Bản “ba nhất”

Bản Khằm 1, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá hiện ra trước mắt chúng tôi với những ngôi nhà gỗ nằm rải trên đỉnh núi. Đầu bản, mấy bà mẹ trẻ ngồi khâu váy áo, các em bé ngủ ngon lành... Thật khó hình dung bản đang trong tâm "bão trắng".

Bản có 42 người nghiện

Nhà trưởng bản Vàng A Láy nằm ngay đầu bản. Thấy khách lạ, ông trưởng bản nghi ngại, dò xét. Nghe chúng tôi giới thiệu, ông Láy ngập ngừng cho biết: Cả bản Khằm I không có ai là đảng viên. Không tính lũ trẻ con đang đi học, chỉ có chưa đầy 20 người trong bản biết chữ.

Chúng tôi hỏi số người nghiện hiện tại của bản là bao nhiêu, ông Láy lấp liếm: "Giờ còn ít thôi mà". Gặng hỏi, ông khẳng định: Chỉ có 5 người. Nhưng trên thực tế, theo Đồn Biên phòng Trung Lý, số người nghiện ở bản Khằm 1 lên tới 42, chiếm gần 1/4 số con nghiện ở 16 bản của xã Trung Lý (toàn xã có 174 người nghiện).

Trong số 42 con nghiện của bản Khằm I, có 13 nữ với thâm niên nghiện từ 4-14 năm. Ngay cả Vàng A Cả, nguyên là công an viên của bản cũng từng mắc nghiện, thậm chí em trai của trưởng bản là Vàng A Ký cũng là một con nghiện có thâm niên.

Anh Vũ Đình Nguyện - Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý cho biết: Từ tháng 10-2008 đến nay, Đồn trực tiếp bắt 11 vụ, 17 đối tượng buôn bán, vận chuyển ma tuý, trong đó có 4 vụ, 4 đối tượng ở bản Khằm I. Tang vật thu được qua 4 vụ bắt giữ là 18,9g heroin, 0,15g ma tuý tổng hợp, 1 xe máy, 1 điện thoại di động. Các đối tượng buôn bán và vận chuyển ma túy ở bản Khằm 1 mà Đồn Trung Lý bắt được đều là phụ nữ...

Cả nhà nghiện

Theo thông tin chúng tôi có, ở bản Khằm I, người già yếu thì nghiện thuốc phiện, lớp trung niên và người trẻ hầu hết dính heroin. Có những gia đình, cả hai vợ chồng đều nghiện như: Giàng Thị Cá (SN 1981) nghiện theo chồng từ năm 2005; Vợ chồng Thào A Cua (SN 1950) và Thào Thị Dua (SN 1964); vợ chồng Hạng Pó Chua (SN 1950), Vàng Thị Lếnh (SN 1955); Vàng A Chu (SN 1967)-Thào Thị Vua (SN 1970) cùng nghiện từ năm 1998...

Chúng tôi gặp Vàng A Cả cai nghiện dưới tỉnh về gần 1 năm nay.?Cả cho biết, chỉ vì nể bố vợ, hút chơi một vài lần, rồi bị các đối tượng nghiện lôi kéo, anh đã ngã vào ma tuý. Từ khi mắc nghiện, thóc lúa trong nhà lần lượt đội nón ra đi, vợ con bỏ đi. Cả thành người trắng tay. Tháng 11-2008, Cả phải đi cai nghiện bắt buộc.

Gặp tôi, Cả nói chắc như đinh đóng cột: "Mình hiểu tác hại của ma tuý rồi, không hút nữa đâu". Nhưng thông tin mới nhất của các trinh sát Đồn Trung Lý thì hầu hết những người đi cai về đều nghiện trở lại. 4 đối tượng đi cai về cuối năm 2009 là Cả, Ký, Vàng A Chư và Vàng A Sinh (anh trai Cả) đều quay trở lại với ma tuý. Giữa tháng 8 vừa rồi, Vàng A Sinh đã chết do sốc thuốc.

Theo cán bộ Đồn Trung Lý, các đối tượng buôn bán ma tuý chỉ cần ngược tỉnh lộ 520 lên mốc G9, theo đường mòn sang bên kia biên giới hoặc vượt qua một con dốc đầu bản Khằm 1 sang bản giáp biên mua ma tuý về sử dụng và bán cho các con nghiện.

Tình hình tội phạm ma tuý ở đây càng phức tạp hơn khi ngày càng có nhiều con nghiện từ nơi khác đến mua bán ma tuý, hút chích ngay tại bản. Trong khi đó, lực lượng chức năng phòng chống tội phạm có hạn nên việc đấu tranh và ngăn chặn vấn nạn ma tuý trên địa bàn bản Khằm 1 nói riêng và xã Trung Lý nói chung là rất khó khăn.

Ngọc Lan