Một bệnh nhân được cứu sống sau ca mổ kéo dài 12 tiếng với bệnh lý hiếm gặp trên thế giới

Bệnh nhân người Việt gặp tình trạng bệnh lý hiếm gặp trên thế giới

Nói về ca bệnh, BS.CK2 Vũ Ngọc Sơn, Trưởng kíp phẫu thuật tiêu hoá nhận định: "Hơn 30 năm làm trong ngành y, đây là ca bệnh hiếm lần đầu tiên chúng tôi điều trị". 

Cụ thể, theo thông tin từ bệnh viện Nhân dân Gia Định, anh Q.P.T (sinh năm 1987, ngụ xã Trần Phán, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) bị xuất huyết tiêu hoá mức độ nặng do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, dị dạng động - tĩnh mạch ruột, chuyển dạng xoang hang, huyết khối tĩnh mạch cửa mạn tính.

Trước đó, năm 2021, trong đợt dịch Covid-19, anh Q.P.T được chẩn đoán tắc tĩnh mạch cửa (hệ tĩnh mạch dẫn lưu máu từ ruột về gan) do huyết khối và được điều trị thuốc chống đông máu trong 6 tháng. Tưởng chừng bệnh đã khỏi, anh T. trở lại công việc thường ngày và ngừng điều trị. 

Sáng ngày 14/12/2024, khi đang ở TP.HCM công tác, anh T. đau bụng dữ dội quanh rốn, đi tiêu ra máu đỏ lượng nhiều, kèm chóng mặt, cảm giác sắp ngất, được gia đình đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định trong tình trạng thiếu máu rất nặng, huyết áp tụt và lơ mơ.

Ngay lập tức, anh T. vừa được hồi sức sốc mất máu, vừa được nhanh chóng thực hiện các phương thức hình ảnh học chẩn đoán nguyên nhân chảy máu tiêu hoá. 

Kết quả chụp cắt lớp vi tính (CT scan) bụng phát hiện tắc mạn tính tĩnh mạch cửa, chuyển dạng xoang hang (tái cấu trúc giãn lớn hệ thống mạch máu do tắc mạn tính) ở vùng rốn gan, nguyên nhân chính gây chảy máu là dị dạng và thông nối động - tĩnh mạch ruột lan tỏa gây giãn các nhánh tĩnh mạch mạc treo ruột. 

Sau khi được tiêm thuốc giảm áp lực tĩnh mạch cửa kết hợp với nội soi đường tiêu hóa dưới cầm máu tại chỗ, huyết áp của anh T. dần ổn định. 

Tuy nhiên, tình trạng chảy máu đường tiêu hóa lại tái phát trong vòng chưa đến 48 giờ sau đó, huyết áp tụt trở lại mặc dù đã được truyền máu tích cực để ổn định hemoglobin và điều chỉnh các rối loạn đông máu. 

Trong tình huống đó, các chuyên gia Nội Tiêu hóa, Ngoại Tiêu hóa, Ngoại Lồng ngực Mạch máu, Can thiệp Nội mạch, Hồi sức Tim mạch, Hồi sức Cấp cứu, Gây mê Hồi sức đã cùng hội chẩn để đưa ra chiến lược xử trí toàn diện và tối ưu hơn cho người bệnh. 

Mục tiêu được đưa ra phải vừa kiểm soát triệt để nguyên nhân gây chảy máu, vừa đưa ra kế hoạch điều trị thuốc chống đông máu sớm chu phẫu để ngăn ngừa chảy máu tái phát do tăng áp lực tĩnh mạch cửa liên quan huyết khối. Cũng từ đây, các bác sĩ tại bệnh viện đưa ra nhận định đây là một trường hợp bệnh rất hiếm gặp, mới chỉ được báo cáo qua y văn trên thế giới với vài ca lâm sàng. 

Ca mổ kéo dài 12 tiếng, bệnh nhân bị cắt 3 mét ruột non

Sau khi nhận định được tình hình, Ban giám đốc bệnh viện đã thông qua hội đồng chuyên môn và quyết định kế hoạch phẫu thuật cần sự phối hợp toàn diện giữa các chuyên gia phẫu thuật và can thiệp nội mạch. Thực tế, cuộc phẫu thuật mở bụng kết hợp với can thiệp nội mạch trong lúc mổ đã được tiến hành liên tục với 4 kíp mổ, kéo dài từ 8 giờ sáng đến 8 giờ tối trong cùng ngày. 

BS.CK2 Vũ Ngọc Sơn, Trưởng kíp phẫu thuật tiêu hóa cho biết thêm, bác sĩ phẫu thuật tiêu hóa tiến hành cắt bỏ gần 3 mét ruột non chứa dị dạng mạch máu để đảm bảo kiểm soát chắc chắn tình trạng chảy máu tái phát sau mổ và nối ghép phần còn lại để phục hồi lưu thông ruột.

ThS.BS Trần Kim Hoa, bác sĩ khoa Hồi sức Tim mạch theo dõi hậu phẫu anh T. cho biết thêm: "Quá trình chăm sóc hậu phẫu cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ và thận trọng trong theo dõi huyết động, tránh nguy cơ tăng tiền tải ở tim sau tạo thông nối cửa - chủ, và quyết định thời điểm thích hợp để khởi động kháng đông nhằm giảm nguy cơ huyết khối nặng hơn ở hệ tĩnh mạch tạng, vừa không làm chảy máu tiêu hoá tái phát. Dinh dưỡng người bệnh sau mổ cắt đoạn ruột non khá dài như anh T. cũng phải được tính toán rất chi tiết bởi chuyên gia dinh dưỡng. Đặc biệt, vật lý trị liệu phục hồi chức năng sớm sau mổ cũng đã được tối ưu áp dụng cho anh T.".

Sau 2 tuần phẫu thuật, anh T. đã ăn uống, phục hồi chức năng tiêu hoá gần như bình thường, không còn chảy máu tiêu hóa và đã được điều trị thuốc chống đông máu ổn định. Thành công ngoài mong đợi này là nhờ vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, kế hoạch chuẩn bị toàn diện trước mổ và chiến lược chăm sóc đa mô thức sau mổ.