Đọ đạn súng trường 7,62mm và 5,56mm: Ai hơn ai?

Đạn súng trường 7,62 mm và 5,56 mm là 2 đại diện tiêu biểu cho đạn dùng cho súng bộ binh cá nhân của Liên Xô (Nga hiện nay) và NATO. Đạn 7,62 mm gắn liền với hình ảnh của súng trường tiến công huyền thoại AK-47, Trong khi đạn 5,56 đi cùng với tên tuổi của súng trường M16 của Mỹ.

Mỗi loại đạn được chế tạo theo quan điểm và đường lối quốc phòng riêng của mỗi nước, nên rất khó để nói rằng đạn nào tốt hơn. Vì chúng phát huy năng lực phù hợp với đường lối quân sự của mỗi nước.

Ưu điểm

Về hình dáng bên ngoài, đạn 7,62 mm to và ngắn, trong khi đạn 5,56 mm nhỏ và dài. Đạn 5,56 có trọng lượng 190 gr/viên, trong khi đạn 7,62 nặng 252 gr/viên. Nhờ trọng lượng lớn hơn, đạn 7,62 có động năng lớn hơn do đó uy lực sát thương cũng mạnh hơn rất nhiều so với đạn 5,56.

Trong các thử nghiệm về độ sát thương ở cự ly 100 m, đạn 7,62 đã chứng minh uy lực vượt trội so với đạn 5,56.  Tại chiến trường Việt Nam, đạn 7,62 cùng với súng trường AK-47 đã cho thấy ưu thế vượt trội về hỏa lực so với đạn 5,56 cùng súng trường M16.

Đạn 7,62x39 mm (trái) và 5,56x45 mm (phải). Ảnh: Worldgun.

Tuy nhiên, đạn 5,56 cũng có những ưu điểm mà đạn 7,62 không thể có được. Trọng lượng nhẹ hơn, đạn 5,56 có sơ tốc đầu nòng nhanh hơn so với đạn 7,62 mm.  Sơ tốc đầu nòng của đạn 5,56 khoảng 906-930 m/s, trong khi đạn 7,62 khoảng 738 m/s.

Sơ tốc đầu nòng lớn giúp đạn 5,56 bắn chính xác hơn so với đạn 7,62. Tuy nhiên, điều này chỉ có hiệu quả đối với các mục tiêu ở cự ly dưới 500 m. Ngoài ra, trọng lượng nhẹ giúp người lính mang theo được nhiều đạn hơn, thời gian chiến đấu dài hơn.

Nếu tính tải trọng đạn dược tối đa mà người lính có thể mang theo khoảng 10 kg. Người lính dùng đạn 5,56 có thể mang theo tới 20 hộp tiếp đạn 30 viên/hộp. Trong khi người dùng đạn 7,62 chỉ có thể mang theo 12 hộp. Tổng số đạn người lính dùng đạn 5,56 nhiều hơn tới 240 viên so với đạn 7,62, một ưu thế rất lớn trong quá trình chiến đấu.

Nhược điểm

Đạn 5,56 thường bị chỉ trích nhiều về khả năng sát thương kém, đặc biệt là ở cự ly trên 300 m. Sơ tốc đầu nòng của đạn này chỉ thực sự nhanh hơn đạn 7,62 khi bắn ra từ những súng trường có nòng dài trên 420 mm. Hiệu năng sát thương của đạn 5,56 trở nên kém cỏi khi bắn từ các phiên bản carbine nòng ngắn.

Súng trường M16 (trên) và AK-47 (dưới) là 2 đại diện tiêu biểu cho đạn 5,56 và 7,62. Ảnh: Pinterest.

Những hạn chế về đạn 5,56 thể hiện rỏ đối với khẩu M4, phiên bản carbine của M16. Quân đội Mỹ phải phát triển một loại đạn 5,56 mới để thay thế cho đạn M885. Loại đạn M885A1 được đưa vào sử dụng từ năm 2010 đã cải thiện đáng kể mức độ sát thương và chính xác hơn.

Với đạn 7,62 nhược điểm lớn nhất là độ chính xác khi bắn không cao, trọng lượng nặng nên người lính khó mang theo số lượng đạn lớn. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề quá lớn.

Tổng kết

Cả hai loại đạn trên đều chứng minh sự thành công trên chiến trường và trở thành cỡ đạn tiêu chuẩn cho hầu hết các loại súng trường tiến công trên toàn thế giới. Ngay tại Nga, quốc gia vốn ưa chuộng đạn 7,62  cũng chuyển sang dùng đạn 5,45 mm cho phiên bản AK-74 để cải thiện độ chính xác và tăng cơ số đạn mang theo.

Quân đội Mỹ hay NATO tập trung vào tính chuyên nghiệp, tốc độ tác chiến nhanh, chính xác nên đạn 5,56 phát huy tốt vai trò của nó trong phương châm này. Nga nhấn mạnh đến yếu tố hỏa lực nên đạn 7,62 phù hợp với yêu cầu này.

Bên cạnh đó, trong đội hình chiến đấu, các binh sĩ thường mang theo nhiều loại vũ khí có cỡ đạn khác nhau để hỗ trợ lẫn nhau. Nhìn chung, đánh giá đạn 5,56 và 7,62, “kẻ tám lạng, người nửa cân”.