Ai nói Zidane chỉ giỏi lấy lòng quân và 'mù tịt' chiến thuật?

SONG MÃ LIÊN HOÀN GIỮA SÂN CỦA ZIDANE

Nhìn vào số lượng những cầu thủ được HLV Zidane sử dụng nhiều nhất trong đội hình xuất phát tại La Liga mùa này, chúng ta có thể thấy Casemiro, Karim Benzema, Sergio Ramos, Tony Kroos, Thibaut Courtois, Dani Carvajal, Rafael Varane với tối thiểu 30 lần. Sau 7 cái tên này, không còn ai được đá chính nhiều như thế, thậm chí có nhiều người không có nổi 10 trận đá chính.

Cặp tiền vệ Casemiro, Tony Kroos chính là 2 chiến mã ở tuyến giữa không thể thiếu của Zidane. Nếu không phải là cầu thủ hay nhất đội, Casemiro chắc chắn là cầu thủ quan trọng nhất.

Khả năng bảo vệ tuyến sau của anh đã giúp Real Madrid giành được một phần kỷ lục La Liga cho ít bàn thua nhất (21) sau 35 trận. Đây là thành tích chỉ từng xuất hiện trong lịch sử CLB tại các mùa giải 1934/35, 1964/65 và 1987/88.

Cầu thủ người Brazil này hiện đang dẫn đầu La Liga trong chỉ số tắc bóng (3,7), đứng thứ hai trong chỉ số đánh chặn (2,2) và xếp hạng tư ở chỉ số tắc bóng hỏng dẫn tới việc phạm lỗi (2,2). 

Mặc dù tổng số lỗi cao nhưng Casemiro chỉ dính 12 thẻ vàng và chưa có thẻ đỏ nào. Điều này cho thấy Casemiro rất khéo léo và tinh quái trong việc chọn những tình huống để phạm lỗi.

Quan sát bản đồ nhiệt Casemiro cũng cho thấy một chiến thuật thú vị. Bản đồ này hầu như hiện diện ở khu vực trung tâm, đặc biệt là nửa phần sân nhà để hỗ trợ phòng thủ. Ngoài ra, anh thường hoạt động mạnh ở nửa sân lệch phải trong cả trường hợp có bóng hay không có bóng. 

Vì Kroos luôn hiện diện ở nửa trái, nên Casemiro không cần xuất hiện ở khu vực đó. Nhưng nếu đối phương tập trung tấn công ở cánh đó, anh cũng sẽ xuất hiện để hỗ trợ phòng ngự. 

Tuy nhiên, khi thấy Kroos dâng cao, xâm nhập 1/3 phần sân cuối cùng, Casemiro cũng nhanh chóng di chuyển lên và sẵn sàng tắc bóng. Nếu đối thủ xâm nhập vòng phòng ngự trên cùng của Real, Casemiro sẽ là người quét khu vực, trong khi Kroos che chắn ở giữa sân.

Trong tấn công, Casemiro có xu hướng nắm giữ vị trí trung tâm. Nếu thấy đối phương cố gắng kèm chặt để vô hiệu hoá mình,  tiền vệ này sẽ di chuyển lên cao hơn, đổi vai với Modric hoặc Kroos. Nếu Modric thi đấu cùng Casemiro, chúng ta sẽ thường thấy sự hoán đổi này. 

Nếu không bị sức ép tấn công, Casemiro sẽ thoải mái tham gia tấn công từ phía dưới. Anh sẽ âm thầm xâm nhập vòng cấm thu hồi bóng để hoặc tung ra một cú sút xa hoặc câu vào cấm địa cho đồng đội. Ở mùa này, Casemiro từng là tay săn bàn thứ hai của Real với 4 bàn và 2 kiến tạo, thậm chí có cú đúp vào lưới Sevilla.

Tony Kroos cũng chơi rất chắc chắn và hiệu quả ở không gian giữa sân lệch trái. Tiền vệ người Đức chính là chìa khóa trong việc biến các pha bóng phòng ngự thành tấn công hoặc phản công.

Trong vòng tròn màu vàng sáng ở khu vực mình quản lý, Kroos luôn tìm cách nhận bóng với tính toán chi tiết về thời gian và không gian để phá vỡ các tuyến của đối phương.

Nếu Kroos không thể dâng lên, những cầu thủ khác sẽ tấn công bên cánh phải thay anh. Ví dụ như Carvajal, một mũi tấn công bên cánh phải luôn khiến đối thủ hãi hùng với khả năng rê bóng rồi cắm vào vòng cấm từ cánh phải.

Khi các tuyến của đối phương tìm cách ngăn chặn Carvajal, thì Kroos có thời gian thong thả để đợi những đường bóng bật xuống và lựa chọn điểm chuyền.

Một khi Real đang tấn công trên nửa sân của đối phương, Kroos sẽ neo trước hàng tiền vệ, cách vạch giữa sân khoảng 10 mét và từ khoảng không gian đó, anh có thể đánh giá các lựa chọn tạt bóng và tung một đường bóng chất lượng vào trong vòng cấm địa hoặc tạt ngang. 

Kroos thường gây kinh ngạc với những đường chuyền 60 mét có độ chính xác cao hay những pha căng ngang dẫn đến bàn thắng.

Điều đó cho thấy Kroos quyết định chiến thuật quan trọng nhất của Zidane, phù hợp với khả năng điều bóng thượng thừa và trám lỗ hổng phòng thủ bên cánh trái của tiền vệ người Đức.

Trong vài năm qua, Marcelo đã phải chịu gánh nặng phòng ngự. Cả HLV2  Julen Lopetegui và Santiago Solari đã không thể giải quyết vấn đề hậu vệ trái này dâng lên quá cao. Giải pháp của Zidane là khá đơn giản: Đẩy Kroos trám vào vị trí lệch trái như vừa nói.

Cho dù đó là Marcel Marcelo hay Ferland Mendy trên sân, Kroos giờ được giao nhiệm vụ phòng ngự ở khoảng không gian lệch trái và ngoài cánh.

Với Kroos ở đó, Zidane đã loại bỏ được "gót chân Achilles" của mình trong những đợt phản công, đồng thời lại có thêm một mũi hỗ trợ tấn công thường trực.

DÙNG CHIẾN THUẬT PHÙ HỢP

Thường thường, lựa chọn tiền vệ của Zidane sẽ phù hợp với sơ đồ 1-4-3-3. Casemiro là tiền vệ mỏ neo điển hình, Kroos là tiền vệ lùi ở bên trái, trong khi Modric hoặc Valverde sẽ được tự do hoạt động cao hơn. 

Cho dù Modric hay Valverde đảm nhận vai trò đó, 2 tiền vệ này sẽ hoạt động ở 2/3 phần sân cuối cùng, chỉ lùi sâu khi cần thiết để đảm bảo phần giữa sân và chia sẻ công việc với hàng công 3 người.

Nếu Real có bóng ở cánh phải, họ sẽ nhận bóng trực tiếp để chuyền lên cho Benzema hoặc tiền đạo cánh phải. Khả năng hoán đổi vị trí của Valverde với tiền đạo phải là điểm cộng rất lớn cho Zidane.

Với một sải chân mượt mà, với tốc độ có thể khiến linh dương ghen tị, Valverde có khả năng tạo những đường dẫn bóng nguy hiểm từ cánh hoặc từ điểm đá phạt góc vào vòng cấm. 

Cho dù Valverde chỉ có tỉ lệ rê bóng thành công là 57% nhưng anh chỉ có trung bình 2,1 lần rê trong 90 phút tại La Liga và Champions League. Trong khi đó, Modric có số lần rê bóng trong 90 phút là 3, với tỉ lệ thành công là 46%. 

Đánh bại một hậu vệ trong không gian chật hẹp là một trong những điểm mạnh của Modric, nhưng điểm yếu của anh là tốc độ. Do đó, Zidane thường dùng Valverde từ đầu trận, còn Modric sẽ dùng khi thay người. Ở mùa này, cả Valverde và Modric cùng ra sân chỉ có 3 lần.

Trừ khi chấn thương hoặc không hiệu quả lên hàng đầu, buộc Zidane phải vào một đội hình hạng nặng ở hàng tiền vệ, như chúng ta đã thấy ở trận tranh Siêu Cúp Tây Ban Nha, cả Valverde hoặc Modric sẽ lần lượt vào sân chứ không phải cùng ra sân một lúc.

Nếu thấy đối thủ có xu hướng đá thấp, khả năng Zidane dùng Modric từ đầu là rất lớn. Cầu thủ người Croatia có khả năng qua người và hoạt động cơ động trong không gian hẹp. Thêm vào đó, ở thế trận co cụm này, sức ép dồn về các trung vệ và vị trí của Casemiro giảm đáng kể.

CÁC TỔ HỢP TOÁN CỦA ZIDANE

Một tổ hợp tiền vệ của HLV Zidane là Casemiro - Kroos - Valverde. Nếu Valverde và Casemiro có mặt trên sân, Casemiro chơi như số 6 truyền thống, án ngữ ngay trước cặp trung vệ. Valverde sẽ đóng vai trò số 8 lai 10, hoạt động phần nửa sân của đối phương để hỗ trợ tấn công. 

Anh sẽ phối hợp với Carvajal và tiền đạo cánh để đảm bảo khoảng cách thích hợp ở cánh và giữa sân. Trong các lựa chọn tấn công của Valverde, thành công nhất là khi anh chạy dưới hàng tiền vệ lên hoặc xộc từ cánh vào. Nếu Valverde thi đấu, tiền đạo cánh phải của Real sẽ di chuyển vào trung lộ để nhường đất cho cầu thủ người Uruguay.

Ở khâu phòng ngự, Casemiro và Kroos sẽ luôn đảm nhận phần lớn trách nhiệm ngay từ phần giữa sân. Tốc độ của Valverde cho phép anh bao sân khi cần thiết mà vẫn duy trì sự hiện diện tấn công của mình.

Khi Real thi đấu với sức ép trên phần sân đối phương, khả năng phòng ngự bản năng của Valverde giúp ích rất nhiều cho việc thu hồi bóng từ đợt tấn công thứ nhất.

Vai trò của Casemiro và Kroos đã thay đổi rất nhiều. Kroos sẽ lùi sâu hơn để tận dụng phạm vi chuyền bóng và cho phép hậu vệ trái dẫn bóng lên cao hơn. Nếu có bất cứ điều gì, sự hiện diện của Valverde ở hàng tiền vệ sẽ giúp Casemiro tự do tấn công hơn. 

Một tổ hợp khác là Casemiro - Kroos - Modric. Khi Real đối mặt với một đối thủ chơi với đội hình thấp, Zidane sẽ sử dụng Modric thay Valverde. Trong thiết lập này, Zidane sẽ yêu cầu Modric chơi cao ngay từ đầu, hoạt động giữa hàng tiền vệ và hàng thủ của đối phương.

Khi Real gây áp lực cao, khối đội hình đó trở nên lùi thấp hơn thì Modric sẽ lùi sâu về như một tiền vệ tổ chức thứ hai bên cánh phải. Với Kroos và Modric án ngữ trước hàng tiền vệ đối thủ (và đôi khi cả hàng tiền đạo), các hậu vệ cánh sẽ dâng cao.

Kết quả là xuất hiện một hình tam giác rất khó phá vỡ và có khả năng tiếp bóng vào vòng cấm địa đối phương từ nhiều vị trí và góc độ khác nhau.

CHỐNG PHẢN CÔNG VÀ TRÁCH NHIỆM KÈM NGƯỜI

Khi có tỷ lệ sở hữu bóng ưa thích, những pha mất bóng của Real Madrid phần lớn xuất hiện ở 1/3 phần sân đối phương. Khi mất bóng, Real liền tổ chức chống pressing dữ dội với hy vọng đối phương phải chuyền bóng dài lên hoặc đoạt lại được trong ở khu vực có lợi.

Trong một trận đấu thông thường, Real của Zidane thường có trung 7 PPDA (Tổng số đường chuyền của đối phương/Tổng số hành động phòng ngự). Đó là một trong những chỉ số tốt nhất trên thế giới.

Suốt quãng thời gian Zidane thôi làm HLV của Real (9 tháng), đội bóng này thường xuyên phải vật lộn ở lĩnh vực này.

Bất cứ ai theo dõi Real Madrid thi đấu trong thời gian đó đều thấy các đối thủ nhắm vào khoảng trống phía sau Marcelo, và lôi kéo Ramos ra khỏi vị trí và sau đó tới tấp tấn công vào vị trí trung tâm của Varane.

Việc chống phản công được Real kết hợp với việc kèm người ngay từ nửa sân đối phương. Vai trò của Casemiro sườn là tìm sự cân bằng phù hợp giữa việc kèm người và bảo vệ tuyến sau. Vì Kroos thường án ngữ đối thủ trong các pha tấn công, luôn áp sát về phía tiền vệ gần nhất.

Khi một cầu thủ Madrid gần nhất phản công, mọi người khác nhanh chóng xác định và bao quát đối thủ gần nhất. Nếu việc phản công thất bại, việc kèm người lập tức xuất hiện khiến đối thủ khó có thể tận dụng cơ hội.

Vì Real thường bố trí sơ đồ hình phễu thắt ở đáy trong các đợt phản công, nên họ có khả năng ép đối thủ phải bắt đầu cuộc tấn công từ một khu vực bất lợi trên sân. 

Nếu Real có thể ép đối thủ tấn công ở cánh hoặc khu vực xa nhất tại nửa sân đối phương thì các hậu vệ cánh chỉ còn cách sử dụng các đường chuyền dài vượt qua hàng thủ của Real. Những đường bóng như thế sẽ bị Casemiro và các trung vệ hoá giải.

Sau một vài thử nghiệm ban đầu, HLV Zidane đã phát hiện ra một cách tiếp cận chiến thuật hiệu quả cao. Tiền vệ này là chất xúc tác cho sự thành công của đội bóng, cung cấp cho tuyến sau sự hỗ trợ phòng ngự vốn rất thiếu rất thiếu vắng ở mùa trước. 

Real đang đứng trước cơ hội lớn phế bỏ ngôi vương của Barcelona nếu thắng trong trận đấu rạng sáng mai với Granada và kiếm thêm 2 điểm từ 2 trận còn lại. Họ cũng chưa tắt hết hy vọng tại Champions League.

Tất cả là nhờ HLV Zidane Zidane sử dụng một nền tảng chiến thuật đã chứng minh được tính hiệu quả.