Xã Phong Hải ở Lào Cai, nơi dân khá giả, giảm hộ nghèo, tăng hộ giàu nhờ nuôi cá "ăn sổ đỏ"

Hành trình “biến” ruộng lúa thành ao cá tiền tỷ

Với hơn 7.000m² ruộng lúa trong tay, mỗi năm canh tác hai vụ cũng chỉ đủ ăn, cuộc sống của gia đình anh Phạm Đức Công, xã Phong Hải, tỉnh Lào Cai cứ thế trôi đi trong vòng luẩn quẩn của sự khó khăn.

Cảnh túng thiếu kéo dài khiến anh từng nghĩ đến chuyện phải rời bỏ mảnh đất chôn rau cắt rốn, xa vợ, xa con để đi làm thuê ở các thành phố lớn, mong kiếm thêm thu nhập trang trải cuộc sống và nuôi con ăn học.

Năm 2015, đứng trước lựa chọn khó khăn giữa việc ở lại quê hương với cuộc sống ít thay đổi và ra đi tìm kiếm một tương lai tươi sáng hơn, anh Công đã nhìn thấy một cơ hội “đổi đời” ngay trên chính mảnh ruộng lúa của mình.

Đó là chuyển đổi từ trồng lúa sang nuôi trồng thủy sản, một hướng đi mới mẻ nhưng đầy hứa hẹn.

Để hiện thực hóa ý tưởng của mình, anh Công đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng để biến 2 sào ruộng lúa thành ao nuôi cá. Khởi đầu với cá chép lai và cá trắm, anh gặp không ít khó khăn do thiếu kinh nghiệm.

Cá chết hàng loạt, có lúc anh muốn bỏ cuộc. Nhưng nhờ sự động viên, chia sẻ kinh nghiệm quý báu từ những người đi trước, anh đã dần vượt qua.

Sau 10 năm miệt mài, từ một người “chỉ đủ ăn chứ không có tiền”, anh Công đã trở thành một triệu phú “chân đất” trên chính mảnh đất quê hương. Anh không chỉ có tiền như anh hằng mơ ước mà còn sở hữu một tài sản vô giá khác. Đó là 10 năm kinh nghiệm trong nghề.

Anh chia sẻ, chỉ cần nhìn cách cá nhảy, nhìn màu nước, thời tiết là có thể biết cá đang mắc bệnh gì. “Cùng một con cá nó nhảy, nhưng hai kiểu nhảy khác nhau. Ví dụ, nó nhảy tanh tách, hay nhảy lao đầu thì bệnh nó khác”, - anh Công nói.

Tuy nhiên, điều khiến anh lo lắng nhất và cũng là nguyên nhân khiến nhiều hộ nuôi cá thất bại chính là khi ao cá thiếu oxy đặc biệt là những ngày nắng nóng. Khi mất điện, máy sục không chạy được, thậm chí có người quên bật sạc là cá sẽ chết hàng loạt.

Anh Công cho biết: “4 năm nuôi cá mà bị chết một lần coi như không công cả 4 năm đó. Thời tiết nắng oi như thế này không bật sục là cá chết, hôm nọ vừa chết hơn tấn khi chưa bật sục” - anh Công tiếc nuối.

Anh Công hiện nuôi chủ lực là cá chép lai và cá trắm. Cá thương phẩm được bán tùy theo thị trường, với trọng lượng từ 1,5 đến 3kg.

Vào thời điểm cao điểm, cá to có giá từ 45.000đ/kg – 55.000đ/kg. Mỗi vụ, gia đình anh có doanh thu khoảng 400 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi hàng chục triệu đồng.

Sản phẩm cá thương phẩm của gia đình anh được xuất bán cho hợp tác xã và một số hộ thu mua trên địa bàn xã Phong Hải, sau đó được vận chuyển đến các tỉnh miền xuôi như Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên hoặc các tỉnh Tây Bắc như Điện Biên, Lai Châu tiêu thụ.

Để có thêm kinh nghiệm và hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của nhà nước, anh Công đã tham gia Hợp tác xã (HTX) nuôi trồng thủy sản Phong Hải. Sự ra đời của HTX chính là một bước ngoặt lớn, mở ra hướng đi mới cho người dân nơi đây.

Ông Nguyễn Văn Hợp, Giám đốc HTX, cũng từng là một hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, manh mún, thu nhập thấp.

Sau khi tìm hiểu, xin phép và được sự đồng ý của địa phương, ông đã tổ chức thành lập tổ hợp tác nuôi trồng thủy sản vào năm 2014, đến tháng 7/2019 chính thức trở thành HTX. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, phải đến năm 2022, HTX mới chính thức đi vào hoạt động với quy mô lớn.

“Hiện tại, HTX có hơn 20ha diện tích với 16 hội viên. Trước đây, chúng tôi nuôi cá trắm, chép, rô, giờ thì chuyên canh chép, rô. Doanh thu khoảng 70 – 80 triệu đồng/ha/vụ. Có hộ nuôi hai năm ba vụ. Nếu ươm được giống thì có thể đạt hai vụ/năm” - ông Hợp chia sẻ.

Trước đây, khi chăn nuôi thủy sản chưa phát triển mạnh, anh Công, ông Hợp và bà con trong thôn chủ yếu trồng ngô, cấy lúa nhưng không hiệu quả.

Ngoài diện tích đất rừng trên đồi được trồng cây lâu năm, đất trồng màu chủ yếu dưới khe đồi, không hiệu quả thì chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản để tận dụng nguồn nước tốt hơn. Nguồn nước trong mát, tự nhiên chính là một lớn thế rất lớn giúp ngành nuôi trồng thủy sản ở Phong Hải phát triển.

Từ khi thành lập HTX, các hội viên đã nhận được sự hỗ trợ tích cực từ chính quyền địa phương, được tiếp cận nguồn vốn chính sách với nhiều ưu đãi riêng, được chuyển giao khoa học kỹ thuật, tham gia các lớp tập huấn.

“Đời sống kinh tế của gia đình rất ổn định. Nhờ con cá mà sắm được xe, xây được nhà” - ông Hợp vui mừng nói.

Xây dựng thương hiệu thủy sản Phong Hải

Để có được một Phong Hải như ngày hôm nay, chính quyền địa phương đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành thủy sản tại đây.

Đối với người nông dân thì vai trò của Hội Nông dân xã đóng góp rất lớn trong công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia sản xuất, phát triển kinh tế, giảm nghèo ở địa phương.

Ông Phùng Ngọc Hoàng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phong Hải, cho biết: “Hội Nông dân đã phối hợp với các đơn vị chức năng tổ chức các buổi tập huấn, chuyển giao khoa học công nghệ, hướng dẫn bà con cách chăm sóc, phòng trừ bệnh cho cá, đặc biệt khi thời tiết nắng nóng hoặc rét đậm”.

Về mặt kinh tế, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phong Hải khẳng định: “Từ thu nhập bán cá thương phẩm, bà con đầu tư tái sản xuất, xây nhà cửa khang trang, mua ô tô đều từ cá.

Đặc biệt, con cá đã góp phần giảm nghèo ở địa phương, tạo nguồn kinh phí nuôi con ăn học. Một số thôn có đến 80% nhà được xây mới khang trang, như thôn Khẩy Khe, Cốc Né và một số tổ dân phố Thôn 1, Thôn 2”.

Ông Vũ Trung Dũng, Chủ tịch UBND xã Phong Hải, thông tin thêm rằng trên địa bàn xã có diện tích nuôi trồng thủy sản tương đối lớn, riêng về cá Để hỗ trợ bà con, chính quyền địa phương đã tuyên truyền thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác nhằm giúp người dân bao tiêu và thu mua sản phẩm.

“Trong quá trình bao tiêu, bà con nhân dân đã hỗ trợ nhau thu mua, tiêu thụ sản phẩm cá trong tỉnh cũng như ngoài tỉnh. Ngoài ra, địa phương cùng với HĐND tỉnh đang xây dựng thương hiệu thủy sản Phong Hải, đưa sản phẩm ra các thị trường trong và ngoài tỉnh để có giá trị cao hơn. Trong thời gian tới, địa phương sẽ quan tâm đến chế biến sâu về cá để giúp năng suất cao hơn” - ông Dũng cho biết.

Xã Phong Hải, tỉnh Lào Cai được hợp nhất từ xã Bản Cầm và thị trấn Nông trường Phong Hải có tổng diện tích tự nhiên toàn xã là 12.094,63 ha; dân số gồm 3.867 hộ, với 15.964 nhân khẩu thuộc 11 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 62%.

Đảng bộ xã có 15 chi bộ cơ sở, 21 chi bộ trực thuộc, với tổng số 694 đảng viên. Công tác giảm nghèo bền vững luôn được quan tâm chú trọng, Số hộ nghèo của xã còn 145 hộ, chiếm 3,75%; hộ cận nghèo 306 hộ, chiếm 7,9%. Tỷ lệ hộ khá, giàu tăng đáng kể, đặc biệt tại các thôn có điều kiện phát triển nông nghiệp hàng hóa.

×