Bình luận
0
Núi Báo Đức nằm ở khu dân cư Đá Bạc, xã Hoàng Hoa Thám, là một trong những ngọn núi cao ở vùng đất Chí Linh.
Từ trên đỉnh núi có thể phóng tầm mắt ra tứ phía. Xa kia là núi Côn Sơn. Đây là đỉnh Ngũ Nhạc Linh Từ hùng vĩ. Xa nữa là đỉnh Phượng Hoàng - nơi Người thầy của muôn đời Chu Văn An yên nghỉ.
Hướng mắt về bên trái là đỉnh núi Thiên Bồng- nơi có đền thờ vua Lê Đại Hành và đền Cao An Lạc thờ 5 anh em họ Vương quê ở Dược Đậu trang (Chí Linh ngày nay) chống quân Tống xâm lược vào thế kỷ thứ X.
Xa xa nữa là đền thờ Trần Nguyên Đán, đền thờ Nguyễn Trãi - những người ruột thịt của Nguyễn Phi Khanh...
Nếu trên núi Phượng Hoàng có giếng Son, hằng năm cứ khoảng trước - sau rằm tháng bảy ắt có một ngày nước đổi màu son chảy xuống tận điện Lưu Quang phía dưới, thì ở núi Báo Đức cũng có một dòng suối mát lành. Dòng suối này chảy từ núi Báo Đức xuống đập Khơ me rồi chảy qua mặt tiền đền thờ cụ Nguyễn Phi Khanh.
Núi Báo Đức có nhiều tên gọi, như núi Báo Ân, núi Tam Tiêu (hoặc Tam Tiên) và Bái Vọng Sơn. Bái Vọng Sơn gắn với câu chuyện Nguyễn Thiện Thuật - một lãnh tụ trong cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy trong phong trào Cần Vương ở thế kỷ XIX - hậu duệ của cụ Nguyễn Phi Khanh. Khoảng năm 1884, Nguyễn Thiện Thuật chống Pháp ở Thành Lạng Sơn.
Từ đỉnh núi Báo Đức (TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương) có thể phóng tầm mắt ra tứ phía. Trong ảnh: Phần mộ cụ Nguyễn Phi Khanh trước năm 2015 (ảnh do Ban Quản lý di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc cung cấp)
Sau khi thành thất thủ, trước khi sang Long Châu (Trung Quốc) lánh nạn, ông về núi Báo Đức, song núi cao, cây rừng rậm rạp không thể lên mộ, ông đành đặt lễ dưới chân núi rồi bái vọng lên và lặng lẽ từ biệt tổ tiên.
Đường lên núi Báo Đức bây giờ dễ đi hơn trước. Thế nhưng, dù khỏe mạnh và có người dẫn đường thì có leo từ sáng, lúc về cũng đã phải giữa buổi chiều. Dù đường đi lên vòng vèo, có chỗ dốc dựng, song không vì thế ngăn được bước chân của khách hành hương.
Ông Nguyễn Quy Tuấn, trưởng tộc Nguyễn Quy ở Chi Ngãi, hậu duệ của cụ Nguyễn Phi Khanh kể, tháng trước có gần 30 người ở Nghệ An ra, lên núi Báo Đức thăm lăng mộ cụ, nhưng chỉ có vài người lên được đến nơi.
Trên đường lên đỉnh núi Báo Đức, người leo núi sẽ được đắm mình trong màu xanh bất tận của những cánh rừng nguyên sinh còn sót lại và cả rừng trồng với bạt ngàn thông, keo... Người dân ở đây kể, thời trước ở đây còn nhiều loài thú lớn hay lang thang xuống làng.
Sau nhiều giờ leo núi xuyên rừng, khu lăng mộ cụ Nguyễn Phi Khanh cũng dần hiện ra uy nghi, trầm mặc giữa màu xanh của những cánh rừng thông trẻ. Nằm trên đỉnh núi, khu lăng mộ xây dựng bằng đá xanh, có kích thước 4 x 2 x 4 m, trong khoảng sân rộng chừng 60 m2 đã được lát gạch.
Để có khu lăng mộ như hôm nay là tâm nguyện của bao lớp hậu duệ cụ Nguyễn Phi Khanh. Trước đây, khu mộ cỏ leo chằng chịt. Khoảng năm 1990, mộ còn bị kẻ xấu đào bới tìm cổ vật. Khi phát hiện, con cháu trong dòng họ lên xếp tạm lại bằng đá.
Theo ông Nguyễn Quy Tuấn, để xây dựng được khu lăng mộ cụ Nguyễn Phi Khanh là quyết tâm, đồng lòng của nhiều thế hệ các con cháu trong dòng họ, nhất là về kinh phí, nhân công. Toàn bộ kinh phí xây dựng lăng mộ cụ là do con cháu đóng góp. Khi ấy, dòng họ phát động con cháu cõng gạch đá lên xây lại mộ cụ.
Trai tráng khỏe khoắn nhất mỗi lần lên cũng chỉ cõng được 5 viên gạch và phải đi nhiều tiếng đồng hồ. Khi ấy, từ chân núi lên được đến nơi xây dựng mất khoảng 3.000 m men quanh núi. Còn đơn vị thi công đo đường thẳng từ chân núi đến nơi xây dựng dài đúng 1.800 m để tời vật liệu. Việc tời chiếc bàn đá nặng 1,2 tấn từ chân núi lên lăng mộ mất rất nhiều công sức và nguy hiểm. Song mọi công việc đã hoàn thành sau 1 năm xây dựng. Khu lăng mộ đã khánh thành vào năm 2015, trong niềm hân hoan, tự hào và thỏa tâm nguyện của con cháu cả dòng họ.
Cũng trong thời gian đó, đền thờ cụ Nguyễn Phi Khanh được con cháu đóng góp xây dựng ngay trên quê hương của cụ - khu dân cư Chi Ngãi 2. Trước đây, đền thờ cụ Nguyễn Phi Khanh ở trong làng, gồm 5 gian rộng rãi. Khoảng năm 1950, giặc Pháp tràn về chiếm đóng, chúng tháo nhà thờ, lấy cột ra làm cầu trên đường 18. Sau này chính quyền cấp cho khoảng đất rộng 700 m2 gần quốc lộ 18 để dòng họ dựng lại nhà thờ.
Ngày nay, hễ đến ngày giỗ cụ Nguyễn Phi Khanh 15/11 âm lịch, là con cháu khắp các tỉnh, thành phố tìm về đền thờ làm lễ. Có năm, dòng họ làm đến hơn 150 mâm cỗ. Dòng họ đã kết nối được với các hậu duệ của cụ Nguyễn Phi Khanh từ Huế trở ra, có những người từ Đà Nẵng cũng đã tìm về.
Cụ Nguyễn Phi Khanh tên thật là Nguyễn Ứng Long, sinh năm 1355. Cụ quê gốc ở làng Chi Ngãi, huyện Phượng Sơn (nay là phường Cộng Hòa, TP Chí Linh). Sinh ra trong thời loạn lạc, cuối đời Trần (1255-1400), đầu nhà Hồ (1400-1407), cụ luôn một lòng đau đáu vì nước non xã tắc.
Cụ là con rể quan Đại tư đồ Trần Nguyên Đán và là thân sinh Nguyễn Trãi. Sử sách ghi lại, mến tài của chàng trai trẻ, quan Đại tư đồ Trần Nguyên Đán đã vời Nguyễn Phi Khanh về dạy học cho ái nữ của mình - tiểu thư khuê các Trần Thị Thái. Sau này 2 người kết đôi, sinh ra Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi.
Lăng mộ cụ Nguyễn Phi Khanh đã được xây dựng bằng tâm huyết, đồng lòng của bao lớp hậu duệ của cụ.
Mặc dù đỗ Tiến sĩ dưới triều Trần, vào năm Long Khánh thứ hai (1374) đời vua Trần Duệ Tông, nhưng Nguyễn Phi Khanh không được bổ làm quan to, do vậy phải ở nhà dạy học để kiếm sống qua ngày. Đến thời nhà Hồ, cụ lại ra làm quan, thăng dần tới chức Thái tử tả tán Thiện đại phu, Tư nghiệp Quốc Tử Giám.
Mảnh đất Chí Linh bát cổ là nơi an nghỉ của 2 Tư nghiệp Quốc Tử Giám (được coi như chức vụ hiệu trưởng bây giờ).
Đó là thầy giáo Chu Văn An - Tư nghiệp Quốc Tử Giám đầu tiên của trường đại học đầu tiên ở Việt Nam và Tư nghiệp Quốc Tử Giám Nguyễn Phi Khanh. Đều là những hiền sĩ, không thể tuốt kiếm xông ra trận mạc để đánh đuổi ngoại xâm, song cả 2 vị đều luôn đau đáu vì nước, vì dân.
Nếu Chu Văn An có "Thất trảm sớ" dâng lên đề nghị vua chém đầu 7 tên gian nịnh làm hại xã tắc giang san, thì Nguyễn Phi Khanh có "Thôn cư cảm sự ký trình" - một bài thơ đau thay nỗi đau của dân, của nước: Lưỡi tham quan lại vơ hầu kiệt/ Mạch sống dân gian cạn mỡ dầu/ Thơ mới này xin thay biểu tấu/ Vì đang nằm bệnh chửa về chầu...
Dù không sinh ra ở đây, nhưng Chu Văn An lấy Chí Linh làm nơi ở ẩn dạy học những năm cuối đời rồi thác ở mảnh đất này. Còn Nguyễn Phi Khanh, quê gốc ở đây nhưng chỉ khi qua đời mới về đất mẹ. Gia phả dòng họ Nguyễn Quy, hậu duệ của cụ Nguyễn Phi Khanh ở khu dân cư Chi Ngãi 2 hiện nay không có thông tin về việc Nguyễn Phi Khanh có thời gian sinh sống tại đây.
Nhiều cứ liệu ghi chép, ông sinh ra tại Nhị Khê, Thường Tín (Hà Nội). Cả 2 ngôi đền thờ ở Nhị Khê và Chi Ngãi đều có chung một đôi câu đối: Nhị Khê phát tích tồn thiên địa/ Chi Ngãi trường lưu tự cổ kim. Dù không rõ năm Nguyễn Phi Khanh trở về an nghỉ trong lòng đất mẹ, song chuyện phần mộ của ông được táng tại quê nhà là một điều đặc biệt.
Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần năm 1400. Năm 1406, nhà Minh sang xâm lược nước ta. Khi đó, Nguyễn Phi Khanh đã cùng nhà Hồ đánh giặc cứu nước. Nhưng chỉ một năm sau, nhà Hồ thất thủ, cùng với các vua quan trong triều, Nguyễn Phi Khanh bị bắt về Trung Quốc, ông mang theo con trai là Nguyễn Phi Hùng đi theo.
Lúc ấy, Nguyễn Trãi cũng đi theo cha và em trai sang Trung Quốc. Đến ải Nam Quan, Nguyễn Phi Khanh dặn Nguyễn Trãi nên quay về tìm thời cơ cứu nước. Cụ Nguyễn Phi Khanh từ trần năm 1428 tại Trung Quốc. Còn người con trai Nguyễn Phi Hùng của ông không có tài liệu nào chép lại về những năm tháng cuối đời ở nơi xa xứ.
Sau khi nhà Hồ mất vào tay nhà Minh, Lê Lợi phất cờ khởi nghĩa. Từ Côn Sơn, Nguyễn Trãi tìm đường vào Thanh Hóa phò vua cứu nước. Trong cuộc kháng chiến chống nhà Minh, Nguyễn Trãi là người ban ân huệ cho tên giặc Hoàng Phúc thoát tội chết. Nhớ ơn này, khi trở về Trung Quốc, Hoàng Phúc đã tìm hậu duệ của Nguyễn Phi Hùng, cho mang tro cốt của cụ Nguyễn Phi Khanh về quê nhà Chi Ngãi để an táng.
Cũng theo ông Nguyễn Quy Tuấn, điều này đã được ghi trong gia phả Nguyễn Quy ở Chi Ngãi. Gia phả ghi rõ đó là phần mộ của cụ Nguyễn Phi Khanh, có đặt bia. Từ thời xa xưa, các cụ trong dòng họ đã cắt cử người lên núi trông nom.
Như vậy, tại sao lăng mộ cụ Nguyễn Phi Khanh được đặt trên núi Báo Đức đã có lời giải sáng rõ qua lời kể của hậu duệ và gia phả của dòng họ Nguyễn Quy. Việc lăng mộ của thân phụ người Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi được đặt trên núi Báo Đức đã làm giàu có thêm giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc của vùng đất Chí Linh bát cổ linh thiêng!
Trước giờ lên đường dự SEA Games 33, U22 Việt Nam và ĐT nữ Việt Nam trao món quà bất ngờ khi trích 100 triệu đồng từ nhà tài trợ gởi đến đồng bào vùng bão lũ miền Trung.
Chia sẻ
Sau đêm Chung kết 1, phần trình diễn It’s Gon’ Be Alright của Negav được đánh giá cao, giúp nam ca sĩ giữ vững ngôi đầu bảng xếp hạng bình chọn "Anh trai được yêu thích nhất".
Chia sẻ
Triển khai đồng bộ và sáng tạo các chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã Tả Lèng (Lai Châu) đã có sự “bứt phá” ngoạn mục cả về diện mạo và thu nhập của người dân.
Chia sẻ
Kiểm tra bất ngờ, cảnh sát phát hiện trong quán karaoke Monaza giữa phố Trần Duy Hưng có 83 bình khí cười, nhiều người dương tính ma túy và hàng loạt sai phạm dẫn đến việc tạm giữ 18 nghi can.
Chia sẻ
Quốc vương Brunei Haji Hassanal Bolkiah thăm chính thức Việt Nam từ 30/11 đến 2/12/2025 theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường, mở ra quan hệ hợp tác mới.
Chia sẻ
Sau thất bại 0-4 trước U17 Việt Nam tại lượt trận thứ 5 bảng C vòng loại giải U17 châu Á 2026, U17 Malaysia đã nhận vô số lời châm biếm từ các fan hâm mộ bóng đá Đông Nam Á.
Chia sẻ
Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine (HUR) ngày 30/11 thông báo vừa tiêu diệt một nhóm binh sĩ “Akhmat” của Chechnya tại thành phố cảng Berdyansk do Nga kiểm soát.
Chia sẻ
U17 Việt Nam đã có một trận đấu hoàn toàn vượt trội và thắng đậm 4-0 đầy thuyết phục trước U17 Malaysia để xuất sắc vượt qua vòng loại U17 châu Á 2026.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất hôm nay, bão số 15 KOTO vẫn mạnh cấp 9, hầu như ít dịch chuyển. Dự báo đến ngày 3/12, bão số 15 KOTO sẽ suy yếu thành vùng áp thấp trước khi đổ bộ đất liền.
Chia sẻ
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh lưu ý, trong nhiệm kỳ tới, Ủy ban Công tác đại biểu cần đi đầu trong chuyển đổi số của Quốc hội, chú trọng xây dựng cơ sở dữ liệu nhân sự Quốc hội thống nhất, đồng bộ; số hóa hồ sơ nhân sự, hồ sơ bầu cử và hồ sơ đại biểu; tiến tới quản trị nhân sự bằng dữ liệu.
Chia sẻ
Lễ hội tái hiện nghi lễ và sinh hoạt truyền thống của 7 dân tộc: H’Mông Sa Pa, H’Mông Điện Biên, Xa Phó, Tày, Giáy, Dao Đỏ, Thái và Hà Nhì. Đây cũng là dịp đồng bào ăn mừng một năm mưa thuận gió hòa và đón chào mùa vụ bội thu.
Chia sẻ
Kazakhstan hôm Chủ nhật vừa gửi công hàm phản đối Ukraine vì tiến hành “một cuộc tấn công có chủ đích khác” nhằm vào một trạm dầu của Nga ở Biển Đen, đồng thời yêu cầu Kiev thực hiện “những biện pháp hiệu quả để ngăn chặn các sự cố tương tự trong tương lai”.
Chia sẻ
Ngày 30/11/2025, tại Cụm sân US Pickleball, Hà Nội đã diễn ra Lễ bế mạc Giải Pickleball VTV Cúp 2025. Trong ngày thi đấu cuối cùng, các nhà vô địch nội dung chuyên nghiệp đã xuất sắc khép lại mùa giải bằng những màn trình diễn đỉnh cao: , Sophia Huỳnh Trần Ngọc Nhi - Nguyễn Đắc Tiến vô địch đôi nam nữ chuyên nghiệp và bộ đôi Harsh Mehta - Vanshik Kapadia vô địch đôi nam chuyên nghiệp. Danh hiệu Hoa khôi Pickleball VTV Cúp 2025 thuộc về vận động viên trẻ Sophia Phương Anh.
Chia sẻ
Nhiệt độ xuống thấp dưới 0 độ, băng giá xuất hiện phủ trắng tại xã Na Ngoi, tỉnh Nghệ An. Người nông dân cũng chủ động các phương án phòng chống rét.
Chia sẻ
U22 Việt Nam có 7 cầu thủ sở hữu chiều cao từ 1m80; luật sư tư vấn FAM kiện 7 cầu thủ; HLV Alonso bác tin đồn mâu thuẫn với Bellingham; Napoli quyết chiêu mộ Mainoo; Messi tạo nên kỷ lục mới.
Chia sẻ
Hải quân Ukraine phối hợp với lực lượng Đặc nhiệm (SOF) đã thực hiện một chiến dịch đặc biệt nhằm vào căn cứ không quân Saky ở bán đảo Crimea do Nga kiểm soát. Đòn tấn công đã phá hủy sở chỉ huy, kho UAV Orion, hệ thống Tor-M2 và Pantsir-S1 của Nga tại đây.
Chia sẻ
Nhiều nguồn tin cho biết Triệu Nhã Chi - minh tinh nổi tiếng của điện ảnh Hoa ngữ bị làm phiền bởi những người hâm mộ cuồng nhiệt.
Chia sẻ
Các phim trường được đầu tư hàng tỷ đồng phải tháo dỡ đầy tiếc nuối, đây được xem là "mỏ vàng" du lịch nếu được khai thác và đầu tư hợp lý.
Chia sẻ
Buồng trứng là cơ quan quan trọng của hệ sinh sản. Phụ nữ có nguy cơ mắc nhiều bệnh lý liên quan ở buồng trứng trong đó hai bệnh lý thường gặp là u nang buồng trứng và lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, Thần Tài ưu ái những người sáng suốt, không phải những người bốc đồng. Do đó, 3 con giáp này cần thận trọng hơn.
Chia sẻ
Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức khởi động Dự án “Âm nhạc cuối tuần” tại Nhà Bát Giác – hồ Gươm, mở ra không gian nghệ thuật cộng đồng mới, đưa âm nhạc chất lượng cao đến gần hơn với đời sống người dân Thủ đô.
Chia sẻ
Lực lượng chức năng Lai Châu đã xác định, làm rõ vai trò chủ mưu, cầm đầu của đối tượng Sùng Thị Mải, xác định nhóm đối tượng này đã chiếm đoạt hơn 300 tỷ đồng của hơn 8.000 nạn nhân...
Chia sẻ
Lee Nghĩa cho biết anh đã có nhiều lần cộng tác cùng Ngân Quỳnh, đến khi chuyển qua làm đạo diễn, có nhiều câu chuyện, nhân vật hợp với tính cách của Thanh Hằng và Thanh Ngọc nên quyết định mời cả 3 chị em cùng đóng chung.
Chia sẻ
Ukraine đã đồng bộ hóa các lệnh trừng phạt chống Nga với Mỹ và cũng áp đặt các hạn chế đối với những cá nhân tham gia vào quá trình phát triển và sản xuất máy bay không người lái của Nga.
Chia sẻ
Tiền vệ Khuất Văn Khang vừa được HLV Kim Sang-sik lựa chọn làm thủ quân U22 Việt Nam tham dự môn bóng đá nam SEA Games 33.
Chia sẻ
Mới đây, bạn Nguyễn Thanh Nhật (An Giang) đã đăng tải loạt chia sẻ cùng những bức ảnh tuyệt đẹp chụp tại đặc khu Phú Quốc, khiến cộng đồng mạng không khỏi xuýt xoa. Thú vị là điều khiến chàng trai gen Z say mê không nằm ở “biển xanh, cát trắng, nắng vàng” vốn quen thuộc, mà lại đến từ những trải nghiệm độc đáo và rất riêng mà cậu bắt gặp trong hành trình khám phá đảo ngọc.
Chia sẻ
BTV Thu Uyên nổi tiếng không chỉ bởi tài năng mà còn bởi vẻ đẹp thanh lịch. Ít ai biết, cô học thạc sĩ tại Mỹ, từng là giảng viên đại học.
Chia sẻ
Chia sẻ kinh nghiệm với các thanh niên nông thôn ở Hải Phòng về việc livestream quảng bá nông sản, các nhà sáng tạo nội dung trên TikTok khẳng định: “Chuyển đổi số không phải để dành cho người giỏi công nghệ mà dành cho người dám bắt đầu”.
Chia sẻ
Xã Long Hải, TPHCM (hình thành từ việc sáp nhập từ thị trấn Long Hải, xã Phước Tỉnh và xã Phước Hưng, tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu cũ) đã tạo ra những dấu ấn mạnh mẽ trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM) và hướng tới mục tiêu trở thành đô thị. Phóng viên Báo Dân Việt đã có buổi trao đổi với ông Huỳnh Sơn Tuấn, Bí thư Đảng ủy xã Long Hải về xây dựng nông thôn mới tại địa phương.
Chia sẻ
Cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai đã vào cuộc điều tra làm rõ các đối tượng phá, xâm hại gần 95ha rừng tại thôn Nghĩa Điền, xã Kim Sơn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Tiến Huy 
