Giao tranh Thái Lan - Campuchia: Kịch bản khó lường

Xung đột vì 4,6km² đất

Cuộc giao tranh giữa Thái Lan và Campuchia về vùng đất tranh chấp quanh ngôi đền Preah Vihear rộng 4,6 km² đã bước sang ngày thứ năm, khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, hơn 10.000 dân cư ở biên giới phải chạy nạn.

Trong một động thái mới nhất, ngày 8-2, Bộ Quốc phòng Campuchia đã trao trả cho phía Thái Lan những binh sĩ bị bắt trong cuộc đụng độ sáng 6-2 tại khu vực quanh ngôi đền cổ Preah Vihear.

Cư dân ở vùng biên giới tránh đạn pháo của binh lính hai nước trong một đường ống.

Người phát ngôn Hội đồng Bộ trưởng Campuchia, ông Phay Siphan cho biết, nước này quyết định trao trả binh sĩ nói trên sau khi nhận được thư yêu cầu của Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan gửi cho Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia ngày 7-2.

Theo ông Phay Siphan, tình hình khu vực biên giới phía Bắc của Campuchia giáp với Thái Lan tạm thời lắng dịu sau khi cộng đồng quốc tế, trong đó có Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ), ASEAN, Mỹ và Trung Quốc, lên tiếng kêu gọi hai nước kiềm chế và tránh để leo thang xung đột. Áp lực quốc tế đã giúp tháo ngòi nổ cho tình hình căng thẳng biên giới giữa hai nước.

Đại sứ Campuchia tại Thái Lan, bà You Ay cho rằng cuộc xung đột biên giới Campuchia - Thái Lan hiện nay cần được giải quyết song phương trong khuôn khổ Ủy ban Biên giới hỗn hợp Campuchia - Thái lan(JBC).

Đến nay, căng thẳng biên giới giữa Campuchia và Thái Lan không chỉ giới hạn ở khu vực đền Preah Vihear mà còn lan sang khu vực biên giới thuộc tỉnh Oddar Meanchey. Trung tướng Lam Sam Roeun - Tư lệnh lực lượng vũ trang Hoàng gia Campuchia đóng tại cửa khẩu O Smach thuộc tỉnh Oddar Meanchey, cho biết quân đội Thái Lan đã tăng thêm quân ở khu vực biên giới và hiện lên tới 700 người. Trong mấy ngày qua, cả hai bên sử dụng những vũ khí hạng nặng như súng cối và pháo, nã vào nhau, làm hư hỏng một phần ngôi đền cổ.

Cần chấm dứt khẩu chiến

Theo báo Dân Tộc của Thái Lan ngày 8-2, các cuộc đọ pháo gây nhiều thương vong từ ngày 4-2 đến nay đang từng phút đẩy Thái Lan và Campuchia tiến gần tới bờ vực của một cuộc chiến tranh toàn diện.

Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva và Thủ tướng Campuchia Hun Sen cần nhận thức rõ một cuộc đối đầu quân sự đầy thảm họa cho hai quốc gia là khó tránh khỏi nếu cả hai tiếp tục phô trương sức mạnh quân sự.

Để hòa bình có cơ hội quay trở lại, lãnh đạo hai nước cần tái triển khai lực lượng quân sự xa chiến tuyến hơn, tập trung đảm bảo hiệu lực của thỏa thuận ngừng bắn và không để các cuộc đọ súng tái diễn nhằm giành lợi thế chiến thuật. Bên cạnh đó, chính phủ hai nước cũng cần chấm dứt các cuộc khẩu chiến vì mọi nỗ lực đổ lỗi cho nhau gây ra các cuộc đọ súng vừa qua chỉ làm gia tăng sự nghi kỵ.

Tờ báo nhận định, nếu xung đột leo thang, LHQ nhiều khả năng sẽ can thiệp để giám sát thỏa thuận ngừng bắn và biến toàn bộ khu vực tranh chấp thành khu vực phi quân sự. Trong một kịch bản như vậy, LHQ cũng sẽ phái lực lượng gìn giữ hòa bình kiểm soát đền Preah Vihear và khu vực phụ cận, tạo thuận lợi cho cuộc vận động của một nhóm người Hindu ở Mỹ, hiện đã ra tuyên bố kêu gọi LHQ đưa đền Preah Vihear và vùng phụ cận ra ngoài thẩm quyền của các quốc gia đơn lẻ. Kết cục là Thái Lan và Campuchia sẽ trở thành người đứng ngoài cuộc ngay chính trên lãnh thổ của mình.

Quang Minh (tổng hợp)