Bình luận
0
Khoa thi nho học Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức dưới Triều Lý Nhân Tông, niên hiệu Thái Ninh thư 4 (1075), gọi là Nho học tam trường. Lê Văn Thịnh trúng tuyển đỗ nhất, được vào hầu vua. Nhưng mãi tới triều Trần Thái Tông, niện hiệu Chính Bình thứ 16 (1247), mới đặt ra Tam khôi, gồm 3 bậc: Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa.
Khoa thi năm Đinh Mùi này đã lấy đỗ 48 người, trong đó có vị trạng nguyên đầu tiên của nước ta là Nguyễn Hiền. Qua 63 kỳ thi Đình, lẫy đỗ được 45 vị trạng nguyên và đến khoa thi năm Bính Thìn, niên hiệu Vĩnh Hựu thứ 2 (1736) đời Lê Ý Tông, thì người đỗ trạng nguyên là Trịnh Huệ (tức Trịnh Tuệ). Tuy sau khoa thi này, dưới triều Lê Trung Hưng, có gần hai chục lần thi Đình nữa, song không có ai đỗ trạng nguyên.
Còn dưới triều Nguyễn, từ khoa thi Đình năm Nhâm Ngọ triều Minh Mệnh thứ 3 (1822) đến khoa thi Đình cuối cùng của chế độ khoa cử Việt Nam dưới thời phong kiến, được tổ chức vào năm Kỷ Mùi, niên hiệu Khải Định thứ tư (1919) thì không có vị trạng nguyên nào, vì triều Nguyễn chỉ lấy bảng nhãn trở xuống.
Vậy Trịnh Huệ là vị trạng nguyên cuối cùng của chế độ khoa cử nước ta thời phong kiến. Ông quê ở xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tình Thanh Hóa bây giờ. Sau dời cư về Bất Quần, tức xã Quảng Thịnh, huyện Quảng Xương ngày nay. Trịnh Huệ hiệu là Tĩnh tâm Cư sĩ, sinh năm 1704, mất năm nào không rõ. Ông còn có tên là Tuệ, vì trùng tên với vợ chúa Trịnh Sâm là Đặng Thị Huệ, nên mới cải tên.
Theo Trịnh Vương Ngọc Phả thì ông là cháu đời thứ 4 của chúa Trịnh Tùng (1550-1623). Trước khi đỗ trạng, Trịnh Huệ đỗ hương cống và đã vào làm việc trong phủ Tân Nhân, giữ chức Phó hình phiên. Gia đình ông đều có những người đỗ đạt. Anh ruột là Trịnh Côn và các con ông là Trịnh Đức, Trịnh Sa đều đỗ hương cống và làm quan dưới triều Lê Trịnh.
Trịnh Huệ vốn thông minh, học giỏi, nhưng khoa thi Hội ông dự thì người họ Trịnh là Trịnh Diễm làm chủ khảo, đến khi thi Đình lại xảy ra một sự thay đổi khác những khoa thi trước, là các thí sinh, không vào sân rồng để vua Lê vấn thi, mà lại vào sân chúa để chúa Trịnh Giang hỏi thi. Theo sử sách ghi chép, thì việc đổi thay nói trên là do Hoàng Công Phụ, viên quan trong triều đình được chúa yêu, lại chơi thân với ông Huệ, bày đặt ra. Nên dư luận dị nghị cho rằng Trịnh Huệ không có tài, vì dòng dõi nhà Chúa nên mới được lấy đỗ trạng.
Ông Huệ lấy làm bực tức nói với mọi người “Tôi đã nhất Tam khôi mà nói là do Vương phủ thiên vị thì còn gọi gì là văn chương nữa! Nay để khỏi nghi ngờ, trong triều ngoài nội ai có câu hỏi gì khó ở bất cứ sách vở nào về kinh sử, tả truyện, ý nho, lý số thì đem đến tôi xin trả lời hết!”.
Nhiều người đến hỏi đã được ông giải đáp. Riêng có một phụ nữ nêu ý kiến: “Chiếc đũa là vật thiêng không có chân, lúc thì gẫy, lúc thì mất. Vậy nó chạy đi đâu, ở trong kinh điển nào?”
Trịnh Huệ trả lời: “Không thấy ở Thanh Hóa có núi Chiếc Đũa đó sao? Nó không có chân mà chạy về gốc đấy!”.
Mọi người đều bái phục ông thông minh và hiều biết rộng. Quả ở Thanh Hóa, nơi cửa biển Thần Phú, nay thuộc địa phận làng Văn Đức, xã Nga Phú, huyện Nga Sơn có ngọn núi đứng một mình tên chữ là “Chính Trợ Sơn” gọi nôm là núi Chiếc Đũa, đã có tên trong sách vở. Một số vua chúa, danh nhân nước ta có thơ đề vịnh ngọn núi này. Ví như Thiên Nam động chủ ( Lê Thánh Tông) thế kỷ 15, Thượng Dương động chủ ( Lê Hiến Tông) đầu thế kỷ 16, Nhật Nam nguyên chủ(Trịnh Sâm) thế kỷ 18.
Có lẽ người phụ nữ hỏi về núi Chiếc Đũa nhằm thử trạng nguyên Trịnh Huệ kiến thức có thật sâu rộng không, cả kiến thức sách vở và kiến thức thực tế về núi Chiếc Đũa ở ngay tại quê hương ông.
Sau khi đỗ Trạng nguyên, Trịnh Huệ nhanh chóng được phong Đông các đại học sĩ, rồi lên tới chức Tham tụng (Tể tướng). Nhưng chỉ được ít năm, đến đời chúa Trịnh Doanh, ông bị nghi ngờ theo đảng phản nghịch, cùng với Hoàng Công Phụ nên phải biếm chức, bị bắt giam, rồi được thả và giữ chức Thư chính Sơn Nam, Tế tửu Quốc Tử Giám. Con đường công danh của ông cũng gập ghềnh, không phát huy được hết tài năng.
Trịnh Huệ là tác giả cuốn sách “Tam giáo”, là người nhuận sắc và soạn văn một số bia hiện còn ở Bắc Giang, Bắc Ninh, Thái Bình… Đặc biệt ông cùng với Bảng nhãn Hà Tông Huân (1697 -1766) người cùng quê đã soạn văn bia: “Khánh nguyên kỳ bị ký” dựng năm Cảnh Hưng thứ 13 (1752) để ghi công tích đối với dân với nước của nhân vật có hiệu là Quy Triều hầu, khi mất được tặng phong là Đô đốc trụ quốc Thượng tướng quân, người huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình. Đây là tấm bia khá đặc biệt, vì soạn văn là Trịnh Huệ và Hà Tông Huân, hai người đứng nhất nhì bảng Tam khôi và đều giữ chức Tể tướng!
Bách tính bấy giờ thường truyền tai nhau câu nói: Thời nay có hai vị Hoàng đế, một người họ Chu ngồi trên ngai vàng, một người họ Lưu đánh cạnh ngai vàng. Danh hiệu “Hoàng đế đứng” này không ai khác chính là Lưu Cẩn.
Chen thường xuyên lui tới các địa điểm sang trọng, luôn xuất hiện cùng những phụ nữ khác nhau và thuyết phục họ chi trả toàn bộ mọi chi phí.
Chia sẻ
Quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh phải bám rễ vào cánh đồng, chuồng trại, hợp tác xã, làng nghề – nơi người nông dân đang gánh trên vai an ninh lương thực, sinh kế của hàng triệu gia đình và một phần quan trọng của tăng trưởng.
Chia sẻ
Loại thịt này là một trong những loại thực phẩm phổ biến nhất trên toàn thế giới, với giá trị dinh dưỡng cao, giá thành phải chăng và khả năng chế biến linh hoạt.
Chia sẻ
Sơn La níu chân du khách không chỉ bằng núi non trùng điệp, phong cảnh hữu tình, mà còn bằng nét ẩm thực đặc sắc với hương mắc khén thơm nồng, chén rượu men núi và bữa cơm dân tộc đậm tình đất, tình người...
Chia sẻ
Chính phủ Gruzia đã xem xét lại lập trường về việc gia nhập NATO và Liên minh Châu Âu. Trong bối cảnh các sự kiện ở Ukraine, Tbilisi đã quyết định không hy sinh lợi ích quốc gia để làm hài lòng phương Tây.
Chia sẻ
Công an TP.HCM vừa tạm giữ hai nghi phạm liên quan đến hai vụ trộm cắp tài sản trên địa bàn quận 7 cũ, bao gồm việc dùng thẻ tín dụng nhặt được để mua điện thoại và một vụ trộm máy tính bị phá án trong vòng 2 giờ.
Chia sẻ
Để đưa công nghệ sinh học thành một lĩnh vực mạnh và hiện thực hóa tầm nhìn “make in Vietnam” làm chủ công nghệ nói chung tại Việt Nam, nhiều chuyên gia nhận định chìa khoá là việc thúc đẩy mô hình “3 nhà” (Nhà nước - Nhà khoa học - Doanh nghiệp).
Chia sẻ
Theo Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang, sức mạnh của Mặt trận Tổ quốc bắt nguồn từ sự chân thành và trách nhiệm. Vì thế cán bộ Mặt trận Tổ quốc phải biết kiên nhẫn lắng nghe, dũng cảm sửa sai, phản hồi có trách nhiệm.
Chia sẻ
Không biết có dòng sông nào như sông Trẹm ở Cà Mau quê tôi, mỗi năm 2 mùa mưa, nắng, thì dòng sông cũng có 2 mùa, nước mặn và nước ngọt. Từ nhỏ tôi đã nhận ra một điều, là dù vào mùa nào, dòng sông Trẹm vẫn như người mẹ tảo tần, luôn mang trong lòng mình những nguồn lợi thuỷ sản phong phú để ban tặng cho cuộc sống những cư dân hai bờ …
Chia sẻ
Trong các buổi tập gần đây, Trần Thành Trung lại chưa đạt được thể trạng thi đấu tốt nhất do những ảnh hưởng dai dẳng từ chấn thương gặp phải tại Ninh Bình FC. Chính vì thế, sau khi cân nhắc thiệt hơn, HLV Kim Sang-sik buộc lòng phải gạch tên Trần Thành Trung.
Chia sẻ
Nằm trên đường Tô Hiến Thành, phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi, ngôi nhà của ông Nguyễn Phương Uyên (54 tuổi) nổi bật hơn hẳn nhờ hàng chục chậu cây bonsai mini.
Chia sẻ
UBND phường Bàn Cờ vừa có báo cáo chính thức về vụ hỏa hoạn tại một thẩm mỹ viện trên đường Nguyễn Đình Chiểu. Vụ cháy xuất phát từ một ô tô đậu dưới tầng hầm, 20 người ở cơ sở này kịp thoát nạn.
Chia sẻ
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước vừa công bố kết luận thanh tra đối với Ngân hàng TNHH MTV Việt Nam Hiện đại (MBV). Trong kết luận cơ quan thanh tra đã chỉ ra hàng loạt vi phạm tại nhà băng này.
Chia sẻ
NSƯT Vũ Luân gần đây đã khoe con gái nhỏ mới sinh với những dòng viết ngập tràn hạnh phúc. Anh gọi đây là "hạnh phúc muộn" ở tuổi U60.
Chia sẻ
Sáng ngày 30/11, Vietnam Airlines công bố toàn bộ đội máy bay Airbus A320 và A321 của Vietnam Airlines đã hoàn tất cập nhật phần mềm theo đúng yêu cầu của Nhà sản xuất máy bay Airbus.
Chia sẻ
Ồ ạt ra rạp nhưng rồi không lâu sau đó phải âm thầm giảm suất chiếu hoặc lặng lẽ rời rạp..., đó là tình trạng của không ít bộ phim Việt trong thời gian gần đây. Để có được những bộ phim tạo “cơn sốt” phòng vé vẫn luôn là giấc mơ của bất kỳ đạo diễn nào, nhưng không phải ai cũng làm được.
Chia sẻ
Hai dự án sân golf có tổng quy mô gần 178 ha tại phường Phong Phú và đều đã được cập nhật trong Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 của thành phố.
Chia sẻ
Ở tuổi 56, NSND Thu Quế vẫn giữ được vẻ nền nã của một "người đẹp Hà thành" xưa và nét từng trải của một nghệ sĩ đã đi qua hơn ba thập kỷ trong quân ngũ và nghệ thuật.
Chia sẻ
Một phụ nữ từng là nạn nhân của nạn buôn bán trẻ em ở Trung Quốc, nay là triệu phú, đã đoàn tụ với gia đình ruột thịt. Nhưng đau lòng, cô phát hiện cha ruột đã qua đời nhiều năm trước vì sống trong dằn vặt, tội lỗi.
Chia sẻ
Ngày hội “Việt Nam Hạnh phúc - Vietnam Happy Fest 2025” chính thức diễn ra tại khu vực Hồ Gươm, Hà Nội vào đầu tháng 12 mang đến một không gian văn hóa - nghệ thuật - cộng đồng giàu cảm xúc, nơi mỗi người dân được hòa mình vào những câu chuyện đẹp về tình yêu, sự sẻ chia và lòng nhân ái. Với quy mô hàng vạn người tham gia, 13 hoạt động trải nghiệm cùng các sự kiện nghệ thuật - cộng đồng đặc sắc, Vietnam Happy Fest 2025 trở thành điểm nhấn văn hóa tiêu biểu của Thủ đô cuối năm, tiếp tục lan tỏa giá trị của Giải thưởng “Việt Nam Hạnh phúc - Happy Vietnam” được tổ chức thường niên từ năm 2023.
Chia sẻ
Ngày 29/11, Giải Pickleball VTV Cúp 2025 bước vào ngày thứ hai, ngày thi đấu cuối của các nội dung phong trào.
Chia sẻ
Đó là chị Nguyễn Thị Nê (Bảy Nê), sinh năm 1947 trong một gia đình nông dân nghèo ở làng Phú Hòa Đông, quận Hóc Môn, tỉnh Gia Định (nay là TP Hồ Chí Minh). Sớm mồ côi mẹ, mấy anh chị em trong gia đình chị Bảy Nê đều thoát ly tham gia kháng chiến.
Chia sẻ
TP.HCM đặt mục tiêu vươn lên vị trí trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu khu vực thông qua loạt chương trình khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nhiều dự án chiến lược, hạ tầng số và giải pháp phát triển nhân lực đang được triển khai mạnh mẽ.
Chia sẻ
Bóng đá Việt Nam sẽ khiến Malaysia chìm vào khủng hoảng?; Lionel Messi và Inter Miami vào chung kết tổng MLS; Barcelona muốn chiêu mộ Murillo; Sergio Ramos chưa có ý định giải nghệ; Liverpool, Man City và Tottenham cùng theo đuổi Iliman Ndiaye.
Chia sẻ
Tính chung 2 tháng cuối năm, khối Phi ngân hàng đạt 13,4 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn, trong đó riêng Bất động sản đóng góp gần 52%, cho thấy áp lực tài chính của ngành vẫn duy trì ở mức cao, theo FiinGroup.
Chia sẻ
Các chính trị gia châu Âu sợ phải thừa nhận thất bại trong xung đột ở Ukraine, vì điều đó sẽ gây ra một “trận động đất” trong chính trị châu Âu và dẫn đến việc từ chức của những người đã không cho phép kết thúc xung đột sớm hơn, Thủ tướng Hungary Viktor Orban tuyên bố.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Hoa “nổi hết da gà” khi nghe nghệ sĩ Thanh Tú hát trong "Hài hát tình ca" bởi giọng hát cho thấy thân phận rất đời.
Chia sẻ
Sáng 30/11, HLV Kim Sang-sik đã chính thức chốt danh sách 23 cầu thủ đội tuyển U22 Việt Nam tham dự môn bóng đá nam SEA Games 33 tại Thái Lan. Quyết định được đưa ra sau quá trình đánh giá toàn diện phong độ, thể trạng và mức độ đáp ứng chiến thuật của từng cầu thủ qua các giai đoạn tập trung, tập huấn trong năm 2025.
Chia sẻ
Những người sinh vào 5 ngày Âm lịch này được trời ban vận may đặc biệt, sang năm 2026 sẽ bước vào giai đoạn đại vận, mở ra nhiều cơ hội thăng tiến.
Chia sẻ
Làm việc với CSGT, H.Q.T.D chạy xe máy độ pô, che biển số bằng khẩu trang khai nhận quay clip, đăng lên mạng để chơi, mục đích che biển số là để tránh bị công an xử lý.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
MA 
