Từ năm 2025, người dân có bị thu hồi đất khi hết thời hạn thuê hay không?

Bạn đọc Văn Chiến (Thái Nguyên) hỏi:

Tôi đã thuê một mảnh đất từ Nhà nước với thời gian thuê là 50 năm để phát triển kinh doanh. Hợp đồng thuê đất tôi sẽ hết hạn vào năm 2025. Xin hỏi khi hết thời hạn thuê, liệu mảnh đất nói trên có bị Nhà nước thu hồi hay không?

Trả lời:

Đất 50 năm là loại đất gì?

Luật sư Nguyễn Bá Huy – Giám đốc Công ty Luật TNHH Tín Hải cho biết, theo Điều 9 Luật Đất đai 2024 phân loại đất đai thành 03 nhóm: Đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng.

Có thể thấy, pháp luật quy định cụ thể về các loại đất như đất ở, đất thương mại dịch vụ, đất trồng lúa, đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm… nhưng không có loại đất nào là đất 50 năm.

Tuy nhiên, có thể hiểu đây là loại đất có thời hạn sử dụng 50 năm (được ghi trên sổ đỏ, sổ hồng). Đây thường là đất được giao hoặc cho thuê để sử dụng vào các mục đích cụ thể như sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm trang trại, hoặc thực hiện các dự án đầu tư kinh doanh. Trường hợp đặc biệt (dự án quy mô lớn, đầu tư tại địa bàn khó khăn), thời hạn này có thể kéo dài lên 70 năm.

Đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng có bị thu hồi không?

Căn cứ Điều 78, 79, 81 và 82 Luật Đất đai 2024, cơ quan Nhà nước chỉ thực hiện thu hồi đất khi thuộc một trong những nhóm trường hợp sau:

Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh trong các trường hợp: Làm nơi đóng quân, trụ sở làm việc; xây dựng căn cứ quân sự; xây dựng công trình phòng thủ quốc gia, trận địa và công trình đặc biệt về quốc phòng, an ninh; xây dựng ga, cảng, công trình thông tin quân sự, an ninh; xây dựng công trình công nghiệp, khoa học và công nghệ, văn hóa, thể thao phục vụ trực tiếp cho quốc phòng, an ninh...

Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi đất trong trường hợp thật cần thiết nhằm thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

Có nhiều trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, đơn cử như: xây dựng công trình giao thông; xây dựng công trình thủy lợi; xây dựng công trình cấp nước, thoát nước; xây dựng công trình xử lý chất thải; xây dựng công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng; xây dựng công trình dầu khí...

Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.

Hành vi vi phạm pháp luật đất đai sẽ bị Nhà nước thu hồi đất gồm:

Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm.

Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà vẫn tiếp tục vi phạm.

Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền.

Đất không được chuyển nhượng, tặng cho mà nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho.

Đất được Nhà nước giao để quản lý mà để bị lấn, chiếm.

Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước, trừ trường hợp do bất khả kháng.

Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục, trừ trường hợp do bất khả kháng.

Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không đưa đất vào sử dụng theo thời hạn ghi trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trừ trường hợp do bất khả kháng.

Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người trong các trường hợp sau:

Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất bị giải thể, phá sản hoặc bị chấm dứt hoạt động.

Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người nhận thừa kế sau khi đã thực hiện nghĩa vụ tài sản.

Hết thời hạn nhưng không được gia hạn sử dụng đất.

Chấm dứt dự án đầu tư.

Do bị thu hồi rừng...

Như vậy, theo luật sư, đất 50 năm khi hết thời hạn sử dụng nếu có nhu cầu sử dụng thì được tiếp tục sử dụng. Nói cách khác, khi hết thời hạn sử dụng đất 50 năm sẽ không bị thu hồi mà chỉ bị thu hồi khi thuộc 4 nhóm trường hợp trên.

×