Lý do marathon Nga bị tẩy chay: Ám ảnh doping

Người Đông Âu chịu vạ lây

Mùa xuân 2015, người quản lý thể thao Andrey Baranov gửi email đến New York Road Runners hỏi xin cơ quan này 5 suất dự cuộc đua New York City Marathon cho 5 nữ VĐV Đông Âu của mình. Baranov tự tin ít nhất một trong số họ sẽ nhận được thư mời.

Tatyana Petrova Arkhipova - VĐV marathon người Nga từng giành Huy chương Đồng Olympic 2012 không được dự cuộc đua New York City Marathon 2015. Ảnh: I.T

“Tối thiểu thì Tatyana Petrova Arkhipova - VĐV người Nga đạt tiêu chuẩn” - Baranov nghĩ. Tatyana là một trong những VĐV marathon xuất sắt nhất thế giới hiện nay và từng giành Huy chương Đồng marathon Olympic 2012. Nhưng câu trả lời từ New York là: “Xin lỗi, chúng tôi không quan tâm, chúc may mắn ở cuộc đua nơi khác”.

“Tôi có thể đưa thân chủ của mình đến các cuộc đua tại London, Boston, Tokyo, nhưng New York luôn gây khó khăn cho tôi” - Baranov nói, “Anh có thể tưởng tượng nếu giải US Open không có tay vợt Nga nào? Nếu không có Maria Sharapova ở đó? Khi đó sẽ là bê bối. Còn trong marathon, không có VĐV Nga, không phải bê bối, không gì hết, tôi chẳng thể hiểu”- Baranov chia sẻ trong bức xúc.

Baranov đúng! Nga có nhiều VĐV chạy marathon chất lượng. Lyudmila Petrova vô địch thế giới năm 2000. Năm 2001, 4 VĐV Nga trong tốp 10. Năm 2005, 5/13 VĐV tốp đầu là người Nga. Những năm gần đây, số lượng VĐV Nga và Đông Âu giỏi thu nhỏ lại. Đây là năm thứ hai liên tiếp, không có VĐV Nga nào đứng chờ xuất phát trên cây cầu hẹp Verrazano-Narrows Bridge nối giữa khu Brooklyn và khu đảo Staten Island ở thành phố New York. Chỉ duy nhất nữ VĐV tranh hạng mục chuyên nghiệp đến từ Đông Âu là Jelena Prokopcuka, người Latvia. “Tôi biết tại sao họ từ chối. Bởi vấn nạn doping ở nước Nga, nhưng con sâu làm rầu nồi canh thôi. Không thể vì một vài trường hợp mà quy kết tất cả là xấu. Còn ở các nước Đông Âu khác, các VĐV có liên quan gì đến vấn nạn doping ở Nga đâu”- vẫn là Baranov bộc bạch.

Không mang uy tín ra đánh cược

Về phần mình, Peter Ciaccia- Chủ tịch New York Road Runners, cơ quan quản lý cuộc đua New York City Marathon nói các VĐV marathon hàng đầu Nga không giỏi như trước. Và đó là lý do gần đây họ không xuất hiện ở các giải marathon như New York, Chicago, Berlin. Khi được hỏi, có phải do vấn nạn doping một phần mà người ta tẩy chay người Nga hay không, Ciaccia không nói đúng hay sai.

New York City Marathon là cuộc đua marathon uy tín nhất thế giới hàng năm, được tham gia là vinh dự. Giải đấu được điều hành bởi công ty tư nhân nên không có nghĩa vụ phải mời các VĐV tốt nhất của từng quốc gia. Họ chọn VĐV theo ý thích của họ, và họ không có nghĩa vụ phải giải thích quy trình chọn VĐV với ai. Họ không nói thẳng ra, nhưng có thể hiểu rằng người Nga không được mời vì vấn nạn doping đang vỡ ra trên diện rộng ở Nga, với các VĐV dùng doping có hệ thống, hối lộ tiền để che giấu kết quả kiểm tra doping dương tính. Cơ quan Chống doping thế giới (WADA) đang có một cuộc điều tra độc lập về thực trạng doping trong điền kinh Nga.

Gần đây, một loạt VĐV Nga bị đình chỉ thi đấu. Liliya Shobukhova, người chạy marathon nhanh thứ hai thế giới, bị đình chỉ năm 2014. Nhờ hợp tác với các quan chức chống doping, cô vừa được trở lại thi đấu. Lyubov Denisova bị phát hiện dùng doping năm 2007. Năm 2008, 7 nữ VĐV Nga bị đình chỉ…

“Nếu ai đó lừa dối xuất hiện ở giải đua thì mọi người sẽ cảm thấy tức giận, giải đua sẽ bị mắng nhiếc vì tiền và uy tín đổ vào đó quá lớn. Vậy nên không mạo hiểm với những VĐV đã từng dính chàm, và với cả những người đại diện có VĐV từng dính chàm” - Mary Wittenberg - cựu giám đốc cuộc đua này cho biết.