PGS.TS Trịnh Hòa Bình: “Việc lập “quỹ đen” là lệch chuẩn“

Theo ông “quỹ đen” là gì? Chuyện lập “quỹ đen" có phổ biến trong xã hội hiện đại không?

- “Quỹ đen” là nguồn quỹ không chính thống, được lập nên từ các nguồn thu riêng của một cá nhân, thường là vợ hoặc chồng tự lập. Có người còn lấy quỹ chung để lập quỹ riêng này. Thường các thành viên này không phải là chủ gia đình. Trước đây khi cuộc sống khó khăn thì nhu cầu riêng không nổi lên, nhưng khi cuộc sống khá giả, gia đình có "của ăn của để" thì việc cần có một khoản tài riêng với mỗi cá nhân trở nên phổ biến trong xã hội hiện đại.

Chuyên gia tâm lý gia đình Trịnh Hòa Bình

Vì sao trong các gia đình, vợ hoặc chồng lại thường phải có “quỹ đen”?

- Có nguồn quỹ này là bởi, trong cuộc sống, con người thường phải đối mặt với khoản thu tài chính rất có hạn, nhu cầu kiếm tiền trở nên khó khăn hơn. Xung quanh những nhu cầu căn bản chung thì mỗi người đều có những nhu cầu riêng, cần những khoản tài chính riêng. Cuộc sống có những mối quan hệ mà người ta không muốn đối tác kiểm soát, dù không phải là quan hệ bất chính.

Có nhiều đức ông chồng chấp nhận tình trạng để vợ làm thủ quỹ, nhưng cũng có nhiều ông luôn nghĩ mình là đấng này đấng kia nên không chấp nhận lệ thuộc vào vợ. Ngoài tiền lương trích hàng tháng đổ vào quỹ chung, các ông chồng cũng không quên gom góp bổng lộc để lập “quỹ đen”.

Ngược lại, cuộc sống gia đình cũng có không ít ông làm chủ gia đình, tay hòm chìa khóa. Trong trường hợp này, phụ nữ cũng vậy, thường hay bị "trói chân, trói tay". Lúc trẻ thì không vấn đề gì cả, nhưng sau này khi có tuổi họ cảm thấy không thể nào đi xin được. Chính vì vậy, bên cạnh nguồn ngân quỹ gia đình họ mới tích lũy “quỹ đen”.

Việc xây dựng “quỹ đen” sẽ tạo nên những hệ lụy gì cho gia đình?

- Trước hết, nguồn “quỹ đen” nếu bị phát hiện sẽ làm cho các thành viên trong gia đình mất niềm tin vào nhau, đe dọa các giá trị cốt lõi của gia đình. Đó là giá trị cảm thông, sự chia sẻ, yếu tố bền vững trong mỗi gia đình.

Việc lập “quỹ đen”, khi bị đối tác phát hiện sẽ nảy sinh các mâu thuẫn, tranh chấp vai trò trong gia đình. Từ đó, nảy sinh các tranh chấp về quyền lợi và nghĩa vụ, như ai là người đóng góp nhiều hơn, ai là người không làm nhưng chỉ biết hưởng thụ?

  Vậy theo ông, các thành viên trong gia đình có nên lập “quỹ đen” này hay không?

- Tôi cho rằng không nên đưa ra câu trả lời là nên hay không nên, bởi điều này phụ thuộc vào quan hệ giữa các cặp vợ chồng, giữa các thành viên quản lý chủ chốt trong gia đình. Có những người quản lý nhưng rất khách quan, không căn vặn vì sao chồng lại chi tiêu cái này, hay vợ chi cái khoản kia là không được.

Cá nhân tôi thì tôi cho rằng nên có một quỹ chung, những khoản chi tiêu nho nhỏ nên để cho mỗi người tự lo, để không ai phải phụ thuộc "trắng" vào người kia.

Nhìn nhận ở góc độ truyền thống, khi thành lập một gia đình thì đương nhiên phải có nguồn tài chính, nguồn quỹ chỉ do một người nắm giữ. Mọi khoản chi tiêu chung, và mọi khoản chi tiêu riêng nếu có cũng cần phải tham khảo ý kiến của người chủ gia đình (thủ quỹ). Chính vì vậy, việc lập “quỹ đen” là lệch chuẩn.

Cần làm gì để xóa bỏ "quỹ đen", thưa ông?

- Các thành viên trong gia đình chịu tác động của nhiều yếu tố, chính vì thế thật khó để nói với họ rằng, anh hãy bỏ việc lập “quỹ đen” đi. Dù chúng ta có nói họ hãy bỏ đi nhưng vì không có niềm tin vào gia đình, các khoản chi tiêu riêng không được đáp ứng thì họ vẫn chi. Trong hoàn cảnh này cần phải đẩy mạnh sự tương tác, đối thoại, sự thấu hiểu lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình để tìm hướng giải quyết.