Đường về của người đàn ông 25 năm trốn truy nã vì án mạng

Nguyễn Xuân Phụng, sinh ở một gia đình đông anh chị em, ở huyện Hậu Lộc, Thanh Hoá. Đặc điểm nổi bật của Phụng đó là đôi mắt trũng sâu, khi nói chuyện luôn nhìn thẳng vào người đối diện đầy thách thức. Với bản tính ngỗ nghịch, không muốn học, thích chơi bời nên chẳng mấy Phụng đã trở thành “đại ca” của đám thanh niên địa phương lười lao động, ham chơi.

Đầu năm 1988, 28 tuổi, Phụng được chị gái đưa lên Tây Bắc gửi vào một xưởng sản xuất vật liệu xây dựng làm công nhân. Không chịu vất vả, Phụng bỏ việc, ở nhà anh chị ròng rã rồi kết thân với nhóm chuyên trộm cắp. Tháng 7.1988, Công an huyện Điện Biên đã bắt quả tang Phụng cùng đồng bọn về hành vi trộm cắp tài sản và được di lý về tạm giam tại Trại giam Công an tỉnh ở xã Mường Tùng, huyện Mường Lay. Sau đó 4 tháng, anh ta bị tuyên phạt 9 tháng tù.

Khi chờ thi hành án, ngày 12.12.1988, lợi dụng sơ hở trong công tác giam giữ phạm nhân, Phụng vượt tường bỏ trốn. Chưa đầy 2 năm sau, Phụng lại “dính chàm”. Lần này không phải là tội trộm cắp tài sản mà anh ta gây chết người. Trong một lần hoạt động khai thác vàng tại địa bàn mà anh ta ẩn náu, Phụng vô ý làm chết một công nhân và bị TAND huyện Đại Từ kết án 5 năm tù và bị đưa đi cải tạo tại Trại giam Phú Sơn.

Sau vài tháng ra tù, Phụng quay lại trại giam này với mức án 18 tháng tù tội Gây rối trật tự công cộng. Từ một kẻ trộm cắp nghiệp dư nhanh chóng trở thành một tay anh chị có số má. Rời Trại giam Phú Sơn được 2 tháng, 2 đứa con của Phụng đã theo mẹ vào Nam khiến anh ta chán đời rồi dính vào ma túy. Đến năm 2000, Phụng bị bắt vì mua bán ma tuý, tiếp tục đi trả án lần thứ tư ở trại giam Tân Lập, Phú Thọ.

Ngày về với cuộc sống đời thường, Phụng đã từng thề trước cổng Trại giam Tân Lập rằng đây sẽ là lần cuối cùng vào tù. Sau nhiều năm sống dật dờ, làm đệ tử của “cái chết trắng”, đến Phụng cũng chẳng thể nhớ hết đã vào rồi lại ra Trại cai nghiện 6 huyện Đại Từ bao nhiêu lần.

Đang trong thời gian lo thân không xong, người vợ bỏ đi trước đó đã gửi hai con về cho Phụng nuôi. Phụng quyết định kết hôn lần nữa với người đàn bà có một con riêng. Trong giai đoạn này, Phụng vẫn chìm đắm trong ma túy và phó mặc mọi việc cho vợ. Khi đem thuốc về nhà, thấy việc chia nhỏ ra bán kiếm lời được nhiều hơn, chị ta lén lấy thuốc của chồng đem đi bán. Năm 2004, vợ Phụng bị bắt quả tang về hành vi mua bán trái phép ma túy, án phạt 8 năm tù giam nhưng tạm hoãn thi hành án do chị ta mới sinh.

Phụng lần nữa bị bắt buộc cai nghiện, đến khi về thì người vợ vào trại giam thi hành án. Với 4 tiền án, 3 tiền sự, 1 lệnh truy nã, người đàn ông này đã lập kỷ lục là một trong những tên tội phạm trốn truy nã lâu nhất vùng Tây Bắc.

Nguyễn Xuân Phụng hiện giờ.

Trong suốt thời gian ngồi tù nhiều hơn ở nhà trên, Phụng còn bị Công an tỉnh Lai Châu truy nã vì tình nghi liên quan đến vụ án mạng ở đèo Ngam Hái, huyện Tuần Giáo. Theo hồ sơ, tháng 6.1989, một nhóm trinh sát Công an tỉnh Lai Châu đã phối hợp với lực lượng Trại giam Mường Tùng tầm nã gắt gao các địa điểm nghi vấn. Các địa chỉ có thể Phụng lẩn trốn ở Hậu Lộc, Thanh Hóa đến Đại Từ, Thái Nguyên đều bị lực lượng công an “cày nát”, nằm vùng nhiều ngày liền nhưng ngày đó rừng xanh núi thẳm, giao thông, phương tiện thông tin liên lạc chưa thuận tiện… chính là cơ hội cho Phụng lẩn trốn nhiều năm trời.

Đầu năm 2010, Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm, Công an tỉnh Điện Biên được thành lập, tiếp quản kho hồ sơ từ Phòng CSĐT tội phạm về TTXH và Văn phòng CSĐT chuyển sang, các trinh sát đã rà soát lại toàn bộ hồ sơ, lệnh truy nã những người chưa bắt được. Nguyễn Xuân Phụng cùng nghi án năm nào vẫn còn nguyên, anh ta đã lẩn trốn ngoài vòng pháp luật hơn 20 năm nên các trinh sát đặt quyết tâm phải bắt bằng được. Trong hồ sơ lưu lại, chỉ duy nhất có tấm ảnh mờ nhạt chụp đã hơn 20 năm. Thời gian trôi, mọi thứ đều thay đổi, liệu có tìm được tên tù trốn trại năm nào.

Trung tá Nguyễn Văn Duấn, Đội trưởng Đội truy bắt Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm được giao nhiệm vụ lần dò dấu vết của Phụng. Cách đây hơn 20 năm, không ai khác - chính anh - khi đó đang đeo quân hàm trung úy là người đã trực tiếp bắt giữ Phụng. Trung tá Duấn quay về quê gốc của Phụng ở Thanh Hoá, sau đó lên Đại Từ, Thái Nguyên. Việc đi lại giữa hai địa bàn này khá vất vả, có lúc manh mối lần ra Phụng như đi vào ngõ cụt.

Đến giữa năm 2012, Trung tá Duấn cùng đồng đội đã thu gọn các kẻ nghi vấn, khoanh vùng địa bàn Phụng có thể ẩn náu và đã vô cùng ngạc nhiên khi tên tội phạm từng 4 lần đi tù, dính 3 tiền sự hiện đang phải cai nghiện và lao động bắt buộc trong Trung tâm số 6 lại chính là Nguyễn Xuân Phụng - tên tội phạm trốn truy nã cách đây đã gần 25 năm. Gặp lại cố nhân sau ngần ấy thời gian, Phụng biết lý do tại sao Trung tá Duấn lại xuất hiện ở nơi này.

Bị di lý về trụ sở Công an tỉnh Điện Biên, các trinh sát hình sự đã đấu tranh nhưng Phụng không phải thủ phạm… Hiện, Phụng đã 54 tuổi và trở về với cuộc sống tự do, một mình phải nuôi các con vì vợ đang ở trại giam. Phụng kể, trong suốt quá trình chạy trốn vẫn luôn bị ám ảnh rằng có ngày sẽ bị bắt lại... "Đại Từ là quê nhà thứ hai của tôi. Tôi không sinh ra ở đây nhưng chính mảnh đất này đã cho tôi tất cả những điều mà trước đó tôi chưa hề biết đến. Nghĩ mình có thể ẩn náu ở đây được nên tôi chẳng thay tên làm gì. Tôi có một mái ấm và những đứa con, tiếc là tôi đã không xứng đáng với những điều đó”, Phụng nói.

Trong đêm đầu tiên quay trở lại cuộc sống tự do, không còn thấp thỏm lo bị truy nã, Phụng ôm đứa con út vào lòng ngủ ngon lành. Phụng bảo, đêm hôm ấy, hai cha con ôm nhau ngủ ông mới cảm nhận được sự bình yên suốt mấy chục năm qua mà mình phải trốn chạy bây giờ mới có. "Nghĩ lại quãng đời tù tội của mình để các con phải khổ cực, tôi đã khóc rất nhiều. Khi nghe tiếng cháu gọi tôi lúc nửa đêm vì mơ ngủ, tôi choàng tỉnh và thức đến tận sáng. Tôi trách mình và nghĩ rằng dù đã muộn nhưng không còn cách nào khác là phải làm lại. Nếu không nuôi được các con cho đàng hoàng, có lẽ bản án đó với tôi mới là điều day dứt nhất".