Mới 30 đã suy thận giai đoạn cuối, sống nhờ lọc máu, chờ ghép thận

Suy thận mạn ngày một trẻ hoá

Tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu của bệnh viện đang có khoảng 160-180 bệnh nhân thận đang điều trị nội trú. Trung bình mỗi ngày, nơi đây tiếp nhận 30-40 bệnh nhân mới. Đáng chú ý, trong số những bệnh nhân nhập viện ngày càng có nhiều người dưới 30 tuổi, độ tuổi đang là lao động chính trong gia đình.

“Có rất nhiều người trẻ đang điều trị nội trú tại Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, hầu hết những người này phải nhập viện là do viêm cầu thận mạn. Có những thanh niên còn rất trẻ đã bị bệnh thận ở giai đoạn cuối”, TS, bác sĩ Nghiêm Trung Dũng - Giám đốc Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết.

Anh M (30 tuổi, trú tại Bắc Giang) đã phải chạy thận nhân tạo vì được chẩn đoán suy thận mạn giai đoạn cuối từ 5 năm trước, khi anh mới 25 tuổi. 

"Sức khỏe suy yếu nên tôi đi khám nhưng không ngờ lại được chẩn đoán bệnh nặng như vậy. Giờ cuộc sống của tôi đã đảo lộn, không thể đi làm, thậm chí sinh hoạt bình thường cũng khó khăn", anh M tâm sự. 

Hay như bệnh nhân H (30 tuổi, ở Hà Nội) cũng đã được chẩn đoán suy thận giai đoạn cuối được 2 năm. Anh H cho biết, năm 2020 khi đi khám sức khỏe định kỳ, bác sĩ cảnh báo tình trạng trong nước tiểu có protein niệu. H có đến Bệnh viện Bạch Mai để kiểm tra lại và bàng hoàng khi được chẩn đoán suy thận mạn. 

Dù đã được hướng dẫn ăn kiêng, uống thuốc do bác sĩ kê đơn định kỳ hàng tháng nhưng mới đây, bệnh vẫn tiến triển nặng lên và chuyển thành suy thận giai đoạn cuối, phải điều trị thay thế. “Chức năng thận giờ còn dưới 10%, tôi chọn phương pháp thận nhân tạo và đang chờ làm nối thông động tĩnh mạch tự thận (AVF - “cầu tay”) để lọc máu chu kỳ trước, sau đó mới tính tính ghép thận”, H nói.

Bác sĩ Phạm Tiến Dũng, Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu cho biết, Trung tâm thường xuyên tiếp nhận những trường hợp suy thận giai đoạn cuối khi tuổi đời còn rất trẻ như bệnh nhân M và H. Thậm chí bệnh nhân chỉ mới 15 -16 tuổi, khi thấy sức khỏe bất thường đi khám thì đã bị suy thận giai đoạn cuối. 

“Đa số bệnh nhân đến với chúng tôi trong hoàn cảnh quá muộn, mọi thứ gần như khó có thể đảo ngược. Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm, chúng ta có thể làm chậm tiến triển của bệnh thận”, bác sĩ Tiến Dũng chia sẻ. 

Theo TS Nghiêm Trung Dũng, bệnh thận thường diễn biến rất âm thầm, giai đoạn đầu thường không có triệu chứng. Ở Trung tâm Thận tiết liệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai, có nhiều người chỉ phát hiện bệnh sau khi khám sức khỏe tại cơ quan hoặc làm hồ sơ đi du học.

"Bệnh thận phát hiện ở giai đoạn muộn không chỉ có chi phí điều trị cao mà thời gian điều trị bảo tồn cũng không được lâu. Tuy nhiên, rất nhiều bệnh nhân khi được phát hiện mắc bệnh thận thì đã ở giai đoạn phải lọc máu cấp cứu, lúc đó thận suy rất nặng kèm theo nhiều biến chứng ở các cơ quan như tim mạch, hô hấp...

Có những người bệnh, gia đình có điều kiện, bố mẹ hoàn toàn có thể cho thận, nhưng tình trạng suy tim đã quá nặng, bệnh nhân không thể tiến hành ghép thận. Lúc đó buộc phải chấp nhận phương án tối ưu nhất là lọc màng bụng hoặc thận nhân tạo”, TS Nghiêm Trung Dũng chia sẻ.

Ăn mặn, ngủ muộn, lười luyện tập có thể tăng nguy cơ suy thận

TS Trung Dũng cho biết,  xu hướng trẻ hóa người bị suy thận liên quan đến nhiều vấn đề, trong đó ngoài nguyên nhân do viêm cầu thận thì thói quen ăn uống, sinh hoạt không điều độ của người trẻ cũng là yếu tố nguy cơ thúc đẩy các bệnh lý chuyển hóa sớm gây ra nhiều bệnh lý trong đó có bệnh thận mạn.

“Người trẻ bây giờ sử dụng quá nhiều đồ uống không rõ nguồn gốc, ăn nhiều đồ ăn tiện lợi như mì gói với hàm lượng muối cao cộng thêm thói quen sinh hoạt không điều độ, không đúng theo nhịp sinh học. Ngủ quá muộn, lười vận động dẫn đến béo phì. Đây là những yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh lý, trong đó có bệnh thận”, TS Trung Dũng nhấn mạnh.

Theo TS Trung Dũng, bệnh thận mạn, khi phát hiện giai đoạn sớm đem lại nhiều lợi ích như: Giúp kéo dài thời gian điều trị bảo tồn với chi phí điều trị thấp, hiệu quả, thời gian tái khám thưa… 

Nhưng khi phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, kéo theo chi phí điều trị lớn, thời gian điều trị bảo tồn rút ngắn lại, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

"Phát hiện bệnh thận ở giai đoạn cuối chỉ có 3 lựa chọn đó là chạy thận nhân tạo chu kỳ, lọc máu màng bụng và ghép thận. Dù là lựa chọn nào thì gánh nặng của bệnh tật cũng sẽ theo người bệnh và gia đình suốt cuộc đời còn lại", TS Trung Dũng nhận định.