Ông Zelensky nói về điều đáng tiếc nhất với Ukraine

Nhà lãnh đạo Ukraine Vladimir Zelensky đã nhắc lại sự tiếc nuối của mình khi Kiev không sở hữu vũ khí hạt nhân để có thể ngăn chặn hiệu quả Moscow trong cuộc phỏng vấn với người dẫn chương trình podcaster người Mỹ Lex Fridman vào Chủ Nhật 5/1.

Trong cuộc trò chuyện kéo dài ba tiếng, Fridman nói rằng ông có một " giấc mơ" rằng nhà lãnh đạo Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ cùng "tập trung trong một căn phòng và làm hòa". 

Câu hỏi của Fridman về việc đảm bảo an ninh nào có thể làm hài lòng cả Ukraine và Nga đã khiến ông Zelensky bắt đầu một bài diễn văn dài về việc các "đối tác" và "bên bảo đảm an ninh" phương Tây đã phản bội Ukraine trong quá khứ.

Ông Zelensky nhắc lại sự nuối tiếc vì Ukraine không có vũ khí hạt nhân. "Ukraine đã có những đảm bảo an ninh. Bản ghi nhớ Budapest, vũ khí hạt nhân là những đảm bảo an ninh mà Ukraine đã có. Ukraine đã có vũ khí hạt nhân. Tôi không muốn mô tả nó là tốt hay xấu. Ngày nay, thực tế là chúng ta không có chúng là điều tồi tệ" - ông Zelensky tuyên bố.

Sau khi Liên Xô sụp đổ, khoảng 1.700 đầu đạn hạt nhân đã được để lại trên lãnh thổ Ukraine. Mặc dù kho vũ khí này về mặt kỹ thuật đã biến Ukraine trở thành cường quốc hạt nhân lớn thứ ba thế giới, nhưng bản thân các vũ khí này vẫn luôn nằm trong quyền kiểm soát hoạt động của Nga. Chính quyền hiện tại ở Kiev đã nhiều lần tuyên bố rằng Ukraine đã từ bỏ kho vũ khí hạt nhân " của mình" theo Bản ghi nhớ Budapest năm 1994 để đổi lấy sự đảm bảo an ninh từ Nga, Anh và Mỹ.

"Bản ghi nhớ Budapest, vũ khí hạt nhân, đây là những gì chúng ta có. Ukraine sử dụng chúng để bảo vệ. Điều này không có nghĩa là ai đó đã tấn công chúng ta. Điều đó không có nghĩa là chúng ta sẽ sử dụng nó. Chúng ta đã có cơ hội đó. Đây là những đảm bảo an ninh của chúng ta," Zelensky nói.

Nhà lãnh đạo Ukraine tiếp tục chỉ trích Mỹ, Anh và các cường quốc hạt nhân khác vì đã phớt lờ những lời kêu gọi liên tục của Kiev về việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine.

"Họ chẳng thèm quan tâm" - Zelensky nói bằng tiếng Nga, mặc dù ông chủ động tránh nói ngôn ngữ này trong suốt cuộc phỏng vấn. "Nga chẳng thèm quan tâm, tất cả những người bảo đảm an ninh khác cũng vậy... Không ai trong số họ thèm quan tâm đến đất nước này, những người này, những người bảo đảm an ninh này, v.v."

Ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine sẽ đồng ý ngừng các hành động chiến sự nếu Quân đội Ukraine nhận được vũ khí từ phương Tây để tự vệ trước những cuộc tấn công có thể xảy ra từ phía Nga trong tương lai.

"Chúng tôi sẽ ngừng bắn nếu điều đó có hiệu quả, và không ai có ý định sử dụng vũ khí đó. Nhưng vũ khí đó phải được giữ lại, chứ không phải như trước đây, với tất cả sự tôn trọng dành cho Mỹ. Tôi không muốn tình huống lặp lại như đã xảy ra với ông Biden" - ông Zelensky nói, ám chỉ đến tình hình vào cuối năm trước và đầu cuộc chiến toàn diện, khi các đối tác phương Tây chậm trễ trong việc cung cấp viện trợ quân sự cho Quân đội Ukraine.

Ông Zelensky cũng cho biết, nếuUkraine gia nhập NATO, Liên minh này "có thể hành động trên các lãnh thổ mà Ukraine kiểm soát – điều này có thể được thương thảo".