10 năm cầm quyền của Kim Jong-un: Quyết định nào là sáng suốt nhất?

Tháng 12 này đánh dấu 10 năm cầm quyền của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Để tại vị và lãnh đạo Triều Tiên, quyết định nào của ông Kim Jong-un là sáng suốt nhất cho đến nay?

Ngày 17/12/2011, cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Il, cha của ông Kim Jong-un đột ngột qua đời vì một cơn đau tim. Lúc đó Kim Jong-un mới chỉ ngoài 20 tuổi, lên lãnh đạo một quốc gia bí ẩn nhất nhì thế giới. Đó là thời điểm, Triều Tiên thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế hơn bao giờ hết.

Giới chuyên gia lúc đó đặt ra rất nhiều hoài nghi về khả năng lãnh đạo của Kim Jong-un. Hai ngày sau khi Kim Jong-un lên nắm quyền điều hành đất nước, cựu Giám đốc các vấn đề châu Á của Nhà Trắng Victor Cha viết, chế độ Triều Tiên sẽ không tồn tại nổi trong vài tuần hoặc vài tháng tới.

Nhưng thực tế, nhà lãnh đạo trẻ của Triều Tiên Kim Jong-un vẫn tại vị và lãnh đạo đất nước vững vàng, bất chấp những gì chuyên gia Cha và các chuyên gia khác đã dự đoán vào thời điểm đó.

Trong khi tác động của Covid-19 và các lệnh trừng phạt quốc tế chắc chắn đã cản trở nhiều kế hoạch của ông Kim Jong-un đối với Triều Tiên, những nỗ lực của ông Kim trong việc củng cố vai trò lãnh đạo của mình phần lớn đã thành công.

Nhưng để củng cố quyền lực, quyết định tốt nhất của Kim Jong-un cho đến nay là gì?

Trong một loạt bài viết để đánh dấu thập kỷ đầu tiên của ông Kim Jong-un tại vị, NK News đã tìm cách trả lời câu hỏi này bằng một cuộc khảo sát đối với những người theo dõi tình hình Triều Tiên.

Cuộc khảo sát, được gửi tới 250 người theo dõi Triều Tiên, có phân tích và giải thích về quy tắc của ông Kim jong-un cũng như phản ứng chính sách của Washington từ 82 người trả lời khác nhau ( trong đó có 47 người được lưu hồ sơ và 35 người ẩn danh).

Dưới đây là những điều mà các chuyên gia cho rằng 4 quyết định quan trọng nhất mà Kim Jong-un đưa ra để duy trì quyền lực của mình:

4. Quyết định của Kim trong việc tăng cường kiểm soát nhà nước và cơ chế cảnh sát-nhà nước trong 5 năm qua, cũng như thắt chặt đáng kể an ninh biên giới với Trung Quốc.

Trong khi nhiều người ban đầu nghĩ rằng Triều Tiên sẽ cởi mở hơn với thế giới bên ngoài dưới thời Kim Jong- un, nhưng những phát triển trong 5 năm qua đặc biệt cho thấy đây là một điều đáng mơ ước. An ninh biên giới gần Trung Quốc ngày càng trở nên nghiêm ngặt hơn. Những chính sách này khiến số lượng người đào tẩu đến Hàn Quốc thấp nhất kể từ năm 2002, gia tăng các rào cản đối với người Triều Tiên trong việc giao dịch độc lập hoặc giao tiếp với thế giới bên ngoài, cũng như cải thiện đáng kể khả năng do thám công dân và ngăn chặn hoạt động chính trị chống đối chính phủ.

Morten Traavik, một đạo diễn phim người Na Uy, Jonathon Corrado, giám đốc chính sách của Hiệp hội Hàn Quốc ở thành phố New York, Peter Ward, một người thường xuyên đóng góp cho NK Pro, là những chuyên gia có chung quan điểm cho rằng, để duy trì quyền lực, Kim Jong-un đã thắt chặt kiểm soát người dân, cũng như các kênh liên lạc với thế giới bên ngoài.

3. Kim Jong-un quyết định thử nhiều tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và một thiết bị nhiệt hạch vào năm 2017.

Khi phương tiện truyền thông Triều Tiên giới thiệu một cách tinh vi về kế hoạch tấn công nước Mỹ trong một bức ảnh của Kim Jong-un vào tháng 3 năm 2013, nhiều nhà quan sát đã chế giễu rằng khả năng tên lửa của Bình Nhưỡng còn lâu mới có thể đe dọa Bắc Mỹ.

Nhưng năm 2017 đã chứng kiến đỉnh cao của nỗ lực toàn lực nhằm chứng minh khả năng vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa đáng tin cậy và kết quả của những vụ thử đó vẫn cho thấy chính sách của Mỹ đối với CHDCND Triều Tiên.

Do đó, một số người trả lời khảo sát cho biết việc loại bỏ những nghi ngờ về khả năng vũ khí hạt nhân của Triều Tiên là điều cần thiết để Kim Jong-un đảm bảo quyền cai trị của mình.

"Theo quan điểm của tôi, sở hữu chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa là lý do cho phép Triều Tiên không cảm thấy bị đe dọa bởi sự thay đổi chế độ tiềm tàng", Ramon Pacheco Pardo, Chủ tịch Quỹ Hàn Quốc-Vrije Universiteit Brussel tại Brussels cho biết.

Glyn Ford, cựu Thành viên Nghị viện Châu Âu (MEP) và là giám đốc của Track2Asia, cho biết những thành công vụ thử tên lửa và hạt nhân trong năm 2017 rất quan trọng vì chúng "đã kích hoạt rất nhiều phần còn lại", cụ thể là hội nghị thượng đỉnh với Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Benjamin Katzeff Silberstein, một nghiên cứu sinh tại Đại học Hebrew ở Jerusalem, cho biết các vụ thử hạt nhân cũng có thể mang lại những lợi ích khác cho Kim Jong-un.

Ông giải thích: "Đó là một yếu tố cơ bản thay đổi cuộc chơi theo một nghĩa nào đó, nâng cao lập trường của Triều Tiên trong bất kỳ cuộc đàm phán quốc tế nào trong tương lai", ông giải thích. "Theo đúng nghĩa của nó, đó cũng là một thành tựu đáng kể, có khả năng củng cố vị thế và hình ảnh trong nước của Kim Jong-un".

2. Quyết định của Kim Jong-un tạo nên nhiều hội nghị thượng đỉnh với Mỹ và Hàn Quốc trong năm 2018-2019.

Mặc dù Kim Jong Il thường xuyên thực hiện các chuyến công du đến Trung Quốc trong những năm cuối đời, nhưng Kim Jong-un đã khiến nhiều nhà quan sát ngạc nhiên trong suốt 7 năm đầu cầm quyền của mình bằng cách sử dụng hiệu quả các hoạt động ngoại giao quốc tế.

Trong bối cảnh căng thẳng sôi sục vào cuối năm 2017 do kết quả của chiến dịch thử tên lửa tầm xa và hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, năm 2018-2019 đã chứng kiến một cuộc gặp thượng đỉnh cấp cao đáng ngạc nhiên của ông Kim Jong-un. Bên cạnh các cuộc gặp với lãnh đạo cấp cao các nước như Trung Quốc, Nga, Việt Nam và Cuba, giai đoạn này ông Kim Jong-un đã có nhiều cuộc gặp song phương với tổng thống của Mỹ và Hàn Quốc.

Đối với một số người được hỏi ý kiến đều cho rằng, việc Kim Jong-un đột ngột quyết đoán giao chiến ở cấp độ cao như vậy với Mỹ và Hàn Quốc là quyết định thông minh nhất mà ông đưa ra cho đến nay.

Một người tham gia khảo sát cho biết: "Ông ấy là nhà lãnh đạo Triều Tiên đầu tiên gặp tổng thống Mỹ, một điều rất quan trọng cả trong nước và quốc tế.

Một chuyên gia khác nói thêm rằng sự quyết đoán của ông Kim trong việc can dự với các đối thủ cũ cũng đưa ra một thông điệp cho đồng minh lâu năm là Bắc Kinh.

Emil Truszkowski, nhà sản xuất YouTube và nhà bình luận nổi tiếng về Triều Tiên cho biết: "(Những hội nghị thượng đỉnh đó) cũng cho Trung Quốc thấy rằng Triều Tiên có thể tự mình và tìm một đồng minh khác, nếu hoàn cảnh phù hợp.

Các hội nghị thượng đỉnh cũng cho thấy đó là mục tiêu chiến lược rộng lớn hơn của Kim Jong-un, theo Cheehyung Harrison Kim của Đại học Hawaii.

1. Quyết định của Kim Jong-un về việc xây dựng lại quan hệ chiến lược chặt chẽ với Trung Quốc sau năm 2018 và tham gia năm hội nghị thượng đỉnh với Tập Cận Bình.

Lặp lại đỉnh điểm của căng thẳng liên quan đến bán đảo vào năm 2017 và đôi khi khó có thể nhớ rằng Trung Quốc và Triều Tiên từng là đồng minh từng được coi là "thân như răng long".

Năm đó, Triều Tiên đã tiến hành các vụ thử vũ khí quan trọng trùng với các cuộc họp chính trị quan trọng ở Trung Quốc: một vụ thử hạt nhân trong khi hội nghị thượng đỉnh BRICS đang diễn ra ở Hạ Môn và một vụ thử tên lửa đạn đạo lớn trước khi ông Tập Cận Bình có bài phát biểu khai mạc Diễn đàn Vành đai và Con đường ở Bắc Kinh.

Do đó, Bắc Kinh đã ủng hộ các biện pháp trừng phạt mới đối với CHDCND Triều Tiên vào năm đó.

Tuy nhiên, chưa đầy sáu tháng sau, Kim đã đến thăm Bắc Kinh cho cuộc gặp đầu tiên với Tập Cận Bình. Bốn cuộc gặp tiếp theo của họ, với đỉnh điểm là chuyến thăm của ông Tập tới Bình Nhưỡng vào tháng 6 năm 2019, đã dẫn đến một loạt lợi ích đáng kể đã hứa hẹn cho Triều Tiên: du lịch Trung Quốc ồ ạt, các biện pháp trừng phạt thực tế ở nhiều cấp độ và vô số mối quan hệ kinh doanh, văn hóa và ngoại giao mới .

Do đó, phần lớn các chuyên gia được NK News khảo sát đều nói rằng quyết định của Kim Jong-un trong việc khôi phục quan hệ chiến lược chặt chẽ với Trung Quốc đã đóng vai trò lớn nhất trong việc củng cố quyền lực của ông.

"Mặc dù ông Kim nhận thức rõ những vấn đề mà sự phụ thuộc kinh tế và chính trị vào Trung Quốc tạo ra cho Triều Tiên và ông ấy tìm cách hạn chế ảnh hưởng của sự phụ thuộc này, nhưng việc xây dựng lại quan hệ với Trung Quốc là rất quan trọng để duy trì lợi ích của mối quan hệ thân thiết với một cường quốc lớn, điều đó có thể giúp bảo vệ lợi ích của ông Kim", Terence Roehrig của Trường Cao đẳng Chiến tranh Hải quân Mỹ phân tích.

Ruediger Frank của Đại học Vienna đã giải thích cặn kẽ về lý do tại sao quyết định đó là sáng suốt đối với Kim: "Trung Quốc có thể cung cấp cho Triều Tiên công nghệ, ủng hộ chính trị - ví dụ như trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc để thoát khỏi các lệnh trừng phạt - và theo một nghĩa nào đó cũng là bảo vệ quân sự. "

Tuy nhiên, cựu Đại sứ Anh tại Triều Tiên John Everard cho biết không phải tất cả mọi người ở CHDCND Triều Tiên đều hoan nghênh quyết định này.

Tuấn Anh (Theo NKnews)