Bình luận
0
Năm 1698, chúa Nguyễn Phúc Chu sai Thống suất Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lược vùng đất Đồng Nai. Tại đây, Nguyễn Hữu Cảnh đã tiến hành các công việc đầu tiên thiết lập nền hành chính ở Nam Bộ. Trong công cuộc thiên di tìm về vùng đất mới ở phương nam của người Việt, Nguyễn Hữu Cảnh là người có công đầu, công lao to lớn đối với đất nước và dân tộc.
Trước khi Nguyễn Hữu Cảnh vâng mệnh chúa Nguyễn thiết lập nền hành chính ở Nam Bộ, trên vùng đất Nam Bộ đã có nhiều người Việt sinh sống từ trước đó. Lịch sử đã ghi nhận rằng những lưu dân người Việt đầu tiên là những người đi theo bà Ngọc Vạn khi bà về làm hoàng hậu Chân Lạp năm 1620. Từ đó, số người Việt từ vùng Thuận – Quảng vào lập nghiệp và sinh sống ở lưu vực sông Đồng Nai mỗi ngày một đông thêm. Năm 1623, chúa Nguyễn đã cho lập các trạm thu thuế đầu tiên ở Sài Gòn. Năm 1679, nhóm phản Thanh phục Minh do Trần Thượng Xuyên, Dương Ngạn Địch đã vào khai khẩn nhiều vùng đất ở Nam Bộ.
Như vậy, có thể thấy, trước khi Nguyễn Hữu Cảnh thiết lập nền hành chính ở Nam Bộ, trên danh nghĩa, vùng đất này đã thuộc về người Việt và có rất đông người Việt, người Hoa và các dân tộc bản địa cùng nhau khai phá và chung sống hòa bình. Vâng mệnh chúa Nguyễn, Nguyễn Hữu Cảnh đã theo đường biển, ngược dòng sông Đồng Nai đến ở tại Cù Lao Phố, một cảng sầm uất nhất miền Nam bấy giờ. Từ đấy, Nguyễn Hữu Cảnh đã ra sức ổn định dân tình, hoạch định cương giới xóm làng.
Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức chép: Nguyễn Hữu Cảnh đã “lấy đất Nông Nại đặt làm Gia Định phủ, lập xứ Đồng Nai làm huyện Phước Long, dựng dinh Trấn Biên, lấy đất Sài Gòn làm huyện Tân Bình, dựng dinh Phiên Trấn. Mỗi dinh đặt chức Lưu thủ, Cai bạ và Ký lục để quản trị. Nha thuộc có 2 ty là Xá sai ty (coi việc văn án, từ tụng, dưới quyền quan Ký lục) và Lại ty (coi việc tài chính, do quan Cai bộ đứng đầu). Quân binh thì cơ, đội, thuyền, thủy bộ tinh binh và thuộc binh để hộ vệ. Đất đai mở rộng ngàn dặm, cho chiêu mộ lưu dân từ Bố Chánh châu trở vô, đến ở khắp nơi, đặt ra phường, ấp, xã, thôn, chia cắt địa phận, mọi người phân chiếm ruộng đất, chuẩn định thuế đinh, điền và lập bộ tịch đinh điền. Từ đó con cháu người Hoa ở nơi Trấn Biên thì lập thành xã Thanh Hà, ở nơi Phiên Trấn thì lập thành xã Minh Hương, rồi ghép vào sổ hộ tịch”.
Đại Nam thực lục chép Nguyễn Hữu Cảnh: “Chia đất Đông Phố, lấy xứ Đồng Nai làm huyện Phúc Long (nay thăng làm phủ), dựng dinh Trấn Biên (tức Biên Hòa ngày nay), lấy xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình (nay thăng làm phủ), dựng dinh Phiên Trấn (tức dinh Gia Định ngày nay), mỗi dinh đều đặt các chức lưu thủ, cai bạ, ký lục và các cơ đội thuyền thủy bộ tinh binh và thuộc binh. Mở rộng đất đai được nghìn dặm, được hơn 4 vạn hộ, bèn chiêu mộ những người dân xiêu dạt từ Bố Chính trở về Nam cho đến ở Đông. Thiết lập xã thôn, phường ấp, chia cắt giới phận, khai khẩn ruộng nương, định lệ thuế tô dung, làm sổ dinh điền. Lại lấy người Thanh đến buôn bán ở Trấn Biên lập làm xã Thanh Hà, ở Phiên Trấn lập làm xã Minh Hương. Từ đó người Thanh ở buôn bán đều thành dân hộ của ta”.
Theo cuốn Nguyễn Hữu Cảnh và công cuộc khai phá miền Nam nước Việt của tác giả Như Hiên Nguyễn Ngọc Hiền, tổ tiên Nguyễn Hữu Cảnh vốn người Gia Miêu Ngoại Trang, Tống Sơn (nay thuộc Hà Trung, Thanh Hóa). Ông là cháu 9 đời của Nguyễn Trãi. Tổ tiên theo Nguyễn Hoàng vào trấn ải Thuận Hóa. Nguyễn Hữu Cảnh sinh năm 1650 tại vùng đất nay là thôn Phước Long, xã Chương Tín, huyện Phong Lộc (nay là xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình). Xuất thân trong một gia đình danh gia vọng tộc với cha là danh tướng Nguyễn Hữu Dật. Sinh ra trong một gia đình dòng dõi tướng soái, trưởng thành trong bối cảnh đất nước chia cắt bởi cuộc Trịnh – Nguyễn phân tranh nên ông chăm lo luyện tập võ nghệ từ nhỏ. Ngoài 20 tuổi, Nguyễn Hữu Cảnh được chúa Nguyễn phong chức Cai cơ (một chức võ quan lớn) với những công trạng lập được trong chiến trường Trịnh – Nguyễn. Do lập nhiều công lao nên ông lần lượt được chúa Nguyễn phong nhiều chức vụ quan trọng. Trước năm Nhâm Thân 1692, ông đã được phong tước là Lễ tài hầu (hoặc Lễ thành hầu). Năm Nhâm Thân 1692, ông được phong làm Thống binh cầm quân dẹp loạn Chiêm Thành, bình định biên cương. Năm Giáp Tuất 1694, ông được thăng làm Chưởng cơ, lãnh chức Trấn thủ dinh Bình Khang.
Tháng 4/1700, sau khi đi kinh lý vùng đất biên cương, Nguyễn Hữu Cảnh kéo quân về đóng ở cồn Cây Sao (sử cũ gọi Cù lao Sao Mộc hay Tiêu Mộc hoặc châu Sao Mộc, sau dân địa phương nhớ ơn ông, nên gọi là Cù Lao Ông Chưởng, nay thuộc Chợ Mới, An Giang). Tại đây ông bị bệnh và qua đời. Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức chép: “Ở đây một thời gian ông bị “nhiễm bệnh, hai chân tê bại, ăn uống không được. Gặp ngày Tết Đoan ngọ (mùng 5 tháng 5 âm lịch) ông miễn cưỡng ra dự tiệc để khuyến lạo tướng sĩ, rồi bị trúng phong và thổ huyết, bịnh tình lần lần trầm trọng. Ngày 14 ông kéo binh về, ngày 16 đến Sầm Giang (Rạch Gầm, Mỹ Tho) thì mất. Khi ấy chở quan tài về tạm trí ở dinh Trấn Biên (Biên Hòa), rồi đem việc tâu lên, chúa Nguyễn Phúc Chu rất thương tiếc, sắc tặng là Hiệp tán Công thần, thụy là Trung Cần, hưởng 51 tuổi. Người Cao Miên lập miếu thờ ông ở đầu châu Nam Vang. Nơi cù lao ông nghỉ bệnh, nhân dân cũng lập đền thờ, được mạng danh là Cù lao ông Lễ. Còn chỗ đình quan tài ở dinh Trấn Biên cũng lập miếu thờ” (nay là đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh ở Biên Hòa, Đồng Nai).
Nguyễn Hữu Cảnh là bậc công thần hiếm hoi được ban và phong rất nhiều tước hiệu. Chúa Nguyễn đã truy tặng ông là Hiệp tán công thần, đặc tiến chưởng Dinh, Tráng hoàn hầu. Đời Minh Mạng, ông được truy tặng Khai quốc công thần Tráng Võ tướng quân Vĩnh An hầu. Các đời Minh Mạng và Thiệu Trị truy phong ông là Thượng đẳng thần.
Đối với vùng đất Đồng Nai – Gia Định, Nguyễn Hữu Cảnh là bậc Khai quốc công thần. Để tưởng nhớ công đức của Chưởng cơ Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh, rất nhiều nơi nhân dân lập đền thờ hoặc lập bài vị ông, như ở Nam Vang (Campuchia), Quảng Bình, Quảng Nam, Cù Lao Phố (Biên Hòa), đình Minh Hương Gia Thanh (quận 5, TP.HCM), Ô Môn (Cần Thơ). Lễ công từ đường (Châu Đốc, An Giang) và nhiều nơi thờ tại An Giang cũng như các địa phương khác.
Hoàng Thái Cực, là vị Đại hãn thứ hai của nhà Hậu Kim, và là Hoàng đế sáng lập triều đại nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc. Ông cai trị từ năm 1626 đến năm 1643, được 16 năm. Một số ý kiến cho rằng ông mất vào năm 1644, cai trị được 17 năm.
Trấn Thành, Hà Anh Tuấn ủng hộ 500 triệu đồng, Lý Hải hỗ trợ xe 0 đồng, cùng hướng về miền Trung, sẻ chia khó khăn với bà con vùng lũ.
Chia sẻ
Trên dải đất miền Trung nắng gió, Nghệ An bao đời nay nổi danh là vùng đất học, nơi sản sinh ra biết bao hiền tài, bậc đại khoa làm rạng danh non sông, trong đó có danh tướng Tống Tất Thắng.
Chia sẻ
Trong hai ngày 22/11 và 23/11, Liên hoan Văn hóa ẩm thực Quốc tế 2025 với chủ đề “Trip of Flavours – Hành trình vị giác khắp năm châu” đã diễn ra tại Hà Nội.
Chia sẻ
Tờ báo Đức Handelsblatt đưa tin kế hoạch hòa bình cho Ukraine do Mỹ soạn thảo có khả năng "phá hoại" nỗ lực của EU nhằm sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ cho Kiev.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay chiều 23/11, cả vàng SJC và nhẫn đều ổn định giá ngày cuối tuần. Nhu cầu mua vàng tiếp tục tăng cao khi người dân xếp hàng dài chật kín cửa hàng.
Chia sẻ
Luật sư Richard Wee cảnh báo cả LĐBĐ Malaysia (FAM) và nhóm cầu thủ nhập tịch có thể chịu trách nhiệm hình sự vụ giấy tờ giả, đồng thời nhận định việc kiện tụng dân sự lúc này rất khó mang lại kết quả khả quan.
Chia sẻ
Nằm sừng sững giữa đất trời biên ải, Ải Chi Lăng không chỉ nổi tiếng với địa thế hiểm trở "thập nhân khứ, nhất nhân hoàn", mà còn sở hữu một tuyệt tác thiên nhiên gây tò mò: Núi Mặt Quỷ.
Chia sẻ
Mâu thuẫn giao thông, một người đàn ông tung cú đá mạnh khiến đối phương gục ngay giữa phố Ba La, phường Phú Lương. Chuyên gia pháp lý cho biết, vụ việc này có dấu hiệu hình sự.
Chia sẻ
Sáng nay, hơn 500 người đã diễu hành, trình diễn nhiều loại hình dân gian đặc sắc tại Festival Thu Hà Nội - Mùa thu ký ức.
Chia sẻ
Hàng ngàn người dân ở xã Hòa Thịnh và Hòa Mỹ, tỉnh Phú Yên cũ (nay là tỉnh Đắk Lắk) phải bám víu trên mái nhà giữa dòng lũ lịch sử, đối mặt với những giây phút sinh tử chưa từng có. Giữa mưa lũ kinh hoàng, có nhiều quyết định liều mình cứu người thân và hàng xóm đã khiến cả cộng đồng khâm phục và cảm động rơi nước mắt.
Chia sẻ
Hoa hậu Diễm Hương đã hạ sinh con trai ở Canada, chồng cô đã đăng dòng thông báo với nói những lời xúc động.
Chia sẻ
Bà nhìn từng người một, ánh mắt chậm rãi, rồi dừng lại đúng chỗ tôi đứng. Bà ra hiệu muốn nói chuyện riêng.
Chia sẻ
Để kịp thời đáp ứng nhu cầu nơi ở cho cán bộ, công chức, viên chức sau sáp nhập, tỉnh Đồng Tháp mới (sau sáp nhập tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp trước đây) đang tập trung triển khai các dự án sửa chữa, xây mới nhà ở công vụ. Điều này nhằm giúp cán bộ, công chức, viên chức có nơi ở ổn định, thuận tiện và an tâm công tác.
Chia sẻ
Tòa án Tối cao Brazil đã công bố đoạn video cho thấy cựu Tổng thống Brazil Bolsonaro thừa nhận, ông dùng mỏ hàn để tác động vào vòng giám sát đeo chân.
Chia sẻ
Tới hiện tại, 100% Chủ tịch UBND tỉnh, thành đều không phải là người địa phương.
Chia sẻ
Cũng như gạo Việt Nam, nhu cầu đối với gạo Ấn Độ tiếp tục trầm lắng, dù giá gạo đồ của nước này tăng lên mức cao nhất sáu tuần khi chính phủ bắt đầu mua vào. Tại Thái Lan, gạo 5% tấm được chào ở mức 340 USD/tấn, tăng nhẹ so với mức 335 USD/tấn của tuần trước. Nhu cầu xuất khẩu vẫn yếu khi các khách hàng châu Phi và châu Á tìm đến những nguồn cung có giá cạnh tranh hơn...
Chia sẻ
Từng là thứ rau mọc hoang trên rừng chống đói, giờ đây, hai loại "rau dại" đặc biệt là rau quế vị (xá xị) và rau móp đã trở thành cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu nhập bền vững, ổn định cho nông dân tại Củ Chi, TP HCM, khẳng định giá trị kinh tế “ăn đứt” củ khoai mì Củ Chi nổi tiếng thơm, dẻo.
Chia sẻ
Theo Bộ Nội vụ, ngày 1/7/2027 là thời hạn cuối để công chức và bộ, ban ngành hoàn thành vị trí việc làm và xếp ngạch công chức. Sau thời gian này, công chức, viên chức nào không đáp ứng được sẽ bị tinh giản biên chế.
Chia sẻ
Đây là một trong hàng trăm lời chúc được người dân Thủ đô viết lên giấy gửi cùng nhu yếu phẩm để hỗ trợ người dân Đắk Lắk, Khánh Hòa, Gia Lai, Lâm Đồng.
Chia sẻ
Theo kế hoạch đề ra, sân bay Long Thành sẽ đón chuyến bay đầu tiên vào cuối tháng 12/2025. Hiện tại, hàng loạt máy móc, trang thiết bị và hơn 14.000 công nhân đang tăng tốc để thực hiện sự kiện quan trọng này.
Chia sẻ
Trang chủ CLB CAHN xác nhận Đoàn Văn Hậu được đăng ký cho giai đoạn lượt về của mùa giải V.League 2025/2026.
Chia sẻ
Luật sư Hoàng Anh Sơn – Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh đã đưa ra lưu ý quan trọng trong trường hợp người dân có nhu cầu thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất ở.
Chia sẻ
"Chỉ cứu được ba. Tìm thấy mẹ thì mẹ mất rồi", "Con không kịp cứu mẹ, mẹ ơi…", "Cứu gia đình tôi với!", "Con ơi, bà ơi… đang ở đâu", "Đứa con bại liệt của tôi mất theo dòng lũ", "Không có các chú, tôi đã mất con rồi!". Những tiếng kêu ấy, hòa vào tiếng mưa xối xả và dòng nước cuồn cuộn ở Gia Lai, trở thành những âm thanh xé lòng nhất mà chúng tôi từng nghe.
Chia sẻ
Suốt nhiều năm nuôi cá chép, nuôi cá lóc, ít ai ngờ ông Nguyễn Văn Năm, phường Nguyễn Uý, tỉnh Ninh Bình (địa phận Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trước đây) lại bén duyên, đổi nghề rồi dựng nên mô hình nuôi ốc nhồi (ốc bươu đen) quy mô hàng mẫu. Con đặc sản bình dân này hễ đến tuổi sinh đẻ là cản chả kịp, mang lại thu nhập tốt và gia đình ông Năm trở thành đầu mối cung cấp ốc thương phẩm cho nhiều địa phương.
Chia sẻ
Sự dịch chuyển trọng tâm phát triển về phía Đông TP.HCM đang mở ra một chu kỳ tái cơ cấu không gian đô thị mới. Khu vực Thủ Thiêm trở thành tâm điểm nhờ vai trò trung tâm tài chính mới, kéo theo sự tăng nhiệt của phân khúc bất động sản cao cấp.
Chia sẻ
Một kế hoạch hòa bình Mỹ–Nga yêu cầu những nhượng bộ lớn từ Ukraine đã khiến Kiev và các đồng minh chao đảo, buộc phải tổ chức họp khẩn cấp phút chót tại Geneva với hy vọng thuyết phục Washington thay đổi lập trường.
Chia sẻ
Làm việc với Sở Xây dựng và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 1, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên yêu cầu, ngoài làm tốt công tác chuyên môn, các lãnh đạo, cán bộ cần tăng cường đi cơ sở nắm bắt tình hình, hướng dẫn chuyên môn đối với cán bộ xã, phường.
Chia sẻ
TP.HCM sẽ thí điểm vận hành sàn giao dịch thịt heo trong tháng 12/2025 và chính thức hoạt động vào khoảng cuối quý I năm sau. Sàn giao dịch thịt heo của TP.HCM hướng đến minh bạch giá, an tâm về chất lượng cho người tiêu dùng.
Chia sẻ
Trong Tây du ký, Viên Thủ Thành là một phàm nhân nhưng tài năng của ông khiến cả Long Vương cũng phải khiếp sợ.
Chia sẻ
Từ những khung cửi nằm bên nếp nhà sàn hay bí quyết nấu rượu gia truyền, người dân xã Mai Hạ (tỉnh Phú Thọ) đã biết cách “thổi hồn” vào sản phẩm, gắn kết với du lịch và xuất khẩu. Hướng đi này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa dân tộc Thái mà còn mang lại thu nhập ổn định cho lao động nông thôn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Vũ Trung Kiên (Theo Tạp chí Một Thế Giới) 
