Nếu Philippines làm điều này đối phó TQ, chạm trán ở Biển Đông sẽ gia tăng

Các tàu tuần duyên Trung Quốc gần bãi cạn Scarborough năm 2017. Ảnh: Reuters

Tờ SCMP hôm 24/10 đưa tin, Giovanni Carlo Bacordo, phó đô đốc Hải quân Philippines, tuần trước tuyên bố khoảng 240 dân quân sẽ được triển khai tới vùng biển tranh chấp ở bãi cạn Scarborough thuộc Biển Đông, tuyển dụng ngư dân và xây dựng họ thành các đơn vị dân quân trên biển, để chống lại sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp.

Chen Xiangmiao, một nhà nghiên cứu liên kết với Viện nghiên cứu Biển Đông quốc gia (Trung Quốc), cho biết, kế hoạch của Philippines có thể là phản ứng trước căng thẳng trên Biển Đông trong vài năm gần đây và áp lực trong nước về việc bảo vệ ngư dân. 

Năm 2019, ít nhất 100 tàu cá Trung Quốc, được xây dựng như lực lượng dân quân, đã tập trung gần đảo Thị Tứ, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng đang bị Philippines chiếm đóng trái phép. 

Cho tới khi Philippines thực hiện được kế hoạch này, Trung Quốc được xem là đã sử dụng lực lượng dân quân trên biển từ lâu. Không có dữ liệu chính xác về con số dân quân trên biển của Trung Quốc, nhưng Mỹ ước tính có khoảng 20.000 tàu thuộc lực lượng dân quân của Bắc Kinh. 

"Với việc các bên đều tăng cường lực lượng dân quân, xung đột giữa các lực lượng phi quân sự có thể sẽ gia tăng", ông Chen nhận định. 

"Trung Quốc sử dụng lực lượng dân quân trên biển để củng cố các yêu sách chủ quyền trên Biển Đông. Có thể coi lực lượng dân quân trên biển là một phần của phương pháp 'toàn dân' tham gia thực hiện các yêu sách đó", Collin Koh, nhà nghiên cứu tại Trường Chính sách Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam, thuộc Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore), nhận định. 

Mỹ coi lực lượng dân quân trên biển của Trung Quốc "đóng vai trò chính trong hoạt động 'áp chế' nhằm đạt được các mục tiêu  chính trị của Bắc Kinh mà không cần chiến đấu", theo một báo cáo về quân sự Trung Quốc của Lầu Năm Góc. 

Năm 2019,  John Richardson, đô đốc Hải quân Mỹ nói với người đồng cấp Trung Quốc Shen Jinlong rằng binh sĩ của ông sẽ giữ nguyên cách phản ứng với Hải quân Trung Quốc khi đối đầu với lực lượng dân quân trên biển hoặc lực lượng tuần duyên Trung Quốc. 

Việc Philippines triển khai lực lượng dân quân trên biển vẫn chưa rõ ràng vì Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết, chính phủ Philippines vẫn chưa có ngân sách cho kế hoạch này.