Cục Điện ảnh khẳng định cảnh thiêu sống tù binh trong "Mưa đỏ" không vi phạm Luật Điện ảnh

Cục Điện ảnh nói về cảnh thiêu tù binh trong phim "Mưa đỏ"

Thưa ông Đặng Trần Cường, hiện nay, cảnh tưới xăng thiêu sống để tra tấn người Chiến sĩ Quân giải phóng trong phim Mưa đỏ đang gây ra nhiều tranh cãi. Một bộ phận khán giả cho rằng cảnh phim này chứa yếu tố bạo lực quá mức. Trong khi đó, Luật Điện ảnh quy định cấm các tác phẩm có nội dung “kích động bạo lực", ông có thể cho biết rõ hơn về quy định của Luật Điện ảnh?

- Luật Điện ảnh 2022 nghiêm cấm các hành vi “kích động bạo lực, gây kinh dị quá mức, trái thuần phong mỹ tục”. Tuy nhiên, các cảnh bạo lực phục vụ mục đích nghệ thuật, tái hiện lịch sử, tố cáo tội ác… được phép thể hiện nhưng không miêu tả quá chi tiết, không tôn vinh hành vi tra tấn.

Theo ông, làm thế nào để phim chiến tranh có một con đường dài mà không lâm vào tình trạng “sớm nở tối tàn” sau hiện tượng Mưa đỏ?

- Theo tôi, hạn chế lớn nhất của dòng phim chiến tranh hiện nay nằm ở kịch bản chưa thực sự đa dạng, nhiều tác phẩm còn thiên về minh họa sự kiện mà thiếu đi chiều sâu khắc họa nhân vật. Bên cạnh đó, yêu cầu về vốn đầu tư để làm phim chiến tranh là rất lớn, kỹ thuật và công nghệ sản xuất chưa theo kịp chuẩn mực quốc tế khiến việc tái hiện bối cảnh và những cảnh chiến đấu chưa đạt đến độ thuyết phục cần có.

Để dòng phim này có thể phát triển bền vững, chìa khóa nằm ở việc đầu tư nghiêm túc cho khâu biên kịch và nghiên cứu lịch sử, từ đó xây dựng những câu chuyện giàu tính nhân văn, gần gũi nhưng vẫn gợi cảm hứng mạnh mẽ cho khán giả. Đồng thời, cần ứng dụng công nghệ điện ảnh hiện đại để nâng cao chất lượng hình ảnh và hiệu ứng thị giác để làm giảm giá thành trong sản xuất phim có đề tài về chiến tranh. Trong bối cảnh hội nhập, việc hợp tác quốc tế không chỉ giúp học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ sản xuất mà còn mở rộng thị trường phát hành, đưa phim lịch sử Việt Nam đến gần hơn với công chúng trong và ngoài nước.

Ông đánh giá thế nào về ý nghĩa của việc hợp tác giữa và đơn vị phát hành thương mại trong dự án Mưa đỏ, cũng như triển vọng mô hình phối hợp công – tư trong lĩnh vực điện ảnh nhiệm vụ chính trị?

- Việc hợp tác giữa Điện ảnh Quân đội nhân dân và đơn vị phát hành là một minh chứng điển hình cho mô hình phối hợp công - tư trong lĩnh vực điện ảnh, vừa bảo đảm thực hiện đầy đủ nhiệm vụ chính trị, tư tưởng, vừa mở rộng phạm vi tiếp cận khán giả trên quy mô rộng lớn. Thông qua sự hợp tác này, các tác phẩm điện ảnh có nhiệm vụ chính trị như Mưa đỏ không chỉ dừng lại ở phạm vi phục vụ nội bộ hay các kênh phổ biến truyền thống, mà còn được đưa đến đông đảo công chúng thông qua hệ thống rạp chiếu thương mại. Một trong các yếu tố chính mang lại thành công cho bộ phim Mưa đỏ chính là sự tham gia chuyên nghiệp của đơn vị phát hành. Đây là cách làm hiệu quả giúp bộ phim vừa hoàn thành trọng trách tuyên truyền, giáo dục, vừa phát huy giá trị nghệ thuật, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội và thành công về mặt doanh thu.

Việc hợp tác này mở ra hướng đi mới cho các tác phẩm điện ảnh nhiệm vụ chính trị, thay vì giới hạn trong phạm vi “phim đặt hàng” với cách phát hành khép kín, nay các bộ phim có thể hòa nhập với dòng chảy chung của thị trường, từ đó tăng cường sức hút, nâng cao tính hấp dẫn và tạo sự quan tâm tự nhiên từ khán giả. Đây cũng là minh chứng cho sự chủ động, linh hoạt trong cách làm của Điện ảnh Quân Đội nhân dân, phù hợp với xu thế xã hội hóa, huy động nguồn lực xã hội cùng tham gia lan tỏa giá trị của phim chính trị - tư tưởng.

Hiện nay, dự thảo Nghị định về phát hành, phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị vẫn đang trong quá trình xây dựng, lấy ý kiến góp ý để hoàn thiện, chưa ban hành và chưa đặt ra các quy định mang tính bắt buộc đối với các đơn vị. Vì vậy, sự hợp tác giữa Hãng phim Quân đội và đơn vị phát hành được xem là bước đi chủ động, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, mang ý nghĩa tiên phong trong việc thử nghiệm mô hình phối hợp công - tư trong điện ảnh. Đây không chỉ là giải pháp trước mắt để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, mà còn là định hướng lâu dài, góp phần tạo nền tảng để hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát hành phim nhiệm vụ chính trị trong tương lai.

Sự hợp tác giữa Điện ảnh Quân đội nhân dân và đơn vị phát hành mang nhiều ý nghĩa về chính trị, xã hội, kinh tế và chính sách.

Về chính trị - xã hội, điều này phần đưa các tác phẩm có giá trị lịch sử, tư tưởng, hình ảnh người lính và truyền thống cách mạng đến gần hơn với đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, qua đó tăng cường giáo dục truyền thống yêu nước và lòng tự hào dân tộc.

Về kinh tế, sự hợp tác tạo ra mô hình phát hành kết hợp giữa nhiệm vụ chính trị và cơ chế thị trường, giúp phim nhiệm vụ chính trị không chỉ hoàn thành chức năng tuyên truyền mà còn đạt thành công về doanh thu phòng vé (phim Mưa đỏ là một minh chứng rõ ràng). Điều này cho thấy, nếu được đầu tư nghiêm túc, phim chính luận hoàn toàn có thể chinh phục thị trường và khán giả.

Về chính sách đây là cơ sở thực tiễn để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan, đơn vị liên quan nghiên cứu, hoàn thiện khung pháp lý trong Nghị định mới, đồng thời khuyến khích nhân rộng mô hình hợp tác Nhà nước - Tư nhân trong sản xuất, phát hành và phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị.

Trước hiện tượng Mưa đỏ, Cục Điện ảnh có phương hướng nào để thúc đẩy sự phát triển của dòng phim chiến tranh?

- Ở góc độ quản lý, Cục Điện ảnh xác định thành công Mưa đỏ là một “cơ hội vàng”, cần được chuyển hóa thành những chiến lược cụ thể để bảo đảm dòng phim chiến tranh, cách mạng phát triển bền vững. Trước hết, Cục sẽ tiếp tục đưa dòng phim này vào nhóm ưu tiên trong trong việc định hướng sản xuất với nhóm phim sử dụng ngân sách nhà nước.

Trên cơ sở đó, việc đặt hàng và đầu tư từ ngân sách nhà nước sẽ được triển khai theo hướng chọn lọc, đồng thời khuyến khích xã hội hóa và hợp tác công - tư nhằm huy động thêm nhiều nguồn lực cho sản xuất. Cùng với quá trình đầu tư, Cục cũng chú trọng đến khâu quảng bá và phát hành, để phim chiến tranh không chỉ xuất hiện trong các dịp lễ kỷ niệm, mà trở thành một dòng chảy thường xuyên trong đời sống điện ảnh Việt. Đặc biệt, cần gắn kết chặt chẽ dòng phim này với giáo dục lịch sử, văn hóa và quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới.

Với sự kết hợp đồng bộ giữa chính sách, nguồn lực và chiến lược phát triển, tôi tin rằng dòng phim chiến tranh, cách mạng sẽ không chỉ dừng ở hiện tượng, mà thực sự trở thành thế mạnh, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của điện ảnh Việt Nam như một ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn.

Xin cảm ơn ông!

Chia sẻ với PV Dân Việt về tính xác thực của chi tiết tra tấn Chiến sĩ Quân Giải phóng trong Mưa đỏ, nhà văn Chu Lai cho biết: “Tôi không có câu trả lời cho vấn đề này. Muốn tìm ra sự thật phải có một hội thảo công phu”.

Trước đó, chia sẻ quá trình hình thành tiểu thuyết Mưa đỏ, nhà văn Chu Lai nói: “Phim ảnh, tiểu thuyết hay trường ca đều không thể lột tả hết tinh thần Quảng Trị. Bộ phim này cũng chỉ là một lát cắt của lịch sử mà dân tộc đã trải qua. Lý do tôi viết Mưa đỏ là vì tôi có một người em có anh ruột tên Đặng Huy Cường - liệt sĩ của trận Thành cổ. Em ấy nói với tôi: hãy viết một kịch bản phim điện ảnh để em gửi cho người con trai đang học điện ảnh ở nước ngoài có thể xem về người bác đã hy sinh".

Theo nhà văn Chu Lai, kịch bản Mưa đỏ được viết từ năm 2010 nhưng nằm trong ngăn kéo khá lâu. Sau đó ông chuyển thành tiểu thuyết, rồi được Điện ảnh Quân đội nhân dân chọn làm phim.

×