Nga lộ nơi giấu máy bay ném bom để né đòn chết chóc từ Ukraine: Chấp nhận trả giá đắt để bảo vệ đội bay

Nga đã phải phân tán các máy bay ném bom chiến lược mang đầu đạn hạt nhân tới một căn cứ xa xôi cách Alaska chỉ 640 km sau đợt tấn công bằng UAV của Ukraine được cho là đã phá hủy một phần hạm đội máy bay ném bom chiến lược của nước này hôm 1/6.

Ảnh vệ tinh do Planet Labs chia sẻ với tờ The i Paper cho thấy hai máy bay ném bom TU-160 xuất hiện tại căn cứ Anadyr, thuộc vùng Chukotka xa xôi ở viễn đông Nga – cách tiền tuyến Ukraine hơn 6.400 km.

Theo dự án tình báo mã nguồn mở AviVector, một chiếc TU-160 đã đến căn cứ Anadyr ngày 4/6 từ sân bay Belaya ở vùng Irkutsk. Dự án này cũng ghi nhận nhiều máy bay khác đang được phân tán tới các địa điểm khác nhau.

Động thái này diễn ra sau Chiến dịch Mạng Nhện (Operation Spider Web) táo bạo hôm 1/6, khi Ukraine tuyên bố đã tấn công 4 căn cứ không quân của Nga, làm hư hại 41 máy bay quân sự, bao gồm cả TU-95, TU-22 và máy bay do thám A-50 của Moscow.

Tình báo Đức ước tính khoảng 10% hạm đội máy bay ném bom tầm xa của Nga đã bị ảnh hưởng, trong khi Mỹ cho rằng có tới 20 máy bay bị đánh trúng và ít nhất 10 chiếc bị phá hủy hoàn toàn.

Nga phân tán máy bay để tránh UAV, nhưng phải trả giá

Chuyên gia Justin Bronk từ Viện RUSI (Anh) cho rằng hình ảnh vệ tinh cho thấy Nga đang mở rộng việc phân tán máy bay ném bom để giảm nguy cơ bị UAV của Ukraine tấn công trong tương lai.

“Mặc dù việc TU-95 thường sử dụng nhiều căn cứ khác nhau là chuyện bình thường trong các chiến dịch toàn cầu, nhưng rõ ràng Nga đang tăng tốc việc phân tán đội bay của mình”, ông Bronk nhận định.

Căn cứ Anadyr khó tiếp cận vì chỉ có thể đến bằng đường không và đường biển theo mùa, khiến việc tấn công trở nên phức tạp hơn.

Sau chiến dịch Mạng Nhện, Nga đã rút bớt máy bay khỏi căn cứ Engels-2 – vốn là nơi tập trung chính của máy bay ném bom chiến lược.

Tuy nhiên, việc di dời máy bay đi xa cũng gây khó khăn cho chính Nga. Theo ông Bronk, họ không có đủ căn cứ chứa được tên lửa hành trình và thiết bị nạp đạn, việc mở rộng cơ sở hạ tầng tại nhiều nơi sẽ vô cùng tốn kém.

Ông Greg Bagwell, cựu chỉ huy Không quân Hoàng gia Anh, cho rằng việc di dời máy bay sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng xuất kích tên lửa hành trình của Nga vào Ukraine: “Anh có thể di chuyển máy bay, nhưng không thể dễ dàng di chuyển vũ khí và thiết bị bảo trì. Việc vận hành sẽ ngày càng khó khăn hơn, và tần suất xuất kích sẽ giảm mạnh".

Nga chuyển hướng sang "rung kiếm" gần Mỹ?

Với việc Nga tiếp tục tuần tra răn đe ở Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương và Thái Bình Dương, việc điều TU-160 tới gần Alaska có thể cho thấy kế hoạch tuần tra gần Mỹ.

“Họ có thể đang chuẩn bị tuần tra khu vực gần Alaska và Biển Nhật Bản. Việc này giống như ‘rung kiếm’ để phô trương sức mạnh, một điều mà họ thường làm ở vùng Thái Bình Dương", Bronk nhận định.

Tuy nhiên, ông cảnh báo: thiệt hại khoảng 10% hạm đội TU-95 và TU-22 là cú giáng mạnh vào khả năng duy trì tuần tra của Nga, đặc biệt khi những mẫu máy bay này không còn được sản xuất và khó bảo trì khi xa trung tâm kỹ thuật.

Trong khi đó, ông Frank Ledwidge, cựu sĩ quan tình báo quân đội Anh cho rằng Nga không "chạy trốn", mà chỉ đang "triển khai lực lượng một cách khôn ngoan" sau khi bị Ukraine dạy cho một bài học đắt giá.

Ông cho rằng Ukraine có thể đã nhận hỗ trợ từ Mỹ hoặc phương Tây trong Chiến dịch Mạng Nhện.

“Để thực hiện chính xác như vậy, họ cần ảnh vệ tinh gần như thời gian thực – điều chỉ có vệ tinh Mỹ cung cấp được. Ngoài ra, việc UAV di chuyển sâu trong nội địa Nga mà không bị chặn cho thấy các tuyến đường đã được mở, rất có thể nhờ vào trinh sát hoặc phối hợp kỹ thuật từ phương Tây”, ông Ledwidge nói.

×