Ảnh: Ngắm kiệt tác mới được công nhận bảo vật quốc gia

Nằm ở xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình, chùa Keo là một trong những ngôi chùa cổ ở Việt Nam được bảo tồn hầu như còn nguyên vẹn kiến trúc 400 năm tuổi.

Các hạng mục nội thất đều làm bằng gỗ lim, được các nghệ nhân điêu khắc thời nhà Hậu Lê chạm khắc rất tinh xảo. Chùa gồm hai khu, thờ Phật và thờ Thánh đức Dương Không Lộ - Vị đại sư thời Lý có công dựng chùa.

Hương  án chùa Keo là một kiệt tác nghệ thuật bằng gỗ, được  chạm tinh xảo, sinh động, thống nhất giữa 4 mặt với nhau, bố cục tinh tế. Ông Nguyễn Văn Khánh - người dân xã Duy Nhất, đồng thời là người trông coi chùa Keo cho biết, chiếc hương án này vẫn được sử dụng làm nơi đặt lễ phẩm, hương hoa cúng Phật. Mới đây, hương án được công nhận là bảo vật quốc gia (12/2021), trước đó có rất nhiều nhà nghiên cứu về đây đo đạc, soi từng chi tiết hương án.

4.Theo đó, hương án có kết cấu dạng hình hộp chữ nhật đứng với chân cao, nhiều trang trí bám theo nối từ phần gờ xuống đến chân của hương án

5.Kết cấu ba phần chính gồm phần trên cùng, bề mặt nhang án được thể hiện to bè bằng những miếng gỗ nổi gờ và chạm hình cánh sen. Mặt là tấm gỗ liền để trơn và phủ sơn ta rồi đánh bóng. Việc phủ sơn này giúp bảo vệ bề mặt gỗ khỏi tác động khi đặt lễ, bày đồ thờ lên trên.

6.Mặt ngoài cách gỗ này được chạm khắc những cánh sen ngửa xếp chồng, đan xen nhau.

7.Phần dưới  được trang trí bằng cánh sen đơn và dây hoa, tổng thể mặt hương án giống một đóa sen. Đây cũng là một biểu tượng quan trọng và quen thuộc, gắn liền với tinh thần của Phật giáo.

8.Tại phần thân hương án phía trước có các ô hộc hình vuông được chặm khắc hình rồng khác nhau nằm trong lá đề, bên ngoài có mây lửa bao quanh.

Trên thân hương án cũng có những hình thân rồng đang vận động, bám vào thân cột

Dù thân ngắn, thân dài khác nhau, chúng đều có vảy, mây vờn và tia lửa phóng ra từ thân rồng

Tại chân hương án, mỗi chân trụ có một hình rồng

Rồng ở đây trong tư thế đang ngóc đầu, miệng ngậm ngọc báu, bờm và tia lửa khỏe khoắn, chân rồng có vảy và lộ ra các móng sắc nhọn

Hương án chùa Keo không chỉ nằm ở kích cỡ đồ sộ, chạm khắc tỉ mỉ, mà còn độc đáo về chủ đề, đề tài trang trí, đặc biệt là các đồ án trang trí có hình tượng rồng