Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn lý giải vì sao kỳ thi tốt nghiệp THPT "hết sức cần thiết"

Chiều 29/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8 thảo luận một số nội dung trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội Khóa XV. Tại Hội nghị, nhiều đại biểu quan tâm góp ý về Luật Giáo dục.

Nhiều ý kiến trái chiều về kỳ thi tốt nghiệp THPT

Góp ý về văn bằng, chứng chỉ, đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên) bày tỏ sự đồng tình với đề xuất bỏ bằng tốt nghiệp THCS. Theo ông, tấm bằng này hiện chỉ mang tính hình thức, chủ yếu xác nhận học sinh đã hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục bắt buộc 9 năm, trong khi điều này đã được thể hiện qua học bạ.

"Việc tổ chức xét công nhận hay cấp bằng gây thêm thủ tục hành chính không cần thiết, trong khi mục tiêu phổ cập 100% đã đạt được. Bỏ bằng tốt nghiệp THCS còn giúp tránh tâm lý học xong lớp 9 là đã có bằng, từ đó khuyến khích học sinh học tiếp lên THPT hoặc học nghề", ông Huy phân tích.

Tuy nhiên, vị đại biểu cũng chỉ ra thực tế rằng ở nhiều vùng nông thôn, khó khăn, bằng tốt nghiệp THCS vẫn được coi là một chứng chỉ quan trọng để xin việc hoặc chứng minh trình độ học vấn. Việc bỏ đột ngột có thể gây ra những xáo trộn về tâm lý.

Do đó, ông đề nghị dự luật cần bổ sung quy định về việc xây dựng một hệ thống xác nhận hoàn thành chương trình THCS bằng giấy chứng nhận hoặc dữ liệu điện tử để thay thế. Đồng thời, cần đẩy mạnh tuyên truyền để tạo sự đồng thuận trong nhân dân".

Về kỳ thi tốt nghiệp THPT, đại biểu Nguyễn Văn Huy ủng hộ phương án giữ kỳ thi như hiện nay, cho rằng đây không chỉ là thước đo đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông mà còn là chuẩn đo lường khách quan để các trường đại học, cao đẳng sử dụng cho việc tuyển sinh.

"Theo tôi, không nên tách kỳ thi tốt nghiệp phổ thông khỏi tuyển sinh đại học, nhưng cần cải tiến để kỳ thi gọn nhẹ hơn mà vẫn đánh giá được năng lực toàn diện của học sinh", ông Huy đề xuất.

Trong khi đó, đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) cho rằng vấn đề "thi hay không thi" tốt nghiệp THPT vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Ông đề nghị cơ quan soạn thảo cần phân tích, làm rõ ưu, nhược điểm của từng phương án để đại biểu có cơ sở quyết định, với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục.

Một vấn đề khác được ông Lâm đặt ra là tác động của chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) đến giáo dục. Ông nhấn mạnh, dư luận xã hội đang rất lo lắng về việc học sinh phụ thuộc vào công nghệ, sa đà vào thế giới ảo, hay sử dụng AI một cách thiếu kiểm soát, làm thui chột tư duy sáng tạo.

"Công nghệ như một phát súng, chỉ cần lệch điểm ngắm ban đầu thì viên đạn sẽ đi rất xa. Chúng ta cần định hướng rõ ràng và thận trọng việc áp dụng công nghệ trong giảng dạy để sản phẩm cuối cùng là con người phát triển toàn diện, chứ không phải là con người lệ thuộc", ông Lâm cảnh báo.

Ngoài ra, đại biểu Trần Văn Lâm cũng đề nghị cần có chính sách hỗ trợ thỏa đáng cho các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục và bổ sung các quy định về phân cấp quản lý giáo dục ở địa phương sau khi sắp xếp lại các đơn vị hành chính.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT "hết sức cần thiết" để đánh giá toàn diện

Tiếp thu và giải trình ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, việc duy trì kỳ thi ở thời điểm này là "hết sức cần thiết" và mang nhiều vai trò quan trọng chứ không chỉ đơn thuần là xét công nhận tốt nghiệp.

"Kỳ thi tốt nghiệp THPT không chỉ đơn thuần để kiểm tra và công nhận học sinh đã đạt chuẩn tốt nghiệp. Quan trọng hơn, đây là một công cụ đánh giá khách quan và toàn diện, cho phép chúng ta biết được học sinh đạt chuẩn ở mức độ nào và đáp ứng yêu cầu đầu ra ra sao.

Kết quả của kỳ thi cho phép phân tích sâu hơn theo từng nhóm học sinh và từng vùng miền. Vì vậy, vai trò của kỳ thi không chỉ giới hạn ở việc xét tốt nghiệp hay làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng. Vai trò cốt lõi của nó là cung cấp cơ sở dữ liệu quan trọng để hoạch định và điều chỉnh chính sách cho cả hệ thống giáo dục phổ thông.

Chính vì những lý do đó, chúng tôi nhận thấy việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT ở thời điểm này là hết sức cần thiết", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.

Đối với lo ngại về việc thiếu giáo viên mầm non ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Bộ trưởng cho biết cơ chế hiện hành đã cho phép các trường cao đẳng sư phạm xét tuyển thay vì thi tuyển, tạo điều kiện ưu tiên cho con em đồng bào dân tộc. Cơ chế này sẽ tiếp tục được phát huy thông qua quy chế tuyển sinh mà không cần đưa vào luật.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cam kết cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các dự thảo luật để trình Quốc hội trong các kỳ họp tới, đồng thời sẽ có văn bản trả lời chi tiết từng vấn đề được đại biểu nêu.

×