Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết

Hồng Cẩm Chủ nhật, ngày 14/01/2024 14:22 PM (GMT+7)
Làng nghề tranh vẽ kiếng (vẽ tranh trên kính) ở huyện Chợ Mới là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời nhất ở An Giang. Trải qua gần trăm năm thăng trầm, làng nghề vẫn được những nghệ nhân giữ gìn và phát huy. Những ngày cận Tết Giáp Thìn làng nghề tất bật chuẩn bị hàng phục vụ Tết.
Bình luận 0
Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 1.

Làng nghề tranh vẽ kiếng xuất hiện ở cù lao Ông Hổ (ấp Long Tân, xã Long Điền B, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang) từ những năm 1940. Trải qua những thăng trầm, từ hàng trăm hộ làm nghề đến nay chỉ còn vài hộ gắn bó với nghề truyền thống này. Tuy vậy, vào những ngày cận Tết Giáp Thìn làng nghề tranh kiếng truyền thống lại nhộn nhịp hẳn, để chuẩn hàng đưa ra thị trường những bức tranh đẹp phục vụ Tết cổ truyền.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 2.

Anh Nguyễn Thanh Hòa (59 tuổi, người áo xanh trong ảnh), chủ cơ sở tranh vẽ kiếng Thanh Hòa - là một trong những hộ gắn bó, duy trì với nghề làm tranh vẽ kiếng lâu nhất ở làng tranh cù lao Ông Hổ. Anh Hòa chia sẻ, gia đình anh 2 đời (đời cha mẹ) làm nghề tranh vẽ trên kiếng. Cũng như có cái duyên, cái nợ với nghề, trải qua những năm tháng thăng trầm, có giai đoạn gần 5 năm nghề tranh vẽ trên kiếng chững lại, không người sử dụng, anh Hòa phải bỏ xứ đi TP.HCM làm nghề khác để mưu sinh, nhưng cuối cùng vẫn quay lại với nghề cho đến ngày nay.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 3.

Theo anh Hoà, để hoàn thành một sản phẩm tranh vẽ kiếng trải qua rất nhiều công đoạn, đòi hỏi người nghệ nhân phải tỉ mỉ, khéo tay. Sự độc đáo của tranh kiếng ở chỗ phải vẽ ngược, tức mặt vẽ là phía sau tấm kiếng và mặt chính của tranh là phía còn lại. Vì vậy, người vẽ phải tư duy ngược để họa ra bố cục hợp lý, chữ phải viết chạy ngược từ phải qua trái. Vẽ xong, thợ lật tấm kính lại và các hình vẽ thành mặt chính của tranh.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 4.

Mỗi bức tranh kiếng hoàn chỉnh phải qua rất nhiều công đoạn. Ngày xưa các nghệ nhân sẽ vẽ tay 100% các hoa văn, chữ viết, đường viền... Về sau, để đáp ứng nhu cầu thị trường anh Hòa đầu tư máy móc, ứng dụng công nghệ để làm tranh. Sau khi kiếng được cắt theo kích thước sẽ được đưa vào máy kéo lụa nền chỉ đen sau đó các nghệ nhân sẽ sơn màu, sơn bóng hoặc phủ kim tuyến, gắn ốc xà cừ... để hoàn thành sản phẩm.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 5.

Một nghệ nhân tại cơ sở Thanh Hòa đang tỉ mỉ vẽ từng đường sơn đỏ truyền thống lên tranh kiếng.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 6.

Một nghệ nhân tại cơ sở Thanh Hòa đang gắn ốc xà cừ lên kiếng.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 7.

Các nghệ nhân đang gắn ốc xà cừ và phủ kim tuyến lên kiếng.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 8.

Phần lớn tranh vẽ trên kiếng ngày xưa đều dựa theo điển tích lịch sử như: Phật Thích Ca Mâu Ni, truyện Tấm Cám, Thoại Khanh - Châu Tuấn, Nhị thập tứ hiếu, Phạm Công - Cúc Hoa, Lục Vân Tiên, Dương Lễ - Lưu Bình… hoặc tranh phong cảnh, tranh thờ với những câu đối như “Tổ công, Phụ đức, thiên thiên thịnh/ Tứ hiếu, tôn hôn, vạn đệ vinh”, "Phúc Lộc Thọ", Cửu quyền thất tổ"... (Trong ảnh một loại tranh vẽ kiếng phong cảnh thờ).

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 9.

Ngày nay, tranh kiếng được chia thành 2 loại: Tranh thờ và tranh phong cảnh. Đối với tranh thờ, sản phẩm chủ yếu là các tranh chữ Nho có chú thích chữ quốc ngữ, như “Cửu Thiên huyền nữ”, “Cửu huyền thất tổ”, “Phước – Lộc – Thọ”. (trong ảnh một loại tranh vẽ kiếng thờ phủ kim tuyến thờ). Mặt hàng tranh thờ là dòng tranh hiện được chuộng nhất hiện nay.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 10.

Các mẫu tranh thờ được khách hàng lựa chọn nhiều nhất.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 11.

Để bắp nhịp với xu hướng thị trường, cơ sở tranh kiếng Thanh Hòa sản xuất 3 loại tranh, gồm: Tranh kéo lụa, tranh in 3D và tranh vẽ tay truyền thống. Tranh sử dụng phương pháp kéo lụa được sản xuất đại trà, số lượng làm ra nhiều nên giá thành tương đối rẻ. Tranh in 3D được thao tác nhanh trên máy nhưng màu sắc hạn chế. Đối với phương pháp vẽ tay, nội dung thường do khách đặt nên kỳ công tỉ mỉ, giá thành cao hơn. Một bức tranh thờ vẽ tay có giá từ 1,2 triệu đồng đến 3 triệu đồng, trong khi đó tranh kéo lụa, tranh 3D tầm vài trăm nghìn đến 1 triệu đồng/bức.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 12.

Theo anh Nguyễn Thanh Hoà, mặc dù thị trường tranh vẽ kiếng năm nay có chững lại so với những năm trước, nhưng số lượng đơn hàng Tết vẫn tăng gấp 3 lần ngày thường.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 13.

Trong 3 tháng cuối năm, mỗi ngày cơ sở của anh sản xuất khoảng 500 bức tranh (nhiều kích thước). Với số lượng hàng lớn và có sự hỗ trợ của máy móc công nghệ nhưng cơ sở của anh phải sử dụng khoảng 30 lao động mới kịp đơn hàng.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 14.

Trước đây thị trường tranh vẽ kiếng của cơ sở anh chủ yếu các tỉnh, thành phía Nam, nhưng khoảng 5 năm trở lại đây đã phát triển mạnh ra thị trường các tỉnh, thành phía Bắc.

Làng nghề vẽ tranh trên kính gần trăm năm ở An Giang tất bật sản xuất hàng Tết- Ảnh 15.

Anh Nguyễn Thanh Hoà chia sẻ: Thị trường tranh vẽ kiếng năm nay có dấu hiệu chựng lại, nhưng rất may mắn số lượng hàng Tết vẫn cao, nên công nhân cơ sở của anh vẫn duy trì được với nghề, yên tâm vui xuân đón Tết. Hy vọng rằng sang năm mới 2024 kinh tế phục hồi, nghề làm tranh vẽ kiếng cũng phục hồi và phát triển trở lại.

Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.
Tin cùng chuyên mục
Xem theo ngày Xem