Hình ảnh Sa Pa do người Pháp chụp cách đây gần 100 năm

Khởi nguồn từ ý tưởng thành lập một trạm nghỉ dưỡng cho người Pháp vào những năm đầu của thế kỷ XX, khi đó vùng núi Sa Pa còn là nơi hoang sơ, hẻo lánh không có người qua lại chỉ có lác đác đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Theo Trung tâm thông tin xúc tiến du lịch tỉnh Lào Cai, vào cuối năm 1903, đoàn thám hiểm của sở Địa lý Đông Dương sau nhiều ngày khảo sát đã phát hiện cảnh quan cao nguyên Lồ Suối Tủng và làng Sa Pả. Đoàn đặt tên Cao trạm khu vực là Sa Pa. Đây được coi là mốc hình thành khu du lịch Sa Pa.

Trước đây người dân địa phương vẫn gọi khu vực này là Sa Pả, theo tiếng của người địa phương, Sa Pả có nghĩa là "bãi cát" nhưng do người phương Tây phát âm không có dấu nên mới gọi là Sa Pa.

Nhận thấy vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên, khí hậu trong lành mát mẻ, người Pháp sớm có ý định xây dựng Sa Pa thành một trạm nghỉ dưỡng. Năm 1905 một đoàn khảo sát người Pháp đã tổ chức thám hiểm và đặt được mốc tiêu trên đỉnh Fansipan. Ngày 2-6-1909, Chánh sứ Lao Kay (tên cũ của tỉnh Lào Cai) trình Thống sứ Bắc Kỳ đề nghị thành lập khu điều dưỡng trên cao trạm Sa Pa.