Trong khi phía đại diện công ty ca sĩ chưa có lời giải đáp cụ thể về vụ đạo nhạc, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với nhạc sĩ Khánh Đơn đưa ra thắc mắc cho chủ đề: "Đạo nhạc hay sự nhầm lẫn của xúc cảm". 

Việc đạo nhạc đối với một ca sĩ nổi tiếng sẽ mang đến những hậu quả khôn lường. Thế nên, thiết nghĩ, một ngôi sao ca nhạc với lượt yêu mến ủng hộ của hàng triệu khán giả Việt thì càng nên có những sản phẩm được đầu tư chỉnh chu nhất trước khi trình làng. 

Vậy nên việc đạo hay không đạo nhạc tùy thuộc vào cách giải quyết vấn đề do bên ca sĩ và bên tác giả tố đạo nhạc. Là người tạo nên nhiều ca khúc "hit" đình đám cho các ca sĩ, nhạc sĩ Khánh Đơn đã có những chia sẻ thẳng thắng xoay quanh vấn đế này. 

Bài hát gọi là đạo nhạc nếu giống bài khác trên 50% giai điệu 

Theo nhạc sĩ như thế nào gọi là một ca khúc bị đạo nhạc?

- Nhạc sĩ Khánh Đơn: Nói về đạo nhạc thì bao la lắm vì âm nhạc chỉ có 7 nốt nên đôi khi 1 bài hát mới viết ra có thể giống 1 bài nào trước đó vài nốt là chuyện bình thường. Khánh Đơn quan niệm 1 bài hát gọi là đạo nhạc nếu giống bài khác trên 50% giai điệu còn dưới 50% thì là chuyện rất bình thường.

Thưa nhạc sĩ Khánh Đơn! Một beat nhạc giống nhau ở 2 ca khúc thì có đủ để gọi là đạo nhạc? Và nếu có thì giống bao nhiêu %?

- Nhạc sĩ Khánh Đơn: Hiện giờ xu thế sáng tác của nhạc sĩ dựa trên beat là rất phổ biến, cùng 1 beat có thể sáng tác ra được nhiều giai điệu tuỳ theo khả năng của từng nhạc sĩ. Khánh Đơn cũng hay viết nhạc dựa trên beat nên nếu nói vì beat giống nhau là đạo nhạc thì không chính xác. Quan trọng vẫn là giai điệu (melody) của bài hát có giống nhau hay không. 

Nếu giai điệu mà giống trên 50% thì phải xem lại, chứ dưới 50% theo Khánh Đơn là bình thường. Có nhiều bài hát của các nhạc sĩ khác mọi người nói giống bài của Khánh Đơn viết nhưng khi tôi nghe tôi thấy giống phần nào thôi thì tôi không quan tâm. Nhưng nếu giống nhiều quá thì tôi sẽ kiện đó.

Khái niệm một bản nhạc đạo và bản nhạc version  1-2-3 sẽ khác nhau cụ thể ra sao, anh có thể chia sẻ cùng đọc giả không?

Nhạc sĩ Khánh Đơn: Nếu cùng một nhạc sĩ thì họ có thể cùng giai điệu đó viết ra nhiều lời khác nhau với nhiều version khác nhau. Nhưng nếu cùng giai điệu đó mà người khác viết lời khác thì đó gọi là đạo nhạc.

Cách học hỏi sáng tạo beat từ một ca khúc nổi tiếng mà không bị cho là đạo nhạc

Làm sao để phân biệt giữa học hỏi sáng tạo beat từ một ca khúc nổi tiếng thành 1 beat nhạc mới mà không bị cho là đạo nhạc?

Nhạc sĩ Khánh Đơn: Nhiều khi Khánh Đơn thấy một beat hay quá mình muốn sử dụng nhưng nếu để y nguyên beat đó mà sử dụng thì dễ bị gọi là đạo nhạc và bị đánh bản quyền. Nên nếu mình thích beat đó quá thì vẫn giữ cái sườn beat như vậy và mình thêm các nhạc cụ khác vào cho beat trở nên mới mẻ, có bản sắc riêng của mình.

Một beat nhạc sẽ mất bao lâu để sáng tác và làm sao để đo được thị hiếu khán giả? 

Nhạc sĩ Khánh Đơn: Người hoà âm phối khí hay còn gọi là Producer thì cũng tương tự như một nhạc sĩ. Nên nói để làm ra một beat giống như sáng tác một ca khúc và điều đó không phân định được thời gian mà do cảm xúc. Nếu cảm xúc tốt thì sẽ làm nhanh, còn không có cảm xúc lắm với ca khúc đó sẽ lâu. Nên có Producer làm ra một beat chỉ trong 30 phút nhưng có người làm ra một beat mất cả tuần. Và những bài hát nào "hit", đi đâu cũng nghe mọi người hát Karaoke thì ca sĩ sẽ thích theo chiều hướng làm nhạc gần giống những bài "hit" đó.

Vấn đề tôn trọng bản quyền tác giả gần đây được nhắc nhiều nhưng các nhạc sĩ vẫn phải lên tiếng khi bỗng dưng … bị đạo nhạc. Là một nhạc sĩ từng bị sử dụng nhiều tác phẩm phải lên tiếng về bản quyền, anh nghĩ giải pháp nào triệt để vấn đề này không?

Nhạc sĩ Khánh Đơn: Như đã nói ở trên thì Khánh Đơn nghe mọi người nói có nhiều bài hát giống bài Khánh Đơn sáng tác. Nhưng Khánh Đơn phải nghe và kiểm chứng xem giống bao nhiêu phần trăm. Nếu giống trên 50% thì Khánh Đơn sẽ nhờ Trung tâm Bảo vệ bản quyền âm nhạc can thiệp hay nhờ pháp luật can thiệp.

Nhiều người giàu có trở thành đại gia nhờ bán beat nhạc cho ca sĩ nổi tiếng, anh có ý kiến gì về vấn đề này? Anh có là người chuyên sản xuất beat nhạc chứ?

Nhạc sĩ Khánh Đơn: Thật ra chuyện bán beat để kiếm tiền chủ yếu là ở nước ngoài chứ Việt Nam thì cũng không phổ biến lắm. Nếu có thì cũng là những phòng thu nhỏ lẻ không chuyên nghiệp mới lấy beat của các ca sĩ bán cho người đến thu âm. 

Còn phòng thu chuyên nghiệp cũng ít ai làm vậy. Khánh Đơn cũng là người viết nhạc và có làm beat nhưng cũng không làm chuyện bán beat và theo như Khánh Đơn biết bạn bè trong giới nhạc sĩ của Khánh Đơn cũng không ai làm chuyện đó.

Thực hiện: Thủy Vũ