Nhà Trắng thảo luận tấn công cơ sở hạt nhân Iran

Trang tin Mỹ Axios cho biết: Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan đã trình bày với Tổng thống Biden các phương án cho một cuộc tấn công tiềm tàng của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran nếu Iran tiếp tục thúc đẩy vũ khí hạt nhân trước ngày 20/1, trong một cuộc họp cách đây vài tuần và vẫn được giữ bí mật cho đến bây giờ, ba nguồn tin có hiểu biết về vấn đề này cho biết với Axios.

Một cuộc tấn công của Mỹ vào chương trình hạt nhân của Iran trong giai đoạn cuối nhiệm kfy sẽ là một canh bạc lớn đối với một tổng thống đã hứa rằng ông sẽ không cho phép Iran phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng cũng sẽ có nguy cơ trao một cuộc xung đột mới cho người kế nhiệm của mình. Các nguồn tin cho biết ông Biden đã không bật đèn xanh cho một cuộc tấn công trong cuộc họp và vẫn chưa làm như vậy kể từ đó.

Biden và nhóm an ninh quốc gia của ông đã thảo luận về nhiều phương án và kịch bản khác nhau trong cuộc họp diễn ra cách đây khoảng một tháng, nhưng theo các nguồn tin, tổng thống đã không đưa ra bất kỳ quyết định cuối cùng nào.

Một quan chức Mỹ cho biết cuộc họp tại Nhà Trắng không được thúc đẩy bởi thông tin tình báo mới hoặc không có ý định kết thúc bằng quyết định có hoặc không từ Biden. Thay vào đó, nó là một phần của cuộc thảo luận về "kế hoạch kịch bản thận trọng" về cách Mỹ nên phản ứng nếu Iran thực hiện các bước như làm giàu Uranium lên độ tinh khiết 90% trước ngày 20/1, viên chức này cho biết.

Một nguồn tin khác cho biết hiện tại không có cuộc thảo luận tích cực nào bên trong Nhà Trắng về hành động quân sự có thể xảy ra đối với các cơ sở hạt nhân của Iran.

Một số trợ lý hàng đầu của ông Biden đã lập luận nội bộ rằng hai xu hướng - việc đẩy nhanh chương trình hạt nhân của Iran và sự suy yếu của Iran cùng các lực lượng ủy nhiệm của nước này trong cuộc chiến với Israel - cùng nhau mang lại cho ông Biden một mệnh lệnh và một cơ hội để tấn công.

Các nguồn tin cho biết một số trợ lý của ông Biden, bao gồm cả Sullivan, cho rằng việc làm suy yếu khả năng phòng không và tên lửa của Iran, cùng với sự suy yếu đáng kể của các lực lượng ủy nhiệm khu vực của Iran, sẽ cải thiện khả năng tấn công thành công và giảm nguy cơ Iran trả đũa và leo thang khu vực.

Viên chức Mỹ cho biết ông Sullivan không đưa ra bất kỳ khuyến nghị nào cho ông Biden về vấn đề này, mà chỉ thảo luận về kế hoạch kịch bản. Nhà Trắng từ chối bình luận.

Một nguồn tin cho biết ông Biden đã tập trung vào vấn đề cấp bách và liệu Iran có thực hiện các bước đi biện minh cho một cuộc tấn công quân sự dữ dội vài tuần trước khi một tổng thống mới nhậm chức hay không.

 Iran từ lâu đã phủ nhận việc họ đang tìm kiếm vũ khí hạt nhân và nhấn mạnh rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ dành cho mục đích dân sự.

Nhưng trong những tháng gần đây, một số cựu quan chức Iran và đương nhiệm đã công khai nói về khả năng thay đổi học thuyết hạt nhân của Iran.

"Các vị có thể xem xét các tuyên bố công khai của các quan chức Iran, những tuyên bố đã thay đổi trong vài tháng qua khi họ phải chịu những đòn chiến lược này, để đặt ra câu hỏi: Liệu chúng ta có phải thay đổi học thuyết của mình vào một thời điểm nào đó không? Thực tế là điều đó được công khai là điều cần phải xem xét cực kỳ cẩn thận" - cố vấn Sullivan phát biểu tại một hội nghị ở New York cách đây hai tuần.

Tại cùng sự kiện, ông Sullivan cho rằng những đòn giáng mà Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ phải chịu trong năm qua có thể thúc đẩy Tehran tìm kiếm vũ khí hạt nhân. Ông cho biết "Điều đó tạo ra những lựa chọn cho đối thủ có thể khá nguy hiểm và đó là điều chúng ta phải cực kỳ cảnh giác khi tiến về phía trước".

Chương trình hạt nhân của Iran đã tiến triển đáng kể trong thời gian ông Biden tại nhiệm, đưa Iran lên vị thế "quốc gia ngưỡng hạt nhân" trên thực tế.

Iran đã tăng mức làm giàu uranium lên 60%, gần bằng mức 90% cần thiết để sản xuất vũ khí hạt nhân mà các máy ly tâm tiên tiến của Iran có thể thực hiện được trong vài ngày.

Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Iran có đủ urani làm giàu 60% để chế tạo bốn quả bom hạt nhân.

Ngay cả khi Iran quyết định chế tạo bom, họ cũng cần phải phát triển một thiết bị nổ hạt nhân hoặc đầu đạn. Tình báo Israel tin rằng điều đó sẽ mất ít nhất một năm.

Một cuộc tấn công của Israel vào khu phức hợp quân sự Parchin của Iran vào cuối tháng 10 cũng đã phá hủy các thiết bị tinh vi - có từ trước khi Iran chấm dứt chương trình hạt nhân quân sự của mình vào năm 2003 - cần thiết để thiết kế và thử nghiệm một thiết bị nổ hạt nhân.

Các quan chức Israel tin rằng điều đó có thể tạo ra một nút thắt quan trọng nếu Iran quyết định chế tạo bom.

Nhưng các quan chức Mỹ và Israel cho biết trong năm qua, các nhà khoa học Iran đã tiến hành nghiên cứu đáng kể liên quan đến vũ khí hóa hạt nhân - bao gồm mô hình máy tính và luyện kim,  dường như nhằm mục đích giảm thời gian cần thiết để phát triển một thiết bị hạt nhân trong trường hợp các nhà lãnh đạo Iran quyết định làm như vậy.

Chính quyền Biden đã gửi một cảnh báo riêng tới Iran vào mùa xuân năm ngoái, bày tỏ mối quan ngại nghiêm trọng về các hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân của Iran, các quan chức Hoa Kỳ và Israel nói với Axios.