Lãnh đạo Việt Nam chia buồn Tổng thống Mỹ Jimmy Carter qua đời

Được tin Tổng thống thứ 39 của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Jimmy Carter  qua đời ngày 29/12/2024, ngày 31/12/2024, Chủ tịch nước Lương Cường đã gửi điện chia buồn tới Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden.

Ông Jimmy Cater qua đời ở tuổi 100 tại nhà riêng ở Plains, bang Georgia. Vị tổng thống thứ 39 của Mỹ đã chiến đấu với căn bệnh ung thư da hắc tố ác tính. Ông là vị tổng thống sống lâu nhất trong lịch sử nước Mỹ.

"Cha tôi là một anh hùng, không chỉ đối với tôi mà còn đối với tất cả những ai tin vào hòa bình, nhân quyền và tình yêu thương vị tha", con trai ông, James E. Carter III, cho biết trong một tuyên bố.

Sinh ngày 1/10/1924 tại Plains, ông Carter tốt nghiệp học viện hải quân và làm kỹ sư trên tàu ngầm. Ông được bầu làm thống đốc Georgia năm 1971 và cuối cùng giữ chức tổng thống từ năm 1977 đến năm 1981.

Trong nhiệm kỳ của mình, ông Carter ban đầu tìm cách tiếp tục chính sách hòa hoãn với Liên Xô, nhằm mục đích làm dịu căng thẳng địa chính trị của Chiến tranh Lạnh. 

Khi Liên Xô đưa quân tới Afghanistan, ông coi đây là mối đe dọa đến lợi ích của Mỹ trong khu vực và đã thực hiện một số biện pháp chống lại Liên Xô, bao gồm các lệnh trừng phạt kinh tế và tẩy chay Thế vận hội Mùa hè 1980 tại Moscow.

Ông Carter là người làm trung gian cho Hiệp định Trại David năm 1978 giữa Israel và Ai Cập, đây là trường hợp đầu tiên một quốc gia Ả Rập chính thức công nhận nhà nước Do Thái.

Ông cũng mở đường cho việc bàn giao Kênh đào Panama cho chính quyền Panama vào năm 1999. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump gần đây đã đe dọa sẽ đảo ngược quyết định này và khôi phục quyền kiểm soát của Mỹ đối với tuyến đường thủy quan trọng này.

Ở trong nước, ông Carter tập trung vào việc giảm lạm phát và ủng hộ các chính sách bảo vệ môi trường. Là một phần trong quá trình tái tổ chức chính phủ, ông đã thành lập Bộ Năng lượng và Bộ Giáo dục.

Năm cuối cùng tại nhiệm của ông bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng con tin ở Iran, nơi những người ủng hộ Cách mạng Hồi giáo đã bắt giữ các nhà ngoại giao Mỹ trong 444 ngày. Các con tin được thả vào tháng 1/1981, chỉ vài phút sau khi ông Ronald Reagan tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ tiếp theo.

Sau khi rời nhiệm sở, ông Carter đã cống hiến cho các nỗ lực nhân đạo, thành lập Trung tâm Carter vào năm 1982, tập trung vào việc thúc đẩy dân chủ và nhân quyền. Năm 2002, ông được trao giải Nobel Hòa bình cho công việc nhân đạo của mình.