Chính phủ đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân 0,1% đối với chuyển nhượng vàng miếng để chặn đầu cơ

Đáng chú ý, ngoài các nội dung được người dân quan tâm như nâng mức giảm trừ gia cảnh người nộp thuế và người phụ thuộc đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thông qua, Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi lần này đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân 0,1% đối với chuyển nhượng vàng miếng. Một biện pháp được cơ quan chủ trì soạn thảo cho là nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ.

Luật hoá nâng mức giảm trừ gia cảnh cá nhân người chịu thuế

Sáng nay 4/11 tại Hội trường Diên Hồng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thừa uỷ quyền của Thủ tướng đọc Tờ trình Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, trình Quốc hội cho ý kiến, xem xét thông qua tại kỳ họp này.

Theo dự thảo Luật, ngày 17/10/2025, UBTVQH đã thông qua Nghị quyết của UBTVQH về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN.

Theo đó, điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng, điều chỉnh mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ gia cảnh mới sẽ được thực hiện kể từ khi Nghị quyết có hiệu lực thi hành và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026, theo đó, cá nhân sẽ được khấu trừ theo mức giảm trừ gia cảnh mới ngay từ tháng 01/2026.

Nhằm đẩy mạnh chủ trương phân cấp, phân quyền và đảm bảo linh hoạt, phù hợp với thực tế điều hành của Chính phủ, dự thảo Luật giao Chính phủ căn cứ biến động của giá cả, thu nhập để điều chỉnh mức giảm trừ này; Sửa đổi, hoàn thiện phạm vi xác định các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo được giảm trừ cho phù hợp với thực tế.

Về biểu thuế bậc thang, tại dự thảo Luật, Chính phủ đề xuất điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hướng giảm số bậc thuế từ 7 bậc thành 5 bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc, trong đó đề xuất hai Phương án về Biểu thuế:

Phương án 1: Sửa đổi biểu thuế còn 5 bậc với khoảng cách giữa các bậc lần lượt là 10, 20, 20, 30 triệu đồng, 5 bậc tương ứng với các mức thuế suất là 5%, 15%, 25%, 30%, 35% và bậc thuế suất cuối cùng là 35% áp dụng đối với phần thu nhập tính thuế trên 80 triệu đồng/tháng.

Theo tính toán cùng với việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh mới, phương án điều chỉnh biểu thuế này giảm thu khoảng 26.400 tỷ đồng/năm.

Phương án 2: Sửa đổi biểu thuế còn 5 bậc với khoảng cách giữa các bậc tăng dần đều 10, 20, 30, 40 triệu đồng và các mức thuế suất tương tự Phương án 1 là 5%, 15%, 25%, 30%, 35%, bậc thuế suất cuối cùng là 35% áp dụng đối với phần thu nhập tính thuế trên 100 triệu đồng/tháng.

Theo tính toán cùng với việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh mới, phương án điều chỉnh Biểu thuế này giảm thu khoảng 27.400 tỷ đồng/năm.

Theo Chính phủ, qua tổng hợp các ý kiến tham gia, đa số ý kiến đồng tình theo Phương án 2 và Chính phủ đã trình Quốc hội theo Phương án 2 nêu trên. 

“Theo Phương án này thì đa số các bậc thuế mức huy động đều giảm so với hiện hành”, Dự thảo Luật của Chính phủ nêu rõ.

Tuy nhiên, trên cơ sở ý kiến thẩm tra, ý kiến thảo luận tại Tổ và Hội trường của các vị Đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ nghiên cứu tổng thể và có bổ sung đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo hợp lý, báo cáo Quốc hội xem xét.

Đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng

Một đề xuất đáng chú ý về vàng, tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân lần này, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về nhóm thu nhập khác thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Cụ thể, đối với các giao dịch vàng miếng, theo quy định của pháp luật về kinh doanh vàng và pháp luật về đầu tư thì hoạt động kinh doanh vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện, chỉ có doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng mới được phép kinh doanh vàng miếng.

Hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng không có giấy phép là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng. 

Vì vậy, cá nhân không được phép kinh doanh vàng miếng, việc mua bán vàng miếng của cá nhân mà có thu nhập được xác định là thu nhập khác (không phải thu nhập từ kinh doanh).

“Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về kết luận tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng, trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo và tiếp thu ý kiến của các cơ quan liên quan, dự thảo Luật đề xuất thu thuế 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vàng miếng để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ”, Dự thảo Luật nêu.

Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng và điều chỉnh thuế suất cho phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng.

Liên quan đến phân cấp, phân quyền, ngoài việc giao Chính phủ quy định chi tiết một số điều khoản như Luật Thuế TNCN hiện hành, tại dự thảo Luật bổ sung thẩm quyền cho Chính phủ (để Chính phủ quy định chi tiết hoặc giao cho một số Bộ liên quan), quy định một số nội dung như: việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, mức doanh thu kinh doanh không phải nộp thuế TNCN, quy định cụ thể ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng và điều chỉnh thuế suất đối với chuyển nhượng vàng miếng cho phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng; phạm vi xác định các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo được giảm trừ... để đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc điều hành chính sách của Chính phủ và các cơ quan thuộc Chính phủ.

Tại Báo cáo thẩm tra dự thảo Luật này, Uỷ ban Kinh tế - Tài chính cho biết, dự thảo Luật bổ sung quy định thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng vào diện thu nhập chịu thuế.

“Nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thoả đáng việc áp thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng để tránh bất cập cho người dân có hoạt động chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh”.

Bên cạnh đó, việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, xã hội và quản lý kinh tế; đồng thời đề nghị Chính phủ cung cấp thông tin về thời điểm dự kiến áp dụng các quy định này.

Cũng liên quan đến vấn đề này, Uỷ ban Kinh tế - Tài chính đề nghị các Đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận các vấn đề trong đó có thuế thu nhập cá nhân đối với các trường hợp tính theo từng lần phát sinh, đặc biệt là đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng vàng,...

Dự thảo Luật được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2026, riêng quy định đối với cá nhân kinh doanh và biểu thuế lũy tiến và các nội dung liên quan đến tiền lương, tiền công có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026 để đồng bộ với thời gian áp dụng của mức giảm trừ gia cảnh mới.

Đồng thời, dự thảo Luật đã bổ sung quy định để đảm bảo thống nhất với các chính sách ưu đãi riêng tại các Nghị quyết đặc thù của Quốc hội, Luật Thủ đô và giải pháp quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ.

×