Đông đảo người dân về dâng hương tưởng niệm 1.117 năm ngày mất của Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Dụ

Dự lễ dâng hương tưởng niệm Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Dụ có ông Trần Đức Thắng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ Hải Dương; các đại biểu lãnh đạo các ban đảng, một số sở, ngành HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ tỉnh Hải Dương, lãnh đạo huyện Ninh Giang; cùng đông đảo người dân, du khách thập phương, con cháu dòng họ Khúc nhiều tỉnh, thành về dự.

Trong diễn văn ôn lại thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Dụ, ông Nguyễn Thành Vạn, Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Giang, Trưởng Ban Tổ chức lễ hội nêu rõ bối cảnh nước ta trải qua nghìn năm Bắc thuộc, dưới sự thống trị và đồng hoá của các triều đại phong kiến Trung Hoa, với tinh thần yêu nước và ý thức dân tộc được hun đúc từ thời lập quốc, các thế hệ người Việt luôn khao khát và không ngừng đứng lên để giành lại nền độc lập, tự chủ cho mình.

Trong bối cảnh đó, vào đầu thế kỷ X, sau một thời gian dài chuẩn bị, năm 905 Khúc Thừa Dụ đã lãnh đạo nhân dân chiếm thành Tống Bình, tự xưng là Tiết độ sứ, xây dựng chính quyền tự chủ của người Việt, đánh dấu mốc quan trọng, mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập tự chủ lâu dài cho lịch sử dân tộc.

Công cuộc trung hưng đất nước của họ Khúc trải qua ba đời Khúc chúa gồm: Khúc Thừa Dụ, Khúc Thừa Hạo, Khúc Thừa Mỹ với thời gian tồn tại chỉ 25 năm nhưng lại là dấu ấn lớn, mốc thời gian quan trọng trong tiến trình lịch sử Việt Nam.

Theo thư tịch cổ, kết quả nghiên cứu và các hội thảo khoa học trong những năm qua cho biết: Khúc Thừa Dụ quê ở trang Cúc Bồ, đất Hồng Châu (nay thuộc xã Kiến Quốc, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương) là một hào trưởng, thuộc dòng họ lớn lâu đời, một đại cự tộc có ảnh hưởng xã hội rất to lớn, ông là bậc tài trí xuất chúng có ý chí hơn đời, tính khoan hoa hay thương người.

Nước ta lúc này chịu ách thống trị của triều đại nhà Đường. Khi nhà Đường bước vào giai đoạn đổ nát, giai cấp phong kiến Trung Quốc phân tranh gay gắt, hết sức rối ren. Lợi dụng tình hình đó, lúc này ở đất Hồng Châu, Khúc Thừa Dụ ngày đêm tập hợp lực lượng, tích trữ lương thực, theo dõi chặt chẽ tình hình giặc ráo riết chuẩn bị cho việc giành chính quyền, quyết định vận mệnh đất nước. Nhờ tài cao đức cả, Khúc Thừa Dụ được dân chúng khắp nơi mến mộ, nguyện làm nghĩa binh, gia nhập lực lượng, tạo thế lực ngày càng lớn mạnh.

Năm 905, đời vua Đường Chiêu Tông, biết triều đình nhà Đường đang lúc mạt vận, Khúc Thừa Dụ liền chớp thời cơ ngàn năm có một, đem toàn bộ lực lượng tiến vào thành Tống Bình (tức Hà Nội ngày nay) tự xưng làm Tiết độ sứ. Mất thành Tống Bình, chính quyền đô hộ nhà Đường ở các địa phương cũng lần lượt tan rã.

Nhờ tài trí thông minh, sự nháy bén chính trị và quyết đoán sáng suốt Khúc Thừa Dụ buộc nhà Đường phải thừa nhận vai trò lãnh đạo của họ Khúc. Năm 906 vua Đương buộc phải phong cho ông chức Tĩnh Hải Tiết độ sứ, chức quan cao nhất ở ngoại biên, lại gia phong tước Đồng bình chương sự, có quyền thay triều đình quyết định mọi việc.

Nắm quyền lực trong tay, Khúc Thừa Dụ nhanh chóng cắt đặt quan lại, năm giữ những chức vụ chủ chốt, dốc sức diều hành quản lý đất nước. Ông đã ban hành nhiều chính sách tích cực và tiến bộ, xây dựng bộ máy chính quyền mới trong cả nước.

Trưởng Ban tổ chức lễ hội Nguyễn Thành Vạn đánh giá: "Đây là một thắng lợi có tầm vóc lớn lao và trở thành dấu ấn đậm nét trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Khúc Thừa Dụ đã tạo nên nền móng quyền tự chủ ban đầu cho đất nước mà một nghìn năm trước, bao bậc anh hùng, liệt nữ chưa bao giờ làm được".

Ngày 23/7 năm Đinh Mão tức năm 907, Khúc Thừa Dụ mất, con trai ông là Khúc Thừa Hạo lên thay, kế tục xuất sắc sự nghiệp của cha. Lúc này, nhà Đường bị cướp ngôi, nhà hậu Lương ra đời. Nhà hậu Lương sai sứ sang tấn phong cho Khúc Thừa Hạo làm Tĩnh Hải Tiết độ sứ, Đồng Bình chương sự. Mặc nhiên, phải thừa nhận quyền tự chủ của Nhân dân ta và quyền thế tập của họ Khúc.

Năm 917, Khúc Thừa Hạo mất, Khúc Thừa Mỹ kế tục sự nghiệp của cha, ông. Trong quá trình làm An Nam lưỡng sứ Khúc Thừa Mỹ đã khéo léo thực hiện chiến lược "tử gián, sinh gián" làm nên "Lửa cháy Phiên Ngung".

Thời gian từ khi tiên chúa Khúc Thừa Dụ đến hậu chúa Khúc Thừa Mỹ lãnh đạo Nhân dân giành quyền tự chủ, xây dựng chính quyền độc lập có 25 năm (từ năm 905 – 930). Tuy chưa xứng Đế, xưng Vương, chưa đặt Quốc hiệu, bề ngoài còn tự nhận mình là quan của triều đình phương Bắc nhưng thực chất rõ ràng: Khúc Thừa Dụ và con cháu ông đã đặt dấu chấ hết cho thời kỳ Bắc thuộc, tạo dựng được nền tảng căn bản đầu tiên cho cơ đồ độc lập tự chủ của nước nhà.

Ông và con cháu được coi là những người khai quốc, đặt nền tảng căn bản cho kỷ nguyên quốc gia độc lập, xứng đáng vạn cổ lưu danh, đời đời ghi nhớ.

Đời sau đánh giá, họ Khúc có đóng góp quan trọng với lịch sử dân tộc ở 4 điểm sau: Chấm dứt ách đô hộ hơn 1000 năm của phong kiến phương Bắc; đặt cơ sở đầu tiên cho nền độc lập tự chủ của dân tộc; đặt mối bang giao thật sự với nước ngoài; có những cải cách toàn diện trong hoà bình, nhằm giải quyết về chính sách kinh tế, chính trị, xã hội mà không cần dùng bạo lực.

Để tri ân người có công đầu dựng nền tự chủ cho dân tộc, tỉnh Hải Dương, huyện Ninh Giang đã đầu tư xây dựng ngôi đền mới, đặt cạnh nơi thờ xưa, thành quần thể Đình – Làng, Đền – Nước. Đền được xây dựng bằng những vật liệu bền vững, vĩnh cửu bằng đá, gỗ lim, đồng… Hằng năm, chính quyền, nhân dân địa phương đều tổ chức lễ hội truyền thống để tưởng nhớ, tri ân công đức của Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Dụ với đất nước.

Sau diễn văn tưởng niệm của Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Giang Nguyễn Thành Vạn, các đại biểu và đông đảo nhân dân, cùng con cháu dòng họ Khúc ở nhiều tỉnh, thành về dự cùng dâng hương tưởng niệm Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Du trước hương án tại lễ đài và trong đền.

Lễ hội truyền thống đền Khúc Thừa Dụ được tổ chức trong 3 ngày từ ngày 24 – 26/8 (tức ngày 21 - 23 tháng 7 âm lịch). Ngoài lễ tưởng niệm 1.117 năm ngày mất của Anh hùng Dân tộc Khúc Thừa Dụ, Ban tổ chức lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động như: Thi gói bánh chưng; giải cờ tướng, giải bóng chuyền hơi nam, nữ; chương trình giao lưu văn nghệ, biểu diễn nghệ thuật...