Ông Macron 'săn lùng' thủ tướng mới cho nước Pháp

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ bổ nhiệm một thủ tướng mới trong những ngày tới, người có ưu tiên hàng đầu là đưa ngân sách năm 2025 được quốc hội thông qua, ông Macron cho biết hôm 5/12 sau khi chính phủ bị các nhà lập pháp lật đổ.

Michel Barnier, một người bảo thủ kỳ cựu, đã trở thành thủ tướng tại vị ngắn nhất trong lịch sử hiện đại của Pháp khi ông từ chức vào thứ Năm 5/12, chỉ ba tháng sau khi ông được bổ nhiệm. Việc từ chức diễn ra sau khi quốc hội bỏ phiếu bãi nhiệm ông vì các kế hoạch tài chính của ông. 

Trong một bài phát biểu trên truyền hình trước toàn quốc, Macron cho biết ông sẽ chỉ định người kế nhiệm Barnier "trong những ngày tới". "Ưu tiên sẽ là ngân sách" - ông Macron cho biết.

Một luật đặc biệt để gia hạn ngân sách năm 2024 và tránh bất kỳ khoảng cách nào sẽ được đưa ra vào giữa tháng 12. Sau đó, chính phủ mới sẽ chuẩn bị một ngân sách đầy đủ vào đầu năm tới, đặc biệt là để tính đến lạm phát, để quốc hội bỏ phiếu.

Ông Macron, người đã đưa ra quyết định triệu tập một cuộc bỏ phiếu bất ngờ vào tháng 6 khiến quốc hội chia rẽ sâu sắc, đã phủ nhận việc ông chịu trách nhiệm về cuộc khủng hoảng chính trị.

Tổng thống Pháp nói rằng các đảng cực hữu và cánh tả đã đoàn kết trong một "mặt trận chống cộng hòa" để tạo ra "một mớ hỗn độn" bằng cách lật đổ ông Barnier.

Ông Macron đã bị suy yếu bởi cuộc khủng hoảng nhưng đã chống lại lời kêu gọi từ chức của một số người trong phe đối lập. Ông tái khẳng định rằng ông sẽ tại vị cho đến khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5 năm 2027.

"Nhiệm vụ mà các vị giao cho tôi là trong 5 năm và tôi sẽ hoàn thành cho đến cùng", ông nói.

Trong bài phát biểu dài 10 phút tối 5/12, ông nói thêm rằng chính phủ mới nên đại diện cho nhiều đảng phái sẵn sàng tham gia hoặc ít nhất là đồng ý không chỉ trích chính phủ. Ông không nói rõ đó là những đảng phái nào.

Ông Macron đã yêu cầu ông Barnier và chính phủ của ông tiếp tục giữ vai trò tạm quyền cho đến khi thành lập chính phủ mới.

Thâm hụt tài chính, quốc hội bị chia rẽ

Không rõ liệu chính phủ mới có được thành lập trước buổi lễ vào thứ Bảy để mở lại Nhà thờ Đức Bà, nơi đã được cải tạo sau vụ hỏa hoạn tàn khốc hay không. Các nhà lãnh đạo thế giới bao gồm Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump dự kiến sẽ tham dự.

Hôm 5/12, ông Macron đã dùng bữa trưa với Francois Bayrou, người mà báo chí Pháp đã trích dẫn tên là người có thể kế nhiệm Barnier, tờ Le Parisien đưa tin. Một phụ tá của Bayrou đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Bất kỳ thủ tướng mới nào cũng sẽ phải đối mặt với cùng một thách thức khi giải quyết một quốc hội chia rẽ như ông Barnier đã từng gặp, đáng chú ý là thông qua một ngân sách vào thời điểm Pháp cần kiểm soát tài chính công của mình.

Trái phiếu và cổ phiếu của Pháp đã tăng giá hôm 5/12 do một số nhà giao dịch cho rằng đó là hoạt động chốt lời sau kết quả được mong đợi rộng rãi của cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm của quốc hội đã lật đổ ông Barnier. Nhưng đợt phục hồi nhẹ này khó có thể kéo dài, do quy mô bất ổn chính trị.

"Cho đến khi có cuộc bầu cử mới, bất ổn chính trị đang diễn ra có khả năng sẽ khiến mức phí bảo hiểm rủi ro đối với tài sản của Pháp tăng cao", các nhà phân tích của SocGen cho biết trong một lưu ý. Ngày sớm nhất có thể diễn ra cuộc bầu cử quốc hội sẽ là vào tháng 7.

Công ty xếp hạng tín nhiệm Standard and Poor's cho biết sự sụp đổ của chính phủ Pháp khiến đất nước này không có con đường rõ ràng để giảm thâm hụt ngân sách và kết quả có khả năng xảy ra nhất là không thắt lưng buộc bụng như dự kiến trước đó.