Ảnh: Lễ cấp sắc 12 đèn kéo dài 5 ngày của người Dao tiền

Đồng bào dân tộc Dao coi lễ cấp sắc là một nghi lễ thiêng liêng, quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi một người đàn ông. Họ làm lễ cấp sắc để khẳng định sự trưởng thành và vị thế của mình. Hình ảnh các đệ tử nam chờ được thụ lễ trong lễ cấp sắc, nghi lễ này kéo dài 5 ngày.

Một lễ cấp sắc của người Dao tiền (huyện Nguyên Bình, Cao Bằng). Cấp sắc được chia làm ba cấp độ; 3 đèn, 7 đèn, 12 đèn. Từ nhiều năm nay, vì nhiều lý do mà lễ cấp sắc 12 đèn (tẩu sai) của người Dao đã dần bị mai một và ít được tổ chức.

Trước khi làm lễ, các đệ tử cùng với sư phụ thực hiện nghi lễ cúng trên đàn tế trời.

Sau lễ tế trời, các đệ tử được nhận ấn từ thầy, chính thức trở thành các đại pháp sư (thầy cúng cấp cao). Người đã qua cấp sắc dù ít tuổi vẫn được coi là người trưởng thành, được tham gia vào các công việc hệ trọng của làng.

Những người được cấp sắc 12 đèn phải trải qua một quá trình rèn luyện, thông thạo các nghi lễ, và các bài cúng ghi trong sách Nôm Dao.

Trong suốt 5 ngày đêm diễn ra đại lễ cấp sắc, từ thầy cúng đến học trò và khách mời đều ăn chay, tuyệt đối không có món nào dính mỡ. Các cặp vợ chồng đều không được ở gần nhau… phụ nữ và đàn ông phải ngồi ăn ở mâm riêng.

Khu hành lễ được treo kín các bức tranh được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Nhiều bức tranh thờ trong lễ cấp sắc thể hiện triết lý về mối quan hệ giữa cuộc sống của con người với vạn vật trong vũ trụ.

Thầy cúng sẽ làm lễ truyền dạy đạo làm thầy cho các trò, dặn dò các trò sau lễ cấp sắc, đã trưởng thành, ra làm thầy thì phải có tâm, có đức.

Chiếc ấn là sự chứng nhận của người đàn ông trong lễ cấp sắc đã trở thành đại pháp sư.

Các thầy cúng làm nghi lễ cúng cấp bằng sắc cho các đệ tử.

Lần lượt các thầy cúng thực hiện nghi lễ chạy lên tấm bảng tên những người được cấp sắc.

Nghi lễ kết thúc bằng việc đốt các loại sớ, nhằm cẩn cáo với thánh thần về việc đã thăng chức cho đệ tử thành đại pháp sư. Người đã được cấp sắc 12 đèn sẽ được cộng đồng trọng vọng nhất, sẽ trở thành đại pháp sư, đủ uy tín để đứng ra tổ chức các nghi lễ quan trọng cho bản làng.