Kẻ đại tài Julian Assange – Một cuộc đời tù tội

Ngày 11/11/2021, Julian Assange xuất hiện chớp nhoáng trên truyền thông Anh trong một đoạn video ngắn quay cảnh ông được cảnh sát áp giải từ phòng giam lên xe thùng. Thật khó để nhận ra đây là Julian Assange- ông trùm của Wikileaks từng làm chao đảo thế giới. Ở tuổi 50, Julian Assange giờ đây trông già nua với chòm râu nuôi dài, bạc trắng, nhiều người bình luận, đây mới đúng là "chân dung bác học" của ông.

Julian Assange từng đứng đầu danh sách tìm kiếm trên Google, tốn không biết bao giấy mực của truyền thông quốc tế, được thế giới chú ý với tư cách là người sáng lập trang web WikiLeaks.

Sau nhiều năm tị nạn, ẩn nấp trong bóng tối và bị giam giữ, nay Julian Assange lại xuất hiện trên truyền thông với những thông tin nóng hổi đi kèm. Ngày 11/11/2021, các báo Anh đưa tin, giới chức Anh cho phép Julian Assange  làm đám cưới cùng hôn thê lâu năm Stella Moris trong nhà tù Belmarsh ở đông nam thủ đô London, Anh.

Báo Guardian dẫn lời người phát ngôn của cơ quan quản lý nhà tù Anh cho biết đơn xin phép kết hôn của ông Assange được tiếp nhận, xem xét và giải quyết bình thường như những tù nhân khác. Trước đó, cặp đôi này từng nộp đơn cáo buộc quản lý nhà tù và Bộ trưởng Tư pháp Anh Dominic Raab cản trở họ tổ chức đám cưới.

Nhà sáng lập WikiLeaks đã gặp hôn thê Moris - một luật sư - trong thời gian ông sống tại Đại sứ quán Ecuador ở Anh. Cả hai có với nhau 2 người con trai 4 và 2 tuổi đều là công dân Anh. Tại Anh, các tù nhân có quyền đăng ký kết hôn trong tù theo Đạo luật hôn nhân 1983. Hôn lễ liên quan đến tù nhân được yêu cầu diễn ra trong tù.

Julian Assange bắt đầu những ngày tị nạn và bị bắt giam. Ảnh AP

Julian Assange là ai?

Julian Assange thường miễn cưỡng nói về xuất xứ của mình, nhưng những quan tâm của giới truyền thông kể từ sự xuất hiện của Wikileaks đã đem lại đôi chút ánh sáng về môi trường có ảnh hưởng tới ông.

Julian Assange sinh ngày 3/7/1971 tại Townsville, Queensland, Australia. Assange có một tuổi thơ không bình thường, khi ông dành một số năm đầu đời chỉ để đi du lịch khắp nơi cùng mẹ, Christine và cha dượng, Brett Assange. Cặp đôi đã cùng nhau thực hiện những tác phẩm chiếu rạp. Brett Assange sau đó mô tả Julian là một "đứa trẻ sắc sảo, luôn chiến đấu vì kẻ dưới quyền".

Mối quan hệ giữa Brett và Christine sau đó trở nên rạn nứt, nhưng Assange và mẹ ông vẫn tiếp tục nếp sống cũ với việc phải di chuyển khắp nơi. Assange cuối cùng đã theo học khoảng 37 trường học khác nhau khi lớn lên và thường xuyên được học tại nhà.

Ở tuổi trưởng thành, Julian Assange đã sử dụng chỉ số IQ thiên tài của mình để xâm nhập vào cơ sở dữ liệu của nhiều tổ chức nổi tiếng. Năm 2006, Assange bắt đầu làm việc trên WikiLeaks, một trang web nhằm thu thập và chia sẻ thông tin bí mật trên quy mô quốc tế và ông đã giành được danh hiệu "Nhân vật của năm" của tạp chí Time vào năm 2010.

Tìm cách tránh bị dẫn độ sang Thụy Điển vì các cáo buộc tấn công tình dục, Assange được Ecuador cho phép tị nạn chính trị và ẩn náu tại đại sứ quán của nước này ở London vào năm 2012. Năm 2016, công việc của ông lại thu hút sự chú ý của quốc tế khi WikiLeaks công bố hàng nghìn email từ ứng cử viên tổng thống Mỹ Hillary Clinton và Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ. Sau khi bị hủy bỏ quy chế tị nạn vào tháng 4 năm 2019, Assange bị truy tố ở Mỹ vì vi phạm Đạo luật gián điệp.

Thành lập WikiLeaks

Assange phát hiện ra niềm đam mê của mình với máy tính khi còn là một thiếu niên. Năm 16 tuổi, ông có chiếc máy tính đầu tiên như một món quà của mẹ mình. Chẳng bao lâu sau, ông đã phát triển tài năng tấn công mạng vào hệ thống máy tính. Lần đột nhập đầu tiên của ông là năm 1991 vào máy chủ của Nortel, một công ty viễn thông, đã khiến ông gặp rắc rối. Assange đã bị buộc tội hơn 30 tội danh tấn công mạng ở Úc, nhưng ông đã thoát tội chỉ với một khoản tiền phạt cho các thiệt hại.

Assange tiếp tục theo đuổi sự nghiệp lập trình máy tính và phát triển phần mềm. Với đầu óc thông minh, ông theo học ngành toán tại Đại học Melbourne. Ông đã bỏ học khi chưa hoàn thành bằng cấp của mình, sau đó tuyên bố rằng ông rời trường đại học vì lý do đạo đức; Assange phản đối các sinh viên khác làm việc trong các dự án máy tính cho quân đội.

Năm 2006, Assange bắt đầu làm việc trên WikiLeaks, một trang web nhằm thu thập và chia sẻ thông tin bí mật trên quy mô quốc tế. Trang web chính thức ra mắt vào năm 2007 và nó đã ngừng hoạt động tại Thụy Điển vào thời điểm đó do luật pháp nghiêm ngặt của đất nước để bảo vệ danh tính các cá nhân. Cuối năm đó, WikiLeaks đã phát hành một sổ tay hướng dẫn quân sự của Mỹ cung cấp thông tin chi tiết về trung tâm giam giữ Guantanamo. WikiLeaks cũng chia sẻ các email từ ứng cử viên phó tổng thống khi đó là Sarah Palin đã nhận được từ một nguồn ẩn danh vào tháng 9 năm 2008.

Tranh cãi về tấn công tình dục

Vào đầu tháng 12 năm 2010, Assange đối mặt với nhiều vấn đề pháp lý phải lo lắng. Kể từ đầu tháng 8, ông đã bị cảnh sát Thụy Điển điều tra vì các cáo buộc bao gồm hai tội danh quấy rối tình dục, một tội cưỡng bức bất hợp pháp và một tội hiếp dâm. Sau khi một lệnh bắt giữ ở châu Âu được chính quyền Thụy Điển ban hành vào ngày 6 tháng 12, Assange đã tự nộp mình cho cảnh sát London.

Sau một loạt các phiên điều trần dẫn độ vào đầu năm 2011 để kháng cáo lệnh, Assange được biết vào ngày 2 tháng 11 năm 2011 rằng, Tòa án Tối cao đã bác đơn kháng cáo của ông. Vẫn được tại ngoại có điều kiện, Assange đã lên kế hoạch kháng cáo lên Tòa án Tối cao Vương quốc Anh.

Tị nạn chính trị tại Đại sứ quán Ecuador ở London

Theo một bài báo của New York Times, Assange đến Đại sứ quán Ecuador ở London vào tháng 6 năm 2012, tìm cách tránh bị dẫn độ sang Thụy Điển. Tháng 8 năm đó, Assange được chính phủ Ecuador cho phép tị nạn chính trị.

Vào tháng 8 năm 2015, các cáo buộc tấn công tình dục đã được giảm đi so với từ năm 2010 - ngoại trừ hiếp dâm - do các vi phạm quy chế giới hạn của các công tố viên Thụy Điển. Những hạn chế đối với cáo buộc hiếp dâm sau đó hết hạn vào năm 2020.

Vào tháng 2 năm 2016, một hội đồng của Liên Hợp Quốc xác định rằng Assange đã bị bắt giữ một cách tùy tiện, và đề nghị trả tự do và bồi thường cho việc tước quyền tự do công dân của ông. Tuy nhiên, cả chính phủ Thụy Điển và Anh đều bác bỏ những đề nghị này, đồng thời lại rằng Assange sẽ bị bắt nếu rời đại sứ quán Ecuador.

Assange được cấp quyền công dân Ecuador vào tháng 12 năm 2017, nhưng mối quan hệ của ông với quốc gia này sớm trở nên xấu đi. Vào tháng 3 năm 2018, chính phủ Ecuador đã cắt quyền truy cập internet của ông với lý do hành động của ông gây nguy hiểm cho "mối quan hệ tốt đẹp mà Ecuador duy trì với Vương quốc Anh, với các quốc gia còn lại của Liên minh Châu Âu và các quốc gia khác."

Ảnh hưởng đến Cuộc đua Tổng thống Mỹ năm 2016

Assange và WikiLeaks trở lại các tiêu đề trong mùa hè năm 2016 khi cuộc đua tổng thống Mỹ đang thu hẹp lại với hai ứng cử viên chính, Đảng Dân chủ Hillary Clinton và Đảng Cộng hòa Donald Trump. Vào đầu tháng 7, WikiLeaks đã phát hành hơn 1.200 email từ máy chủ riêng của Clinton trong nhiệm kỳ ngoại trưởng của bà. Cuối tháng, WikiLeaks phát hành thêm một loạt email từ Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ cho thấy nỗ lực làm suy yếu đối thủ chính của Clinton, Bernie Sanders, dẫn đến việc Chủ tịch DNC Debbie Wasserman Schultz từ chức.

Vào tháng 10, WikiLeaks đã tiết lộ hơn 2.000 email từ chủ tịch chiến dịch tranh cử của Clinton, John Podesta, trong đó có các đoạn trích từ các bài phát biểu trước các ngân hàng ở Phố Wall. Đến thời điểm này, các quan chức chính phủ Mỹ đã công khai với niềm tin rằng các đặc vụ Nga đã xâm nhập vào máy chủ DNC và cung cấp email cho WikiLeaks, mặc dù Assange liên tục khẳng định không phải vậy.

Vào trước cuộc bầu cử, Assange đã đưa ra một tuyên bố, trong đó ông tuyên bố không có "mong muốn cá nhân ảnh hưởng đến kết quả", lưu ý rằng ông chưa bao giờ nhận được tài liệu từ chiến dịch tranh cử của Trump để công bố. "Bất kể kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 như thế nào, người chiến thắng thực sự là công chúng Mỹ, những người được biết nhiều thông tin từ công việc của chúng tôi", Assange viết. Ngay sau đó, Trump được tuyên bố là người chiến thắng trong cuộc bầu cử.

Bắt giữ và cáo buộc

Vào tháng 4 năm 2019, sau khi Ecuador tuyên bố rút quyền tị nạn của Assange, người sáng lập WikiLeaks đã bị bắt tại đại sứ quán London. Ngay sau đó, có thông báo rằng chính quyền Mỹ đã buộc tội Assange âm mưu với cựu nhà phân tích tình báo quân đội Chelsea Manning để đột nhập vào một máy tính của chính phủ được phân loại tại Lầu Năm Góc.

Vào ngày 1 tháng 5, Assange bị kết án 50 tuần tù vì trốn bảo lãnh vào năm 2012, khi ông tìm nơi ẩn náu trong Đại sứ quán Ecuador.

Các cáo buộc khác được đưa ra vào ngày 23 tháng 5, khi Assange bị truy tố ở Mỹ với 17 tội danh vi phạm Đạo luật gián điệp vì thu thập và công bố các tài liệu quân sự và ngoại giao bí mật vào năm 2010. Tuy nhiên, bản cáo trạng đặt ra câu hỏi về các biện pháp bảo vệ Tu chính án thứ nhất và liệu các nhà báo điều tra cũng có thể thấy mình phải đối mặt với các cáo buộc hình sự.

Tháng 1 năm 2021m một tòa án đã bác yêu cầu dẫn độ ông Assange của Mỹ, song đơn kháng án đã được đệ trình và đang chờ kết quả. Một thẩm phán Vương quốc Anh đã ra phán quyết rằng Assange không thể bị dẫn độ sang Mỹ để đối mặt với tội danh vi phạm Đạo luật Gián điệp, với lý do người sáng lập WikiLeaks có nguy cơ tự sát.

Tuấn Anh ( Tổng hợp từ Wiki, timetoast, Express)