Mảnh inox giải mã vụ án bế tắc suốt 16 năm

Hiện trường nằm ở vùng hoang vắng trong công viên tại quận Ingham, bang Michigan. Cảnh sát nhận định ở đây đã xảy ra giằng co dữ dội vì quần áo rơi khắp nơi, tai nghe của nạn nhân bị hỏng và cách xa thi thể. Cách hiện trường nửa dặm là ôtô của nạn nhân, trên kính xe có vé phạt giao thông, chứng tỏ đã đậu ở đây được một thời gian.

Nạn nhân là Jeanette Kirby (36 tuổi), mất tích sau khi rời nhà chạy bộ ngày 11/6/1986. Thi thể được phát hiện vào hai ngày sau.

Chuyên viên giám định kết luận nguyên nhân tử vong do dao đâm vào ngực. Phần trước áo hoodie của nạn nhân bị cắt dọc ở giữa, quần nỉ bị khoét mất vài mảnh hình vuông. Vì hành động này có trình tự và mất thêm thời gian, cảnh sát cho rằng kẻ gây án đạt được hưng phấn từ việc này. Chuyên viên không thể kết luận nạn nhân có bị xâm hại tình dục hay không.

Chuyên viên để ý thấy tay thi thể bị trói sau lưng bằng dây rút nhựa có phần chốt làm từ thép không gỉ, khác với loại có chốt làm bằng nhựa được bán rộng rãi trên thị trường. Đây là loại còng rút đặc dụng, thường chỉ cấp cho cảnh sát.

Còng rút cảnh sát (trái) có chốt inox, khác chốt nhựa của loại dây rút thường. Ảnh: Filmrise.

Dựa trên vật chứng này, điều tra viên dò hỏi quanh hiện trường nhưng không nhân chứng nào cho biết nhìn thấy cảnh sát hoặc xe cảnh sát xuất hiện gần đó, quanh thời gian xảy ra án mạng. Điều tra viên tiếp tục phỏng vấn mọi cảnh sát tuần tra quanh công viên nhưng không có kết quả. Việc tìm gặp nhà máy sản xuất còng nhựa cũng không mang lại manh mối vì gần như mọi phòng cảnh sát trên cả nước đều dùng loại này.

Phỏng vấn người thân và bạn bè nạn nhân, điều tra viên được biết Jeanette từng ly hôn. Tuy nhiên, chồng cũ của Jeanette hiện sống ở bang khác, khi án mạng xảy ra cũng không rời địa phương cư trú. Jeanette thường xuyên hẹn hò với đàn ông, nhưng những người này đều không có động cơ gây án. Sau khi cảnh sát điều tra hết manh mối, vụ án bế tắc.

Bốn năm sau, vụ án của Jeanette có hy vọng được giải quyết. Tại thị trấn du lịch Leelanau, cách quận Ingham 200 dặm, một người phụ nữ kể đang đi qua chỗ vắng thì bị xe bán tải gắn đèn nháy giống cảnh sát ra hiệu dừng lại. Bà thấy tài xế bán tải đội mũ cảnh sát nhưng không mặc cảnh phục nên không tuân theo lệnh của anh ta. Khi người phụ nữ chống cự, gã đàn ông rút súng bắn chỉ thiên nhưng bỏ chạy khi thấy xe khác tới.

Sau khi tỏa đi tìm kiếm chiếc bán tải có gắn đèn nháy giống cảnh sát, cảnh sát được nhân viên một trạm xăng cho biết từng thấy chiếc xe này tới đây, chủ xe thanh toán bằng thẻ tín dụng.

Qua thẻ, cảnh sát xác định được chủ xe là David Draheim, 33 tuổi, làm công nhân. Người này là cựu lính thủy đánh bộ, hiện là lính cứu hỏa tình nguyện, không có tiền án tiền sự. David chỉ tới thị trấn Leelanau trong kỳ nghỉ và thực tế cư trú tại quận Ingham.

Làm việc với cảnh sát, David phủ nhận đã dừng xe và có ý định bắt cóc phụ nữ, nhưng anh ta bị nạn nhân chỉ mặt trong quá trình nhận diện. Trên căn cứ này, cảnh sát bắt David.

Khám xe David, cảnh sát tìm thấy chiếc mũ gắn huy hiệu của phòng cảnh sát quận Ingham. Ngoài ra, trong xe có một con dao và túi dây rút nhựa loại thường, không phải loại còng rút chuyên dụng của cảnh sát.

Cảnh sát tìm thấy túi dây rút và con dao trên xe của David. Ảnh: Filmrise.

Hay tin về vụ án bắt cóc, điều tra viên cảm thấy hoàn cảnh xảy ra sự việc gần giống vụ án mạng của Jeanette. Cả hai trường hợp, kẻ gây án đều là đàn ông, có thiết bị hoặc đồ dùng cảnh sát, gây án với nữ nạn nhân ở nơi vắng. Điều tra viên thấy David sống tại quận Ingham và làm việc tại nhà máy xử lý nước thải cách hiện trường vụ án mạng chỉ một dặm.

David phủ nhận có liên quan cái chết của Jeanette. Cảnh sát cũng không có cách nào chứng minh anh ta có liên quan nên một lần nữa, vụ án mạng đi vào bế tắc. Dù vậy, nhà chức trách vẫn có thể kết án David về tội Bắt cóc bất thành với án phạt 40 năm tù.

Bị nỗi đau mất con thôi thúc, năm 1998, mẹ của Jeanette gửi thư tới trưởng công tố viên bang Michigan mong được giúp đỡ. Nhận thư, trưởng công tố viên phái hai điều tra viên tới rà soát hồ sơ án mạng.

Lần này, điều tra viên phát hiện khi bắt giữ David về hành vi bắt cóc, cảnh sát đã không phỏng vấn hết danh sách bạn bè của nghi phạm và để sót người bạn thân tên Mark Greko.

Tìm gặp Mark, điều tra viên được biết Mark và David từng thuê chung nhà vào đầu thập niên 1980 trong thời gian cùng làm bảo vệ. Mark kể khi ấy mới mua được chiếc xe từng được dùng làm xe cảnh sát.

Trong một lần sửa sang, Mark tìm thấy túi còng rút chuyên dụng bị cảnh sát bỏ quên. Anh ta dùng một chiếc vào việc sửa chữa, cuốn một chiếc khác quanh mũ của đồng phục bảo vệ, rồi cho David số còn lại. Dù việc đã xảy ra hơn 10 năm, Mark vẫn giữ chiếc mũ đồng phục có gắn còng rút chuyên dụng trong nhà kho.

Qua quan sát, cảnh sát thấy chiếc còng rút của Mark cùng loại với chiếc được tìm thấy tại hiện trường. Tuy nhiên, cảnh sát vẫn cần tìm cách chứng minh chúng có liên hệ với nhau.

David Draheim. Ảnh: OTIS.

Điều tra viên trực tiếp tới nhà máy chế tạo xem công đoạn sản xuất còng rút với hy vọng tìm được manh mối phá án. Tại xưởng, họ thấy rằng thân còng rút cùng được làm từ nhựa nên không thể phân biệt về thành phần cấu tạo, nhưng phần chốt inox sẽ thay đổi theo từng mẻ vì lưỡi máy cắt bị hao mòn dần và để lại đặc trưng riêng.

Với nhận định trên, chuyên viên giám định gỡ chốt inox của hai chiếc còng rút và đối chiếu với nhau. Dưới ống kính hiển vi, chuyên viên thấy rằng vết tích do lưỡi cắt để lại trên bề mặt của hai miếng inox giống hệt nhau. Từ đây, chuyên viên nhận định hai chiếc còng rút được sản xuất liền sát nhau hoặc ít nhất trong cùng một mẻ.

Điều tra viên tiếp tục phỏng vấn người xung quanh David về còng rút và được một người cho biết chị ta từng bị David trói tay bằng còng rút. Vợ của David cũng khai rằng chồng thường đựng còng rút trong túi mang theo người khi đi chạy bộ.

Cho rằng đủ chứng cứ, công tố viên khởi tố David, cáo buộc là phạm tội tình dục. Theo đó, David rời chỗ làm khoảng 16h30, lái xe tới công viên cách đó một dặm và bắt gặp Jeanette chạy bộ một mình. David dùng còng rút khống chế rồi gây án.

Cuối cùng, tháng 7/2002, David bị kết tội Giết người và lãnh án 60 năm tù bên cạnh bản án 40 năm vẫn đang chấp hành. David sẽ được đủ điều kiện xét ân xá vào năm 2050 ở tuổi 93.