Chính phủ đề xuất Quốc hội xây dựng Luật Công nghiệp văn hóa

Phát biểu giải trình tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 29/10, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và sự đồng lòng của Nhân dân, lĩnh vực văn hóa trong thời gian qua đã có nhiều bước tiến rõ rệt, được ghi nhận trong báo cáo của Chính phủ.

Bộ trưởng bày tỏ vui mừng khi các ý kiến đại biểu Quốc hội đều đánh giá cao thành tựu văn hóa, bổ sung những góc nhìn thực tiễn, giải pháp cụ thể để triển khai hiệu quả hơn trong thời gian tới, thể hiện sự thống nhất, không tranh luận mà cùng chung mục tiêu nâng cao chất lượng phát triển văn hóa.

Báo chí phát huy vai trò cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, năm 2025 và cả nhiệm kỳ vừa qua đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của lĩnh vực văn hóa. Từ nhận thức đến hành động, chúng ta ngày càng quan tâm sâu sắc hơn đến thể chế, cơ chế tổ chức, coi trọng vai trò chủ thể sáng tạo của Nhân dân. Văn hóa đã đạt được những kết quả nổi bật, thể hiện chuyển biến tích cực cả về nhận thức và thực tiễn.

Cùng với đó, du lịch trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế, thể thao khẳng định vị thế trên đấu trường quốc tế, còn báo chí – lĩnh vực Bộ mới tiếp nhận – tiếp tục phát huy vai trò cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Bộ trưởng khái quát: “Văn hóa là nền tảng, thể thao là sức mạnh, thông tin là mạch dẫn, du lịch là nhịp cầu kết nối.”

Tinh thần đó, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, đã xuyên suốt trong chỉ đạo, điều hành của ngành. Toàn ngành văn hóa không bằng lòng với kết quả đã đạt được mà tiếp tục nỗ lực phấn đấu, khơi dậy khát vọng vươn lên, hướng tới thành tựu mới. Sự thành công hôm nay là kết quả của quá trình nhận thức sâu sắc hơn về vị trí và vai trò của văn hóa: từ “nền tảng tinh thần” trở thành “sức mạnh nội sinh”, là hệ điều tiết cho phát triển bền vững, gắn bó chặt chẽ với kinh tế. Quan điểm này đã được cụ thể hóa trong các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, hiện đang lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân.

Bộ trưởng cũng thông tin, tại Hội nghị Thế giới về Chính sách Văn hóa và Phát triển bền vững (MONDIACULT 2025) do UNESCO và Chính phủ Tây Ban Nha tổ chức, Việt Nam đã đề xuất sáng kiến “Thập kỷ văn hóa vì sự phát triển bền vững”. Sáng kiến này đã được UNESCO thông qua và trình Liên Hợp Quốc xem xét. Nếu được chấp thuận, đây sẽ là dấu mốc thể hiện vai trò chủ động, đóng góp thực chất của Việt Nam vào tiến trình phát triển văn minh nhân loại, khẳng định cách làm của Việt Nam phù hợp với xu thế toàn cầu.

Du lịch, công nghiệp văn hóa và khát vọng chấn hưng

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, những thành quả trong lĩnh vực văn hóa đã lan tỏa mạnh mẽ, tạo động lực cho sự phát triển của du lịch – một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa quan trọng. Ông cho biết, nhiều đại biểu đã đề cập đến việc phát triển du lịch dựa trên tài nguyên văn hóa và thực tế cho thấy đây là hướng đi đúng đắn mà ngành đang thực hiện hiệu quả.

Hiện Việt Nam có 5 sản phẩm du lịch chủ lực gồm: du lịch sinh thái, du lịch di sản, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa và du lịch nghỉ dưỡng chữa bệnh. Các sản phẩm này đã và đang được triển khai rộng rãi tại nhiều địa phương, gắn với sắp xếp lại đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp, qua đó mở rộng không gian phát triển, tạo sản phẩm du lịch có chiều sâu, mang đặc trưng vùng miền.

Bộ trưởng dẫn ví dụ: sự kết hợp giữa sản phẩm du lịch rừng của Gia Lai và du lịch biển của Bình Định đã tạo nên mô hình sản phẩm “rừng và biển” đặc sắc, hấp dẫn, mang tính liên kết vùng cao. Cùng với đó, dịch vụ chuyên nghiệp, giá cả hợp lý, môi trường xanh – sạch – đẹp giúp Việt Nam trở thành điểm đến an toàn, văn minh, thân thiện. Từ thực tiễn đó, Bộ trưởng tin tưởng du lịch Việt Nam không chỉ đóng góp vào GDP như báo cáo của Chính phủ, mà sẽ thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đúng như tinh thần Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng nêu dẫn chứng cụ thể từ di tích Hỏa Lò (Hà Nội) – nơi được khai thác hiệu quả để giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc, biến di tích không chỉ là nơi vinh danh mà là “trường học sống” cho thế hệ trẻ. Hay Quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình), sau khi được UNESCO công nhận Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, đã trở thành điểm đến hấp dẫn, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế địa phương.

Về công nghiệp văn hóa, Bộ trưởng cho biết Việt Nam đang triển khai theo hướng chọn lĩnh vực có lợi thế để “đi tắt, đón đầu” như nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, du lịch văn hóa và thiết kế – những lĩnh vực thể hiện rõ tài năng và bản sắc sáng tạo của người Việt.

Ông xác định ba trụ cột chính cho sự phát triển công nghiệp văn hóa: nhà sáng tạo – doanh nghiệp – Nhà nước. Trong đó, nhà sáng tạo là trung tâm, doanh nghiệp là nơi hiện thực hóa ý tưởng thành sản phẩm, còn Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế, chính sách.

Bộ trưởng thông tin, Chính phủ đã đề xuất Quốc hội tổng kết và xây dựng Luật Công nghiệp văn hóa, nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, khuyến khích phát triển lĩnh vực này như một thành phần kinh tế năng động, đóng góp thiết thực vào GDP quốc gia.

Kết thúc phần phát biểu, Bộ trưởng vui mừng thông tin Bộ VHTTDL đang xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về “Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới”.

Khi được ban hành, Nghị quyết này sẽ cùng với các nghị quyết trụ cột khác thúc đẩy phát triển bền vững đất nước, khẳng định vai trò của văn hóa như một nền tảng, một nguồn lực nội sinh, một sức mạnh mềm quốc gia – hướng đến mục tiêu “làm giàu bằng văn hóa, phát triển kinh tế dựa trên văn hóa”. Nếu Liên Hợp Quốc cũng thông qua sáng kiến của Việt Nam thì chắc chắn chúng ta cũng sẽ có đóng góp chung vào văn hoá nhân loại.

Tạo điều kiện, có chế độ chính sách tiền lương cho báo chí
Phát biểu thảo luận tại hội trường chiều 29/10, đại biểu Nguyễn Thị Yến (đoàn TP.HCM) cho biết, báo chí là cơ quan thực hiện nhiệm vụ công tác tư tưởng truyền thông, là cơ quan ngôn luận, diễn đàn của nhân dân; là cơ quan đưa chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật đi vào cuộc sống nhanh nhất và hiệu quả nhất.
Người làm báo là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, thông qua ngôn từ, giọng nói, hình ảnh, là vũ khí sắc bén trên các lĩnh vực.
Tuy nhiên, là trong thời gian qua báo chí chưa được sự quan tâm đúng mức. Trong kỳ họp này, Luật Báo chí được sửa đổi, song là luật khung.
Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm, tạo mọi điều kiện đầu tư về cơ sở vật chất cho báo chí.
"Nếu muốn có một tấm ảnh đẹp, một thước phim hay thì đòi hỏi phải có các trang thiết bị máy móc hiện đại thì mới đạt được yêu cầu", bà Yến nói và nhấn mạnh cần đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng, có chế độ chính sách tiền lương cho báo chí và đội ngũ làm báo để họ yên tâm công tác.

×