Thời vàng son của xứ sở đấu bò

Trước đó ít ngày, tay vợt Rafael Nadal vô địch Wimbledon và tuyển bóng đá Tây Ban Nha giành chức vô địch World Cup 2010.

Thời vàng son

Không chỉ 2010 là năm của nền thể thao Tây Ban Nha, mà cả thập niên vừa qua người dân xứ sở đấu bò đã ghi dấu ấn trong làng thể thao. Nadal với 10 chức vô địch Grand Slam, tuyển Tây Ban Nha thống trị làng bóng đá với chức vô địch EURO 2008 và World Cup 2010, tay đua Fernando Alonso giành 2 chức vô địch đua xe F1, đội bóng rổ Tây Ban Nha với ngôi sao Pau Gasol giành chức á quân rồi vô địch thế giới, các tay đua xe đạp như Sastre và Contador thắng các giải Tour de France, Jorge Lorenzo và Dani Pedrosa đua nhau ở các cuộc đua Moto GP…

Người Tây Ban Nha dùng cụm từ "Edad de Oro" (tức là "thời kỳ vàng son") để nói về nền thể thao của họ hiện tại. Đây là cụm từ đã được dùng vào thế kỷ 17 để chỉ sự vượt trội trong nền văn học và hội họa Tây Ban Nha.

Thắng lợi của thể thao Tây Ban Nha tạm thời xua tan những nỗi buồn trong cuộc sống ở đất nước này. Hiện tại, nước này có tỉ lệ người thất nghiệp cao nhất châu Âu (gần 20%), có số nợ công lớn nhất, thị trường chứng khoán èo uột, hậu quả của việc đầu tư ồ ạt vào thị trường bất động sản trong vài năm qua.

Đồng ý rằng Tây Ban Nha là nơi sản sinh ra rất nhiều cá nhân xuất sắc, như Columbus, Magellan, Cervantes, Dali, Goya..., rồi kể cả sau này như tay đua xe đạp Indurain, tay vợt Nadal. Nhưng cách họ làm việc và chiến thắng như một tập thể thật khó tin, bởi tình trạng chia rẽ kéo dài ở Tây Ban Nha.

Tay vợt hàng đầu thế giới Rafael Nadal

Đem “chủ nghĩa thế giới” về nhà

Người Tây Ban Nha nói đến 4 ngôn ngữ Basque, Catalan, Galicia và ngôn ngữ trung ương Castilla, thứ ngôn ngữ xuất khẩu sang Nam Mỹ. Xứ Basque và Catalan từ nhiều đời nay đã đòi ly khai khỏi Tây Ban Nha để lập quốc gia riêng. Tại World Cup 2010, khi Tây Ban Nha thua Thụy Sĩ 0-1 ở trận đầu, nhiều người Catalan ở Barcelona đã "ăn mừng" bằng pháo hoa. Hay như cùng thời gian đó, một thanh niên bị đâm chết ở xứ Basque vì mặc áo của tuyển Tây Ban Nha.

Chính vì tình trạng chia rẽ đó mà trong quá khứ, tuyển Tây Ban Nha không thành công ở các giải bóng đá. Trước năm 2010, họ một lần đi quá vòng tứ kết World Cup vào năm 1950. Đội bóng này, lúc nào cũng có 3 nhóm: Nhóm Madrid, nhóm Catalan, nhóm Basque và những người còn lại.

Giờ thì khác, các cầu thủ Tây Ban Nha không còn thu mình ở nhà, đắm chìm trong những thù hận, bất đồng sắc tộc nữa. Họ đã đi nhiều ra ngoài, Fabregas, Xabi Alonso, Torres, Reina... chẳng hạn để mang cái gọi là "chủ nghĩa thế giới" về nhà, mang cách làm việc kiểu "OK, ta có thể không chơi với nhau nhưng ta sẵn sàng mang hết tính chuyên nghiệp ra làm việc". Hơn nữa, chiến thắng tại EURO 2008 cho họ sự tự tin, tính cách mềm mỏng, nhẹ nhàng theo kiểu "ông bác" của HLV Del Bosque cho họ sự bình yên.

Nhưng gốc rễ trong thành công của thể thao Tây Ban Nha nằm ở khâu đào tạo. Một so sánh để thấy điều này: Ở Anh, số HLV bóng đá có bằng huấn luyện UEFA Cup là 2.769, còn con số này ở Tây Ban Nha là 23.995. Tỉ lệ HLV/cầu thủ ở Anh là 1/812, còn ở Tây Ban Nha là 1/17. Các môn thể thao khác cũng vậy, chẳng hạn trong tennis, tay vợt người Scotland Andy Murray trưởng thành trên đất Tây Ban Nha.

2010 là năm của thể thao Tây Ban Nha, tuy nhiên, vinh quang này bị mờ xỉn đi chút ít khi tay đua F1 Alonso bị mất chức VĐTG ở cuộc đua cuối cùng trong năm, liên danh Tây Ban Nha/Bồ Đào Nha thất bại trước Nga trong cuộc đua tranh quyền đăng cai World Cup 2018. Tay đua Contador đang bị nghi ngờ dùng doping, rồi vụ điều tra doping mang tên "Operacion Galgo" mới đây nhằm vào một số bác sĩ có liên quan đến các VĐV nổi tiếng như nhà vô địch thế giới ở nội dung chạy cự ly dài Marta Dominguez. Nhưng như mọi người vẫn nói "không có gì là hoàn hảo tuyệt đối" nên cụm từ "Edad de Oro" vẫn xứng đáng với nền thể thao này.

Thái Hà