Nóng Nga-Ukraine: Quân đội của Nga đang ở đâu và lựa chọn của Putin là gì?

Tình báo Mỹ cho biết Nga có thể mở một cuộc tấn công vào cuối tháng 1 với khoảng 100 tiểu đoàn tác chiến (BTG), bao gồm khoảng 175.000 quân. Các ước tính hiện tại cho biết Nga có khoảng 50 BTG ở khu vực biên giới, đã là một lực lượng đáng kể có thể tấn công các vị trí phòng thủ của Ukraine.

Mặc dù Nga luôn bác bỏ cáo buộc về một kế hoạch tấn công Ukraine, nhưng tình báo Phương Tây vẫn không ngừng thông tin và nỗi lo ngại vẫn tiếp tục được nhắc đến.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã yêu cầu đảm bảo pháp lý rằng Ukraine sẽ không bao giờ tham gia NATO hoặc sở hữu các hệ thống tấn công tên lửa của nước này. Tuy nhiên, những yêu cầu này của ông Putin đã bị Mỹ và NATO khước từ.

Theo đánh giá của giới chuyên gia quân sự, quân đội của Putin không thể ở lại đồn trú vô thời hạn. Vào cuối mùa đông, Putin có thể sẽ phải phát động một cuộc tấn công hoặc rút bớt lực lượng của mình theo cách giống như một cuộc rút lui.

Nhiều vũ khí hạng nặng đóng gần Ukraine đã đến vào mùa xuân, khi Nga đưa khoảng 110.000 quân với xe tăng và vũ khí hạng nặng khác đến gần biên giới. Nga đã đưa một số, nhưng không phải tất cả, quân đội của mình trở lại căn cứ vào tháng 5 sau khi Putin có cuộc gặp thượng đỉnh với Joe Biden.

Một trong những lực lượng lớn nhất còn lại đến từ Tập đoàn quân vũ trang liên hợp số 41, có trụ sở chính tại Novosibirsk cách đó gần 2.000 dặm. Đóng quân tại khu vực huấn luyện Pogonovo ở phía nam Voronezh kể từ mùa xuân, một số lực lượng CAA số 41 đã chuyển đến Yelnya, một thị trấn ở vùng Smolensk gần Belarus hơn.

Theo ước tính của nhà phân tích quốc phòng độc lập Konrad Muzyka, Nga trang bị bao gồm bộ binh cơ giới, xe tăng chiến đấu chủ lực, pháo phản lực và tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander, ước tính có khoảng 6 hoặc 7 chiếc BTG.

Theo ước tính của Muzyka, xe tăng, bộ binh cơ giới và pháo phản lực từ Tập đoàn quân xe tăng cận vệ 1 đóng tại khu vực Moscow đã được chuyển đến khu vực huấn luyện Pogonovo.

Các phong trào khác gần đây cho thấy các lữ đoàn súng trường cơ giới từ Quân đoàn vũ trang tổng hợp 49 đang tiến về Crimea. Lực lượng pháo binh và phòng không của Quân đoàn 58 cũng đã được phát hiện trong các bức ảnh vệ tinh chụp từ phía trên Novoozerne ở phía tây Crimea.

Ngoài ra còn có các đơn vị được triển khai thường trực gần Ukraine từ các Quân đoàn vũ trang hỗn hợp thứ 8 và 20. Và Ukraine ước tính hàng chục nghìn binh sĩ đang đóng tại các vùng lãnh thổ ly khai do Nga hậu thuẫn là Donetsk và Luhansk.

Một cuộc tấn công của Nga có thể diễn ra dưới hình thức nào?

Một bản đồ do tình báo quân đội Ukraine công bố vào tháng 11 cho thấy một tình huống xấu nhất: Các lực lượng Nga vượt qua biên giới Ukraine từ phía đông và tấn công từ Crimea đã sáp nhập, cũng như tiến hành một cuộc tấn công đổ bộ vào Odessa với sự hỗ trợ của binh sĩ Nga ở Transnistria và quân đội được cử tới đến từ Belarus. Một số khía cạnh của kế hoạch, chẳng hạn như các cuộc tấn công từ phía đông và qua Crimea, đã có thể thực hiện được. Những cuộc tấn công khác, chẳng hạn như một cuộc tấn công từ Belarus cũng có thể được tính đến.

Nga có thể khẳng định sự thống trị bằng một chiến dịch ít quy mô hơn. Người đứng đầu cơ quan tình báo quân đội Ukraine nói với New York Times rằng kịch bản ác mộng của ông liên quan đến các cuộc không kích và tấn công bằng tên lửa vào các kho đạn và chiến hào có thể khiến quân đội mất khả năng, khiến các chỉ huy tiền tuyến phải chiến đấu đơn độc. Ông nói, họ sẽ gục ngã nếu Nga tiến hành một cuộc xâm lược toàn lực. Vào thời điểm đó, Nga có thể tìm cách đưa Kiev vào một thỏa thuận hòa bình bất lợi.

Các lựa chọn khác bao gồm cử "lực lượng gìn giữ hòa bình" hoặc bí mật triển khai quân đội dưới vỏ bọc của lực lượng ly khai tới Donetsk và Luhansk. Từ đó, họ có thể hồi sinh cuộc chiến dọc theo chiến tuyến hoặc tìm cách chiếm lãnh thổ mới.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một lựa chọn nữa của Putin có thể sẽ là tách khỏi Donetsk để cố gắng thiết lập một cây cầu trên bộ nối Crimea với lãnh thổ gần Rostov, cũng như chiếm giữ khu vực Kherson ở phía bắc Crimea và đảm bảo kênh đào Bắc Crimea.  Nga cũng có thể sẽ nhắm đến Mariupol, một thành phố lớn được phòng thủ rất tốt, để kế hoạch này có hiệu quả.

Mạnh mẽ

Trừng phạt kinh tế là biện pháp trả đũa rất lớn vì Mỹ và các đồng minh của họ đang hứa hẹn các biện pháp trừng phạt "nghiêm trọng và đáng kể" trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công.

Lựa chọn cuối cùng có thể là khả thi nhất: Nga tìm kiếm sự nhượng bộ từ phương Tây trong các cuộc đàm phán đồng thời duy trì quân đội dọc biên giới để tránh nguy cơ leo thang. Putin cho biết ông tin rằng căng thẳng cao là có ích cho Nga và ông đã rút quân khỏi Ukraine một lần trong năm nay.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng nếu không có một chiến thắng ngoại giao rõ ràng, thì bất kỳ động thái rút quân nào cũng có thể coi như một thất bại.

Vai trò của Nord Stream 2 là gì?

Việc hoàn thành đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy Phương Bắc 2 (Nord Stream 2) từ Nga đến Đức qua Biển Baltic mang lại cho cả hai bên một vũ khí kinh tế. Đường ống này sẽ cho phép Nga gửi khí đốt đến châu Âu mà không cần đi qua Ukraine, có nghĩa là Moscow có thể gây áp lực lên Kiev mà không có nguy cơ Kiev cắt tuyến đường cung cấp khí đốt để trả đũa. Ukraine đã vận động hành lang dữ dội chống lại dự án, nói rằng nó làm suy yếu an ninh quốc gia của họ.

Tuy nhiên, Nord Stream 2 vốn đã trở thành dự án ưu tiên của Putin vẫn chưa đi vào hoạt động và các chính phủ phương Tây đã báo hiệu rằng trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công, Dòng chảy Phương Bắc 2 có thể không bao giờ xảy ra.