Thủ tướng của một nước NATO thề sẽ cho Ukraine nếm đòn

Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh Independent

Kiev đã từ chối gia hạn hợp đồng với Gazprom của Nga đến sau năm 2024, trên thực tế đã cắt đứt dòng khí đốt tự nhiên tới các quốc gia thành viên EU như Áo, Hungary và Slovakia.

Tình hình "cực kỳ nghiêm trọng và xứng đáng nhận được phản ứng có chủ quyền từ Slovakia", ông Fico cho biết trong một thông điệp video trên Facebook vào ngày 2/1. Ông lập luận rằng việc dừng lại sẽ khiến Slovakia mất hàng trăm tỷ euro mỗi năm. Chỉ riêng việc tìm nguồn thay thế khí đốt của Nga trong năm nay có thể gây ra ít nhất 90 triệu euro chi phí bổ sung, theo công ty nhập khẩu khí đốt nhà nước của Slovakia, SPP.

“Lựa chọn duy nhất cho một Slovakia có chủ quyền là gia hạn quá cảnh hoặc yêu cầu cơ chế bồi thường để thay thế khoản thiệt hại về tài chính công gần 500 triệu euro”, Thủ tướng Fico tuyên bố.

“Tôi tuyên bố rằng [đảng Smer-SSD của tôi] đã sẵn sàng tranh luận và nhất trí trong liên minh về việc dừng cung cấp điện và giảm đáng kể hỗ trợ cho công dân Ukraine tại Slovakia", ông nói thêm. Có khoảng 140.000 người tị nạn Ukraine được hưởng lợi từ các chương trình hỗ trợ khác nhau. Theo dữ liệu từ nhà điều hành lưới điện Slovakia, quốc gia này cũng đã xuất khẩu 2,4 triệu megawatt giờ điện sang Ukraine trong 11 tháng đầu năm 2024.

Ông Fico nhấn mạnh rằng chỉ có Mỹ, quốc gia đã tăng xuất khẩu khí đốt sang châu Âu, được hưởng lợi từ hành động "phá hoại" của ông Zelensky, trong khi Nga không phải chịu bất kỳ thiệt hại đáng kể nào và Slovakia phải chịu chi phí năng lượng cao hơn. Moscow cũng tuyên bố tương tự rằng quyết định của Ukraine chỉ có lợi cho Hoa Kỳ với cái giá phải trả là các đồng minh được cho là của Washington.

Ngày 2/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết: "Mỹ là bên hưởng lợi chính từ sự phân phối lại này trên thị trường năng lượng Cựu Thế giới và là bên tài trợ chính cho cuộc khủng hoảng Ukraine".

Ông Zelensky trước đó đã cáo buộc Fico liên kết với Moscow, mô tả lập trường của chính phủ Slovakia là mở ra một "mặt trận năng lượng thứ hai" chống lại Ukraine. Bộ Ngoại giao Slovakia đã bác bỏ những nhận xét này là "vô lý" vô căn cứ.

Ủy ban châu Âu đã tìm cách hạ thấp tác động của thỏa thuận khí đốt kết thúc, khẳng định rằng cơ sở hạ tầng khí đốt của EU đủ linh hoạt để đáp ứng nguồn cung cấp khí đốt không phải của Nga thông qua các tuyến đường thay thế. Bất chấp những đảm bảo này, việc dừng đột ngột đã dẫn đến giá năng lượng tăng vọt ở châu Âu, đạt 50 euro cho mỗi megawatt-giờ lần đầu tiên sau hơn một năm.