Diễn biến "lạ" của tỷ giá USD/VND, chuyên gia dự báo "nóng"

Theo khảo sát của Dân Việt, tỷ giá USD biến động mạnh, đặc biệt là thị trường tự do trong những tháng đầu năm 2024. Tính đến phiên giao dịch ngày đầu tuần (26/2), tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước niêm yết ở mức 24.004 đồng. Áp dụng biên độ 5%, các ngân hàng thương mại được phép giao dịch với tỷ giá trần là 25.204 đồng/USD và tỷ giá sàn là 22.804 đồng/USD.

Diễn biến "lạ" của tỷ giá USD/VND

Như vậy, so với phiên đầu tháng 2, tỷ giá trung tâm đã tăng 44 đồng và tăng tới 156 đồng/USD kể từ đầu năm đến nay. Cùng giai đoạn này vào các năm 2021 - 2023, tỷ giá trung tâm chỉ biến động trong biên độ hẹp hơn với mức tăng lần lượt 1 đồng/USD (năm 2022) và 30 đồng/USD (2023); thậm chí năm 2021 tỷ giá trung tâm năm 2019 còn giảm 1 đồng.

Tại các ngân hàng, chẳng hạn như Vietcombank tỷ giá niêm yết mở cửa phiên sáng nay đang ở quanh mức 24.470 - 24.840 VND/USD, tăng 420 đồng/USD so với đầu năm (tương ứng tăng khoảng trên 1,7%).

Tỷ giá trên thị trường tự do bật tăng mạnh lên mức 25.300 đồng/USD – tăng gần 2% so với cuối năm 2023.

Bà Hoàng Việt Phương - Giám đốc Trung Tâm phân tích và tư vấn đầu tư, Chứng khoán SSI phân tích nhận định, diễn biến tỷ giá trong giai đoạn vừa qua khá khác biệt so với các năm trước, khi quý 1 thường là giai đoạn nguồn cung ngoại tệ dồi dào.

Theo bà Phương chênh lệch lãi suất USD-VND kéo dài và xu hướng chính sách tiền tệ của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ khiến nhu cầu về USD vẫn hấp dẫn trong nửa đầu năm 2024 và khiến cho tỷ giá bật tăng mạnh trong giai đoạn qua.

Đồng quan điểm, chuyên viên cao cấp tại Công ty Chứng khoán Phú Hưng (PHS), Bùi Thị Quỳnh Nga cũng cho rằng, diễn biến của tỷ giá năm nay khá khác với các năm trước khi tăng mạnh ngay trong thời điểm đầu năm.

Theo dữ liệu của PHS, tỷ giá thường khá ổn định trong giai đoạn đầu năm nhờ nguồn tiền kiều hối và FDI về khá mạnh. Tuy nhiên, bối cảnh của năm 2024 có nhiều khác biệt, đặc biệt là khi lãi suất chênh lệch giữa USD và VND đang ở mức âm trong suốt giai đoạn qua.

Theo chuyên gia phân tích, tỷ giá tăng gần đây chịu ảnh hưởng bởi một số yếu tố. Một là, thị trường đánh giá Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể không sớm hạ lãi suất như dự kiến hồi đầu năm nay. Qua đó mức lãi suất USD dự kiến ở mức cao cho tới giữa năm và mức cắt giảm cũng không còn quá mạnh như các dự báo lạc quan trước đây khi giá cả hàng hóa đang đảo chiều tăng gây nên áp lực đến lạm phát tại Mỹ. Điều này sẽ khiến chênh lệch lãi suất giữa VND và USD âm sâu kéo dài.

Hai là, nhập khẩu liên tục hồi phục qua các tháng khi các doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên vật liệu đầu vào để sản xuất và nhập khẩu xăng dầu. Tổng giá trị nhập khẩu trong tháng 1 đạt gần 31 tỷ USD - mức cao nhất kể từ tháng 7/2022, riêng khu vực trong nước nhập khẩu hơn 11 tỷ USD (cao hơn 15% so với bình quân cả năm 2023).

Ba là, các doanh nghiệp thanh toán các khoản vay nước ngoài và hoạt động kết chuyển lợi nhuận về nước sở tại.

Bốn là, tình trạng găm giữ ngoại tệ trong bối cảnh đồng USD liên tục tăng tại thị trường trong nước lẫn thế giới. Tỷ giá USD/VND thị trường tự do liên tục tăng cao kể từ cuối năm ngoái, và hiện đang giao dịch quanh 25.300 đồng, duy trì mức chênh lệch lớn (khoảng 2,5%) so với tỷ giá giao dịch trên thị trường liên ngân hàng. Cùng với việc lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp đã tạo áp lực mất giá đối với đồng VND.

Các nhà phân tích tại Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) nhận định, chênh lệch lãi suất USD và VND vẫn được duy trì ở mức âm, kích thích các giao dịch chênh lệch lãi suất (carry trade). Chênh lệch lãi suất USD và VND lớn sẽ khiến việc mua và nắm giữ USD trở nên hấp dẫn hơn, khuyến khích các giao dịch carry trade (nhà đầu tư sử dụng đồng tiền lãi suất thấp để mua đồng tiền lãi suất cao, hưởng lợi từ chênh lệch lãi suất).

Dự báo tỷ giá USD/VND biến động từ 1,5% - 2% trong năm 2024

Về dự báo, theo bà Nga tỷ giá USD/VND có thể tăng lên quanh vùng 24.750 VND/USD (tương ứng với mức tăng 2% so với đầu năm – không đổi so với dự báo trước đây của PHS). Xác suất để tỷ giá có thể vượt đỉnh cũ (24.875 VND/USD) là khá thấp và Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn có đầy đủ các công cụ để kiểm soát tỷ giá trong bối cảnh hiện tại.

Các nhà phân tích tại , KBSV đánh giá chênh lệch lãi suất USD và VND và rủi ro tăng giá của DXY vẫn sẽ là hai yếu tố rủi ro gây áp lực lên tỷ giá, đặc biệt khi rủi ro địa chính trị vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Đơn vị này dự báo, tỷ giá tăng 1,5% trong năm nay, đạt mức 24.600 USD/VND.

Còn Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) kỳ vọng tỷ giá năm 2024 sẽ dao động trong biên độ 2%.