Bình luận
0
Theo sách "Đại Việt sử ký toàn thư", Nguyễn Quốc Trinh sinh năm 1624, đỗ Trạng nguyên khoa thi năm Kỷ Hợi, niên hiệu Vĩnh Thọ thứ 2, đời vua Lê Thần Tông. Ông là người làng Nguyệt Áng (nay thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội). Ông làm quan đến chức Hình bộ Hữu thị lang, Lễ bộ Tả thị lang, Hộ bộ Hữu thị lang, Lại bộ Hữu thị lang. Khi mất, ông được Tây Định vương Trịnh Tạc truy tặng chức Binh bộ Thượng thư, tước Trì quận công, ban thuỵ hiệu là Cương Trung.
Ảnh minh hoạ. Báo Bình Phước.
Thuở nhỏ, gia đình họ Nguyễn, gia cảnh nghèo túng, nhưng quyết chí cho hai con là Nguyễn Quốc Trinh và Nguyễn Đình Trụ được ăn học đến nơi đến chốn. Cả hai tìm đến một thầy đồ làng bên để học. Hằng tháng, bà chị gái tằn tiện, mang tiền gạo đến chu cấp cho hai em. Một hôm, chị đến thăm mà chẳng thấy cậu Trinh học hành gì cả, lại đang chơi diều giấy ở ngoài đồng. Chị lôi cậu em vào trình với thầy học. Thầy nhìn cậu, nghiêm nghị:
- Tội anh đáng phải đòn lắm. Nhân tiện có chị anh sang đây, ta cũng muốn để gia đình biết được sức học của anh. Nay thầy ra một vế đối, nếu đối được thì tha, đối không được ta sẽ đuổi về luôn.
Nói rồi thầy đọc: Mê chơi chẳng học, quên lời chị.
Nguyễn Quốc Trinh không cần nghĩ ngợi, đối ngay: Thi đỗ cao khoa, nức tiếng thầy.
Câu đối đó làm cả thầy dạy và người chị đều vui vẻ. Sau việc này, thầy còn nuôi cho hai anh em Nguyễn Quốc Trinh ăn học. Sau này, Nguyễn Quốc Trinh thực hiện đúng lời đối của mình. Ông đỗ Trạng nguyên khoa Kỷ Hợi (1659) triều Lê Thần Tông. Em ông là Nguyễn Đình Trụ đỗ tiến sĩ.
Về cuộc đời làm quan của Trạng nguyên Nguyễn Quốc Trinh có nhiều mẩu chuyện đặc sắc, nhưng người ta nhớ nhất câu chuyện xung quanh lời phát biểu của ông đã trở thành danh ngôn hồi đó. Nhà Lê vào thế kỷ XVII trở đi chỉ là hư vị, mọi việc trong triều từ đối nội đến đối ngoại đều do họ Trịnh chấp chính. Tuy nhiên, nhiều ông chúa Trịnh vẫn thấy chưa đủ lòng tham mà còn nuôi ý định cướp ngôi nhà Lê. Chúa Trịnh Tạc là người thể hiện rõ ý đồ này và muốn thử xem lòng người thời đó có phục không nên đã sai quân lính đắp một cái đài ở Thăng Long rồi đặt tên là đài Thu Thiên. Đài đã được đào móng, dựng cột và hình thành nên cái khung với vẻ quy mô, bề thế.
Có lần đích thân chúa Trịnh đến tận nơi để xem xét việc thi công và đem theo cả Nguyễn Quốc Trinh cùng tới. Nguyễn Quốc Trinh là người rất có công với chúa Trịnh Tạc, nhưng ông cũng là người thẳng thắn. Nhìn quang cảnh đầy triển vọng nguy nga, chúa Trịnh Tạc liền cất tiếng hỏi: Thế nào, ý ông ra sao?
Nguyễn Quốc Trinh không một chút chần chừ mà trả lời ngay rằng: Khải bẩm chúa thượng, việc xây đắp thì thế nào mà chẳng được, nhưng quan trọng là ở chỗ lòng thiên hạ không vui đâu.
Ngay lúc đó, chúa tái mặt và quay lại hỏi: Thiên hạ trăm ngàn người, một mình ông làm sao biết được trăm ngàn bụng.
Nguyễn Quốc Trinh đáp: Thiên hạ là tôi đây, lòng tôi không vui thì biết lòng thiên hạ cũng vậy.
Nghe vậy, chúa Trịnh Tạc nín lặng, không nói gì mà lên kiệu về thẳng cung. Tối hôm ấy, một cơn bão nổi lên, sét đánh gãy mấy cây cột dài. Vì thế, chúa Trịnh Tạc đành bỏ, không cho dựng nữa.
Cứ theo nội dung của giai thoại trên đây thì quả Nguyễn Quốc Trinh là người không những có học rộng tài cao mà còn là một nho sĩ nổi danh trung nghĩa. Và điều này đã được chứng minh bằng việc trong suốt những năm làm quan, Nguyễn Quốc Trinh đã thể hiện rõ trí tuệ uyên thâm của một danh sĩ, bản lĩnh trung can nghĩa đảm của một trung thần, vì ông luôn khảng khái dám nói điều phải trái. Đặc biệt là trước sự hống hách của các thế lực phong kiến phương Bắc, Nguyễn Quốc Trinh đã vừa thể hiện rõ năng lực của mình vừa giữ được sự hòa hiếu trong bang giao giữa một nước nhỏ trước một đế chế hùng mạnh. Và việc ứng xử của Nguyễn Quốc Trinh với vua nhà Thanh khi đó là một minh chứng. Tiếc thay, một con người không sợ cường quyền, nhưng lại chết trong tay loạn quân, vì thế cho nên người đương thời cũng như hậu thế ngày nay vô cùng tôn kính và vinh danh ông.
Những chuyện về việc đối đáp của Nguyễn Quốc Trinh thời niên thiếu cũng như câu chuyện về cuộc đối thoại giữa ông với chúa Trịnh Tạc là có thật. Bởi vì, cho đến ngày nay, nội dung của những sự việc này vẫn còn được lưu lại trong chính sử cũng như trong các giai thoại về ông. Thế mới hay rằng, một học trò mà biết kính thầy và được thầy yêu cũng là lẽ đương nhiên và xưa nay không phải hiếm. Thế nhưng, học trò mà biết nghe lời thầy và làm tròn bổn phận, làm tốt và giữ đúng lời hứa của mình như Nguyễn Quốc Trinh thì không phải ai cũng làm được. Mong rằng, tình thầy trò như vậy sẽ được tái hiện và nhân rộng trong cuộc sống hôm nay.
Bách tính bấy giờ thường truyền tai nhau câu nói: Thời nay có hai vị Hoàng đế, một người họ Chu ngồi trên ngai vàng, một người họ Lưu đánh cạnh ngai vàng. Danh hiệu “Hoàng đế đứng” này không ai khác chính là Lưu Cẩn.
Nguyễn Tấn Thành, 45 tuổi, bị lực lượng chức năng bắt giữ khi đang di chuyển bằng xe máy về phía cửa khẩu Mộc Bài sau khi lái ô tô gây tai nạn nghiêm trọng ở Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh.
Chia sẻ
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An vừa ban hành văn bản mới, đồng ý cử U19 SLNA tiếp tục tham gia Giải U19 Quốc gia 2026 theo đúng kế hoạch, sau khi thu hồi công văn trước đó liên quan đến việc chưa có căn cứ cử đội bóng trẻ dự giải.
Chia sẻ
Nhân vật Nga do Ngọc Trâm thể hiện trong "Cách em một milimet" khiến khán giả vừa sợ hãi vừa mệt mỏi với tính cách hay đổ lỗi, luôn đóng vai nạn nhân.
Chia sẻ
Ông Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư đã ký ban hành Kết luận số 217-KL/TW của Ban Bí thư về việc sửa đổi, bổ sung Quy định số 194-QĐ/TW, ngày 23/5/2019 của Ban Bí thư về phối hợp giữa Ban Nội chính Trung ương với các tỉnh uỷ, thành uỷ trực thuộc Trung ương trong công tác nội chính, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và cải cách tư pháp.
Chia sẻ
Sau sáp nhập, nhiều xã phường bị nhập thành một. Vị trí việc làm, chức danh của nhiều cán bộ, công chức cũng có những thay đổi nhất định. Tuy vậy, mức lương của công chức cấp xã, phường cơ bản chưa có gì thay đổi.
Chia sẻ
Chiều 30/11, Công an tỉnh Đồng Tháp cho biết, các đơn vị nghiệp vụ tiếp tục điều tra nguyên nhân vụ tai nạn giao thông làm một cán bộ đang công tác tại Trạm tạm giam Công an tỉnh Đồng Tháp tử vong.
Chia sẻ
Theo Bộ Tài chính, với Biểu thuế luỹ tiến mới tất cả các cá nhân đang thực hiện nộp thuế ở các bậc hiện nay đều được giảm nghĩa vụ thuế so với Biểu thuế hiện hành.
Chia sẻ
Khi tiết trời cuối năm vừa chạm ngõ, đỉnh núi Bà Đen, nơi được mệnh danh là nóc nhà Nam Bộ khoác lên mình lớp nắng nhẹ, gió mát và tầng mây trôi lững lờ.
Chia sẻ
Trong tuần qua, tại 4 địa phương là Thái Nguyên, Lào Cai, Tuyên Quang, Phú Thọ, đã diễn ra lễ công bố quyết định bổ nhiệm Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh.
Chia sẻ
Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An cho biết U19 SLNA đang chuẩn bị lên đường đi thi đấu. Thông tin U19 SLNA có nguy cơ vắng mặt ở giải đấu chỉ vì 45 triệu đồng tiền lệ phí là không đúng.
Chia sẻ
Đơn vị Thuế tại cơ sở có trách nhiệm thu thập, quản lý thông tin, xây dựng dữ liệu thông tin người nộp thuế, trong đó có những thông tin là tiêu chí để phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế.
Chia sẻ
Máy bay ném bom Tu-22M của Nga không phải là mối đe dọa nghiêm trọng đối với Ukraine trong suốt một năm qua. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi sớm khi Moscow điều 16 chiếc máy bay ném bom này di chuyển gần hơn đến biên giới Ukraine 2.900km.
Chia sẻ
Chợ phiên vùng cao A Lưới không chỉ rực rỡ sắc màu văn hóa và ẩm thực núi rừng, mà còn góp phần nâng cao thu nhập và phát triển sinh kế cho người dân bản địa.
Chia sẻ
Do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh tăng cường, sáng nay 30/11, trên xã vùng cao Y Tý, tỉnh Lào Cai đã xuất hiện thêm đợt băng giá phủ trắng cây cỏ, nhà cửa, hoa màu...
Chia sẻ
U17 Việt Nam tự tin đánh bại U17 Malaysia, lúc 19h ngày 30/11, giành ngôi nhất bảng tại vòng loại U17 châu Á 2026.
Chia sẻ
Món ăn không những ngọt nhẹ, giòn thơm mà còn tốt cho sức khỏe, ai thưởng thức cũng phải khen.
Chia sẻ
Phạm Ngọc Phương Anh là người đẹp có bảng thành tích học tập đáng ngưỡng mộ. Cô cũng thông thạo hai ngoại ngữ là tiếng Anh và tiếng Pháp.
Chia sẻ
Nằm bình yên bên dãy núi đá vôi hùng vĩ, làng Quỳnh Sơn (xã Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) như một bức tranh cổ tích với hơn 400 mái nhà sàn ngói âm dương đều tăm tắp. Chính vẻ đẹp kiến trúc và văn hóa được bảo tồn trọn vẹn này đã giúp Quỳnh Sơn xuất sắc vượt qua hàng trăm đối thủ quốc tế để trở thành "Làng du lịch tốt nhất thế giới".
Chia sẻ
Phó Giáo sư trẻ nhất Việt Nam ngành Toán năm 2025 là thầy Trần Ngọc Nguyên, hiện đang công tác tại Trường Đại học Quy Nhơn, từng nhận bằng thạc sĩ và tiến sĩ tại Pháp.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang tăng tốc các nỗ lực ngoại giao toàn cầu để thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình, cử một nhóm đàm phán sang Mỹ và tự mình chuẩn bị chuyến đi tới Paris, trong bối cảnh chính phủ của ông đối mặt với một bê bối tham nhũng và các cuộc tấn công trên không dữ dội từ Nga.
Chia sẻ
Sáng 30/11, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại Hội nghị tổng kết Đề án "Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025", triển khai Đề án của Chính phủ "Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2026-2035" và biểu dương điển hình hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý năm 2025.
Chia sẻ
Vườn quốc gia Xuân Thủy ở huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định (cũ)- nay thuộc tỉnh Ninh Bình có diện tích hơn 7.100ha, trong đó có hơn 1.100ha rừng đặc dụng. Đặc biệt, nơi đây có hệ sinh thái đa dạng với 202 loài thực vật, các loài đặc hữu, nguy cấp, quý hiếm...
Chia sẻ
Dù Từ Hi Thái hậu chỉ ăn 20 quả trứng mỗi ngày nhưng những người đầu bếp lại mua và chuẩn bị 500 quả. Vậy, số trứng còn lại là dành cho ai?
Chia sẻ
Tin bão mới nhất hôm nay từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, dự báo đến ngày 3/12, bão số 15 KOTO sẽ suy yếu thành vùng áp thấp trước khi đổ bộ đất liền.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay 30/11, vàng SJC và nhẫn duy trì ở ngưỡng cao sau nhiều ngày tăng vọt, thậm chí phá đỉnh. Nhà vàng bán ra không giới hạn, lượng khách mua bán tăng cao.
Chia sẻ
Việc ứng dụng công nghệ vào công tác an sinh xã hội được xem là bước thay đổi lớn, thể hiện quyết tâm của hệ thống Mặt trận Tổ quốc TP.HCM trong quản lý nguồn lực, hỗ trợ người dân khó khăn một cách khoa học, minh bạch và công bằng hơn.
Chia sẻ
Bị phạt 5 năm 6 tháng tù vì tác động tới Bí thư Bắc Giang để tạo điều kiện cho Tập đoàn Thuận An, ông Phạm Thái Hà, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đã nộp đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và sẽ được xem xét tại phiên tòa phúc thẩm tới.
Chia sẻ
Nhiều nghệ sĩ, đồng nghiệp và diễn viên bày tỏ tiếc thương nhiếp ảnh gia Lân Trần, người yêu nghề và để lại nhiều khoảnh khắc đẹp của sân khấu Việt.
Chia sẻ
Không chỉ là một cuộc đua tranh tốc độ, Giải Marathon Lai Châu lần thứ II năm 2025 đã trở thành một hành trình đầy cảm xúc, nơi vẻ đẹp hoang sơ của Tây Bắc hòa quyện cùng ý chí bền bỉ của gần 2.000 vận động viên dưới ánh nắng vàng rực rỡ.
Chia sẻ
Trần Tiến, Chu Lai, Trần Đăng Khoa là các tác giả có tác phẩm xuất sắc sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) được tôn vinh.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Gia Bảo 
