Thủ tướng Nga D.Medvedev thăm chính thức Việt Nam: Phát triển những hình thức hợp tác mới

Thủ tướng Nga D. Medvedev

Trước khi lên đường đến Việt Nam, Thủ tướng Medvedev đã dành cho báo chí Việt Nam một cuộc trả lời phỏng vấn về những vấn đề liên quan đến quan hệ hợp tác Việt- Nga.

Xin Thủ tướng cho biết đánh giá về tiến trình hợp tác Nga-Việt trong lĩnh vực khai thác thềm lục địa Việt Nam?

Giàn khoan khai thác dầu khí của Liên doanh Việt - Nga (Vietsovpetro), niềm tự hào về hợp tác dầu khí giữa Việt Nam và Liên bang Nga.  (Ảnh:  I.T)

- Hợp tác trong lĩnh vực này đang tiến triển tốt đẹp. Hai nước chúng ta có bề dày lịch sử quan hệ phong phú trong lĩnh vực khai thác ở thềm lục địa. Chúng ta có ngọn cờ đầu hợp tác là Liên doanh dầu khí “Vietsovpetro” – doanh nghiệp hoạt động đã lâu với hiệp định được ký kết ngay từ thời Liên Xô. Trong những năm tháng ấy liên doanh đã làm được rất nhiều việc: Khai thác được một khối lượng lớn dầu mỏ (tới con số hàng trăm triệu tấn) và khối lượng đáng kể khí đồng hành (hàng tỷ mét khối), đó là khối lượng khai thác lớn, tầm cỡ thế giới.

Việc này chứng tỏ điều gì? Nó chứng tỏ rằng đây là sự hợp tác hai bên cùng có lợi. Cũng chính vì lẽ đó nên các bên tham gia liên doanh là công ty “Zarubezhneft” phía Nga và Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam đã thỏa thuận tiếp tục duy trì quan hệ hợp tác liên doanh này trong những năm tới, đến năm 2030, bởi vì sự hợp tác này có tiềm năng to lớn.

Nhưng điều đó không có nghĩa là được phép dừng lại ở những gì đã đạt được. Vì thế nên không chỉ riêng công ty “Zarubezhneft”, mà nhiều tập đoàn và công ty của Nga, những doanh nghiệp nhà nước lớn, cỡ như “Rosneft” và “Gazprom”, cũng có các đối tác của mình ở Việt Nam, và mỗi doanh nghiệp trong số đó đều đang tiến hành đàm phán về khả năng hợp tác. Tập đoàn “Rosneft” có dự án về một số khu vực tại thềm lục địa có thể được chào thăm dò khai thác. Ở đó các bên đang tiến hành đàm phán, tôi hy vọng tiến trình đó sẽ đạt kết quả khả quan. Việc đàm phán của Tập đoàn “Gazprom” cũng đang diễn ra, tiến trình đàm phán này của họ bắt đầu từ năm 2009. Mức độ sẵn sàng để kết thúc đàm phán của tập đoàn này còn cao hơn. Tôi hy vọng dự án đó, dự án gắn kết “Gazprom” với các đối tác Việt Nam, mô hình kinh doanh đó, sẽ đi vào hoạt động theo công suất thiết kế vào năm 2016.

Việc hợp tác này theo Thủ tướng mang lại những lợi ích gì?

- Chúng tôi đánh giá rất cao sự hợp tác này, cho rằng nó mang lại lợi ích, và theo đó, là thu nhập cho cả Việt Nam lẫn Liên bang Nga, và dự định tiếp tục phát triển hướng hợp tác này. Chính vì vậy nên chúng tôi có cả một tập hợp các dự án ở Nga và đã mời các bạn Việt Nam tham gia. Xin nói thẳng rằng đây là thực tế rất hiếm khi xảy ra, khi chúng tôi để cho đối tác nước ngoài được tiếp cận, được vào khai thác trên lãnh thổ Liên bang Nga, bởi vì trong lĩnh vực này nói thật rằng mọi việc của chúng tôi đều được chuẩn bị tốt và tiến triển khả quan, song đây là phương án ngoại lệ, đặc biệt, mà chúng tôi dành riêng cho các đối tác Việt Nam của mình.

Với thực tế chúng ta đã có thời gian hợp tác với nhau đủ lâu, việc tìm ra những hình thức hợp tác mới có triển vọng là điều rất quan trọng. Đó là việc cùng nhau chế biến dầu khí (mà không chỉ là khai thác), cũng như cùng nhau vận dụng những cơ chế kích thích khác nhau, sao cho sự hợp tác của chúng ta phát triển tốt hơn, cả trong vùng thềm lục địa Việt Nam cũng như trên lãnh thổ Liên bang Nga. Có nghĩa là vận dụng các hình thức cơ chế khuyến khích đa dạng, bao gồm cả những hình thức khuyến khích về thuế, bởi vì ở những nơi chúng ta làm việc đã lâu, trữ lượng phần nhiều đã cạn kiệt, cần phải có những giải pháp hoặc là đi xuống sâu hơn, hoặc là tìm kiếm những khu vực mới, mà điều này tất yếu đòi hỏi phải bổ sung thêm vốn đầu tư.

Ông có đánh giá thế nào về triển vọng hợp tác Nga-Việt trong lĩnh vực khoa học và công nghệ cao?

- Tôi nhớ mãi cuộc gặp mặt với những người đồng chí Việt Nam, những người trước đây đã từng học tập ở Liên Xô, ở Liên bang Nga. Không khí hôm đó thật không thể nào quên. Đó không chỉ là mối quan hệ hữu nghị, mà đó là tri thức, kinh nghiệm được tiếp thu từ thời trước kia ở Liên Xô, ở Liên bang Nga, và những điều đó hiện nay vẫn còn có ích cho đất nước Việt Nam ngày nay, có ích cho quan hệ tốt đẹp của chúng ta. Do vậy nên chúng tôi tất nhiên rất sẵn sàng để phát triển những hình thức hợp tác khác nhau với các bạn Việt Nam.

Để dẫn chứng tôi có thể nêu dự án nhà máy điện nguyên tử “Ninh Thuận-1”, bởi vì tất yếu không thể nghi ngờ đó là lĩnh vực công nghệ cao. Nga hiện đang dẫn đầu trong lĩnh vực công nghiệp nguyên tử và năng lượng nguyên tử. Song để vận hành được những công trình cỡ đó điều cần thiết không chỉ là tiền bạc. Và điều quan trọng cũng không chỉ là xây dựng nhà máy, hơn nữa đây là công trình phức hợp, cần phải đảm bảo hoạt động của nhà máy, đảm bảo an toàn cho nó, vì vậy cần phải có những cán bộ chuyên môn cao. Hiện Nga đang đào tạo các sinh viên và chuyên gia Việt Nam tại Trường đại học Vật lý – Kỹ sư Mátxcơva và các cơ sở khác, để sau này những chuyên gia đó làm việc tốt tại nhà máy điện nguyên tử nói trên và góp phần vào sự nghiệp phát triển công nghệ cao, trong đó có công nghệ nguyên tử tại Việt Nam nói chung. Tôi nghĩ rằng đó là một ví dụ tuyệt vời về hợp tác, và chúng ta có rất nhiều những ví dụ như vậy. Tôi hy vọng những ví dụ như vậy sẽ còn tiếp tục xuất hiện trong tương lai.

Đề nghị Thủ tướng chia sẻ những cảm xúc và ấn tượng của mình về Việt Nam nhân chuyến thăm bắt đầu từ ngày 5.4 này?

- Các bạn cũng biết là tôi luôn vui mừng khi được tới thăm đất nước các bạn, bởi vì qua thời gian tôi có thể chứng kiến sự phát triển của Việt Nam, đất nước các bạn đã có rất nhiều đổi thay. Kể từ lần đầu tiên đặt chân tới đất nước các bạn trong thành phần phái đoàn chính thức (hồi đó cách đây khá lâu rồi, khoảng 12-13 năm về trước) ngay từ khi ấy tôi đã nhận thấy trong nền kinh tế Việt Nam có một cường độ phát triển, một sự chạy đua nỗ lực, điều này rất thú vị. Tôi chăm chú quan sát những thành quả của các bạn và phải nói rằng những thành quả đó rất ấn tượng. Thật sự ấn tượng!

Thấy rõ nền công nghiệp, nông nghiệp phát triển như thế nào, đời sống thường nhật thay đổi thế nào, người dân sống ra sao. Có lẽ đây mới là điều chủ yếu, bởi vì chẳng phải giấu diếm gì việc hai nước chúng ta từ 20-30 năm trước đã không được xếp vào danh sách các nước giàu có nhất, ý tôi nói đến cả Việt Nam cũng như Liên Xô. Bây giờ các bạn có được thành công hiển hiện như vậy, chúng tôi rất phấn khởi.

Còn có một mặt khác nữa. Bên cạnh một đất nước Việt Nam hiện đại, năng động, phát triển nhanh, đất nước đang dần trở thành một trong những quốc gia hàng đầu của khu vực châu Á - Thái Bình Dương, còn có một Việt Nam cổ kính, với lịch sử và nền văn hóa đặc biệt của riêng mình, những điều nói thật là cũng rất thu hút chúng tôi. Chính vì lẽ đó nên tôi luôn cảm thấy rất thú vị khi ngắm nhìn những di tích lịch sử và văn hóa, ngắm những chủ đề này hay bố cục khác, những cảnh sắc có thể nói là nét điển hình của Việt Nam, cố gắng không chỉ nhìn ngắm mà thậm chí nếu có thể còn chụp ảnh lưu lại. Tôi sẽ rất vui nếu có cơ hội làm điều đó trong chuyến thăm sắp tới.

Và cuối cùng là một điều tôi không thể không nói đến một lần nữa. Chúng ta có mối quan hệ thật sự rất chân tình, điều này là sự thật. Đây không phải là cách nói tu từ, cũng không đơn giản là lời đánh giá mối quan hệ tốt đẹp, mà bản thân nó là như vậy. Như lịch sử tự nhiên diễn ra như vậy.