sẻ
Trong khuôn khổ sự kiện “Vietnam Happy Fest 2025 – Ngày hội Việt Nam hạnh phúc” sẽ diễn ra đám cưới tập thể của 80 cặp đôi bên không gian Hồ Hoàn Kiếm.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ ban hành các Quyết định phê chuẩn kết quả bầu, miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân 3 tỉnh: Quảng Trị, Đồng Tháp, Vĩnh Long.
Chia sẻ
Chiều 27/11, Tỉnh ủy Đồng Nai tổ chức công bố quyết định của Ban Bí thư về việc bổ sung 3 cán bộ vào Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2025-2030, với sự tham dự của lãnh đạo tỉnh và đại diện các sở, ngành.
Chia sẻ
Ở cuộc chạm trán tại lượt trận thứ 5 bảng F AFC Champions League Two 2025/26, thủ thành Caique mắc sai lầm khiến Thép xanh Nam Định để thua 0-2 trước Ratchaburi.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Hoàng Quỳnh Mai là người được Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Trịnh Thúy Mùi xem là nữ đạo diễn số 1 của làng sân khấu Việt Nam.
Chia sẻ
Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận chức danh Giáo sư cho ông Lê Minh Hoàng, Viện trưởng Viện Nuôi trồng Thủy sản, Trường Đại học Nha Trang - thuộc Hội đồng giáo sư liên ngành Chăn nuôi-Thú y-Thuỷ sản.
Chia sẻ
Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa ký ban hành Kết luận số 213-KL/TW của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW (ngày 24/3/2020) của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.
Chia sẻ
Từ nỗi lo bệnh tật của người thân, chị Nguyễn Thị Bình, tỉnh Thái Nguyên đã dành 5 năm miệt mài nghiên cứu để biến chuối xanh thành dòng sản phẩm dinh dưỡng giá trị cao và quyết tâm thành lập doanh nghiệp với mong muốn lan tỏa sản phẩm rộng rãi đến nhiều người tiêu dùng, giúp bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.
Chia sẻ
Rõ khổ, cánh đồng trồng hoa cúc trông tan tác thế này, bảo sao ở nơi này của Khánh Hòa, nhà nào cũng kêu "mất Tết". Làng hoa tổ dân phố Phú Thạnh, phường Hòa Thắng, tỉnh Khánh Hòa (địa phận TX Ninh Hòa trước đây) đang chìm trong cảnh tan hoang, tan tác khi lũ lụt đi qua...
Chia sẻ
Đường Như Nguyệt – tuyến ven sông thường “báo động sớm” mỗi mùa bão ở Đà Nẵng đang được gia cố toàn diện. Công nhân đang thi công liên tục ngày đêm nhằm khắc phục tình trạng sạt lở, xói mòn và ngập úng trong suốt nhiều năm qua.
Chia sẻ
Việt Nam và Trung Quốc vừa chính thức ký nghị định xuất khẩu mít tươi, việc này được kỳ vọng mở ra cơ hội lớn cho nông dân trồng mít Thái. Hiện nay giá mít Thái cắt tại vườn đang rất thấp, liệu nghị định này có đủ sức kéo thị trường bật dậy?
Chia sẻ
Sau lũ lịch sử, thôn Hiệp Đồng, xã Hòa Xuân (tỉnh Đắk Lắk) với khoảng 800 khẩu phải đối mặt với thiệt hại nghiêm trọng: Nhiều nhà sập, mất điện, thiếu nước sạch. Nhưng người dân nơi đây vẫn kiên cường đứng dậy, khắc phục hậu quả sau lũ.
Chia sẻ
Triển lãm Công nghiệp hóa chất, sản phẩm hóa chất nông nghiệp và bảo vệ thực vật Việt Nam (VINACHEM EXPO - CAC VIETNAM 2025) được doanh nghiệp, giới chuyên môn trong nước và quốc tế đánh giá là triển lãm quốc tế chuyên ngành lớn nhất tại Việt Nam về lĩnh vực này.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
MA 
