Na Mai Sơn-cây ra quả ngon, bổ dưỡng-cây làm giàu ở Sơn La

Về với xã Hát Lót (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La), dọc quốc lộ 6, dễ thấy những vườn na xanh trải dài tít tắp hàng cây số, xen lẫn những ngôi nhà khang trang, to rộng. Nhìn sự trù phú của hôm nay, khó có thể tưởng tượng, hàng chục năm trước, vùng đất này đã từng cằn cỗi, hoang hóa.

Theo lời chỉ dẫn của người dân địa phương, chúng tôi dừng chân tại tiểu khu 1, thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La để gặp ông Trần Bá Cường, Giám đốc HTX Cựu chiến binh Mai Sơn, là người đã chứng kiến sự đổi thay của vùng đất này.

Dù đã gần 70 tuổi nhưng ông Cường nom vẫn nhanh nhẹn, khỏe khoắn. Kể lại hành trình vượt khó, ông Cường bồi hồi: Tôi quê gốc ở Vĩnh Phúc. Sau khi đi nghĩa vụ quân sự về, đến năm 1990, tôi lên nông trường Tô Hiệu (Hát Lót, Mai Sơn, Sơn La) lập nghiệp.

Khi ấy, cả tiểu khu này vắng bóng người, chỉ có đất hoang, không điện, không nước, hè về, gió Lào thổi khô rát ràn rạt.

Ông Trần Bá Cường, Giám đốc HTX Cựu chiến binh Mai Sơn (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) chia sẻ kỹ thuật trồng na để cây sai quả, quả có mã đẹp. Ông Cường tiết lộ, cây na đã giúp nông dân khá giả, có nhà là tỷ phú. Ảnh: Kiều Tâm.

Nhà nghèo xác nghèo xơ, mà khi ấy chúng tôi chỉ có 3 ha đất đồi khoán để trồng ngô, đậu. Đất lúc tôi nhận đã bạc màu, lại khô hạn, nhà tôi làm lụng vất vả cả năm mà năng suất vẫn thấp. Hàng ngày, tôi phải gánh nước từng can nước trong bản mang về làm nước sinh hoạt, tưới cây, cho bò uống.

“Thấy vất vả mà thu nhập chỉ đủ ăn, tôi với vợ bàn nhau tìm hướng khác. Quê tôi vốn có nghề trồng na. Cây na chịu hạn tốt, dễ trồng, thích hợp với thời tiết của xã Hát Lót mà chưa ai quan tâm nên tôi mang về trồng”, ông Cường bảo.

Năm 1991, gia đình ông mạnh dạn vay vốn hơn 100 triệu đồng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mai Sơn. Vốn mang về, ông đầu tư mua phân sinh học cải tạo đất, đầu tư na giống, đi học kỹ thuật trồng và chăm sóc na ở Lạng Sơn.

“100 triệu khi ấy to lắm mà đầu tư xong cũng chẳng còn bao nhiêu. Còn cây na phải chờ đến 3 năm mới cho quả. Khi ấy, để vẫn có thu nhập, chúng tôi phải trồng thêm cây ngắn ngày như đậu, lạc, cây ăn quả khác để lấy ngắn nuôi dài.”, ông Cường chia sẻ thêm.

Với những thành tích xuất sắc trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, ông Cường-nông dân đầu tiên trồng na ở huyện Mai Sơn (tỉnh Sơn La) đã nhiều lần được vinh danh, trao tặng giấy khen, bằng khen. Ảnh: Kiều Tâm.

Ba năm sau, những quả na đầu tiên chín rộ. “Na to, ngọt, mẫu mã đẹp nên thương lái tranh nhau mua. Tôi bắt đầu có đồng ra đồng vào, rồi mở rộng dần diện tích”, ông Cường kể.

Từ 3ha ban đầu, nay ông đã phát triển gần 7ha trồng na chuyên canh với đủ giống: na dai, na hoàng hậu, na sầu riêng, na Đài Loan...

Hàng năm, bình quân nhà ông Cường thu hoạch hàng chục tấn na, thu lại tiền tỷ. Riêng vụ na năm ngoái, nhà ông thu hoạch được 50 tấn quả, đạt doanh thu 1,6 tỷ đồng.

Nhờ vườn na, gia đình ông Cường không chỉ thoát nghèo mà còn trở thành hộ giàu có trong vùng. Ông Cường có tiền trả Ngân hàng, đầu tư máy bơm, đường ống dẫn nước về nhà, tích cóp xây lại nhà cửa khang trang, mua thêm xe máy, ô tô, cho con cái ăn học đầy đủ.

Mở rộng diện tích trồng na, nâng cao kỹ thuật trồng na cho nông dân Mai Sơn

Những năm gần đây, quả na bán được giá, tạo việc làm, nguồn thu ổn định cho nhiều gia đình. Na dần thay thế ngô, sắn, đậu lạc, hình thành vùng chuyên canh rộng lớn. Hiện toàn huyện Mai Sơn có 790ha na, trong đó hơn 500ha đã cho thu hoạch, tập trung nhiều tại các xã như Hát Lót, Cò Nòi, Nà Bó, thị trấn Hát Lót…

Thời điểm na vào mùa, cả hàng xe tải, xe bán tải đổ về Mai Sơn trên con đường bê tông cứng hóa. Những vườn na đông đúc người thu hái, vận chuyển. Sạp na dựng bên vệ đường cũng tấp nập người qua lại.

Nhờ cây na, hàng trăm hộ gia đình đã có thu nhập trăm triệu mỗi năm, biến “chảo lửa” nghèo khó, hoang sơ thành nơi phát triển, tiến bộ. Người dân có tiền đóng bảo hiểm, mua xe, xây nhà, làm đường dân sinh, đường nội đồng, tham gia xây dựng nông thôn mới…

Mai Sơn hiện nay được ví như "thủ phủ trồng na" của tỉnh Sơn La với diện tích trồng na là 790ha. Ảnh: Kiều Tâm

Xã Cò Nòi là xã có diện tích trồng na lớn nhất huyện Mai Sơn. Để phát triển cây na hiệu quả, xã Cò Nòi đã tích cực đẩy mạnh tập huấn, nâng cao kỹ thuật canh tác na cho người dân, đẩy mạnh đầu tư thâm canh, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ, nâng cao hiệu quả kinh tế trên diện tích canh tác.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Nguyễn Anh Thu, Chủ tịch UBND xã Cò Nòi cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã Cò Nòi (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) có khoảng 762 ha na, (gồm: na dai, na Thái, na sầu riêng, na Đài Loan), trong đó 480 ha đã cho thu hoạch.

Toàn xã có gần 200ha na được trồng ứng dụng công nghệ cao và hơn 5 ha trồng theo hướng hữu cơ, sản lượng quả hằng năm dao động quanh mức 5.000 tấn.

Cây na đã và đang đem lại nguồn thu nhập khá, ổn định cho nhiều hộ gia đình xã Cò Nòi. Áp dụng công nghệ cao vào trồng na, mỗi hộ có thể thu từ 500-600 triệu đồng/ha.

Diện mạo nông thôn xã Cò Nòi (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) ngày càng trù phú, giàu có nhờ phát triển cây ăn quả, trong đó, cây na đang là một trong những cây trồng chủ lực. Ảnh: Kiều Tâm.

Thời gian qua, chính quyền xã Cò Nòi cũng như cán bộ cơ quan chuyên môn đã liên tục gặp gỡ, hướng dẫn, tập huấn cho người trồng na. Nội dung tập trung vào việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao năng suất cây trồng, sản xuất theo hướng hữu cơ, sạch, an toàn, bảo đảm trái na to, mẫu mã đẹp, vỏ mỏng, ruột nhiều...

Trong thời gian tới, xã tập trung tuyên truyền, vận động các hộ liên kết sản xuất tập trung; thành lập các tổ hợp tác và HTX chuyên canh; tư vấn cho nông dân thay đổi thói quen canh tác, sản xuất gắn với nhu cầu thị trường, hình thành các chuỗi liên kết sản xuất bền vững.

×