Bóng đá Nepal và giấc mơ vươn tầm châu lục

Trong quá khứ, bóng đá du nhập vào Nepal từ những năm 20 thế kỷ trước dưới triều đại Rana. Bắt nguồn từ những thanh niên được dạy chơi bóng ở nước ngoài, bóng đá thu hút một lượng lớn người hâm mộ địa phương ở giai đoạn khởi đầu. Các đội bóng được lập ra để thi đấu một số giải nhỏ.

Tới năm 1951, Liên đoàn bóng đá Nepal được thành lập và mở đường xây dựng đội tuyển quốc gia. Phải tới năm 1963, đội tuyển Nepal mới chơi trận đầu tiên ở nước ngoài khi tham dự Aga Khan Gold Cup. Sau hai trận thua liên tiếp bảy bàn trắng và bị loại, Nepal vẫn giữ vững tinh thần ở trận đấu cuối cùng và giành chiến thắng tối thiểu 1-0 trước Dhaka Police Club. Cầu thủ Prakash Bikram Shah trở thành người đầu tiên ghi bàn cho Nepal ở nước ngoài.

Thành công lớn nhất của bóng đá Nepal gần đây là đội U23 giành HCV ở Đại hội thể thao Nam Á 2016. Ảnh: HM.

Liên đoàn bóng đá Nepal gia nhập FIFA năm 1970 và bắt đầu hội nhập với bóng đá khu vực và châu lục. Trận đấu quốc tế đầu tiên của Nepal diễn ra vào tháng 10/1972 và họ để thua Trung Quốc với tỷ số 2-6.

Suốt một thời gian dài, bóng đá Nepal diễn ra tự phát và không có một cấu trúc vững chắc. FIFA đã trợ giúp họ vào giữa thập niên 80 khi gửi hàng loạt HLV tới để đào tạo các cầu thủ trẻ. Sự hỗ trợ này đã phát huy hiệu quả khi Nepal giành HC vàng bóng đá ở Đại hội thể thao Nam Á (SAG) lần thứ nhất (1984) và thứ sáu (1993), với các thành viên trưởng thành từ lứa trẻ được đào tạo.

Sau khi SAG giới hạn độ tuổi tham dự xuống 23, Nepal giành thêm HC vàng vào năm 2016. Đây được xem là thành công lớn của Nepal sau giai đoạn suy thoái đầu những năm 2000. Khi đó Nepal có hai liên đoàn, một được chống lưng bởi chính phủ và một thuộc FIFA. Nepal đã bị cấm tham gia mọi giải đấu quốc tế từ 2001 tới 2003 và thứ hạng nhanh chóng tuột dốc.

Dù bỏ ra nhiều công sức nâng tầm đội bóng, Nepal vẫn không thể vượt ra khỏi vùng trũng Nam Á. Năm 2003, họ phải hứng chịu thất bại nặng nề nhất là 0-16 khi làm khách tới Hàn Quốc ở vòng loại Asian Cup. Sau sáu trận vòng loại giải năm đó, Nepal thủng lưới tới 45 bàn.

Trong 4 lần tham dự Asiad đầu tiên kể từ năm 1982 đến 1998, Nepal để lọt lưới 52 bàn sau 12 trận. Tới khi tham dự lại ở Asiad 2014, họ cũng đã thủng lưới 13 bàn sau 3 trận. Thành tích toàn thua ở Asiad đã nói lên sự yếu thế của Nepal trước các đối thủ cùng châu lục.

Nepal có lợi thế về hiệu số khi chỉ thua 0-1 trước Nhật Bản ở trận ra quân Asiad 2018. Ảnh: Đức Đồng.

Tới giải đấu năm nay, Nepal rất muốn xóa dớp thua trận đáng buồn. Đội bóng của HLV Koji Gyotoku đã đạt được kết quả tốt về mặt tỷ số ở trận ra quân khi chỉ thua Nhật Bản với tỷ số tối thiểu. Trước hai đối thủ còn lại, Nepal hy vọng làm nên bất ngờ để có thể giành vé đi tiếp dù ở vị trí thứ ba. Đây sẽ là thành công lớn nhất của bóng đá Nepal trên đấu trường châu lục.

Trên thực tế, đối thủ mà Nepal nhắm tới là Pakistan. Họ chỉ thua Nhật Bản một bàn là lợi thế lớn về hiệu số nên mục tiêu trước Việt Nam là cố gắng gây bất ngờ. Với lợi thế về thể hình, cũng như lối chơi phòng ngự số đông thì đây là bài toán không hề dễ dàng cho thầy trò HLV Park Hang-seo.