Bệnh viện vệ tinh: “Thuốc hay” để giảm tải

Diệu Linh Thứ sáu, ngày 20/11/2015 13:29 PM (GMT+7)

Đầu tư cho y tế cơ sở, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh nhằm giữ bệnh nhân ở lại “viện nhà” là “liều thuốc” hữu hiệu mà Bộ Y tế đang triển khai thành công.

Mổ u não ở quê

Bà Tướng Thị Thoáng (53 tuổi) ở thôn Phú An 1, xã Thái Long, thành phố Tuyên Quang (tỉnh Tuyên Quang) là bệnh nhân đầu tiên được mổ u não tại Bệnh viện đa khoa (BVĐK) tỉnh Tuyên Quang. Trước đó, bà Thoáng bị đau đầu dài ngày, cơn đau ngày càng kịch liệt. Lúc đầu bà chỉ tưởng mình bị đau đầu do tuổi già, chỉ uống thuốc qua loa. Cho đến khi bị mờ mắt, trí nhớ giảm, chóng mặt, gia đình mới đưa bà lên BVĐK tỉnh. Phim chụp cho thấy màng não đỉnh phải của bà Thoáng có khối u lớn, nằm ở vị trí nguy hiểm phải mổ.

BV Việt Đức chuyển giao kỹ thuật nội soi cắt đại tràng tại BV đa khoa Tuyên Quang.

Trước đây, các ca mổ não phức tạp như vậy, BVĐK Tuyên Quang đành “bó tay” mà chuyển gấp về T.Ư. Tuy nhiên, thời gian gần đây, BVĐK Tuyên Quang đã trở thành “vệ tinh” của BV Việt Đức. Nhờ đó, các bác sĩ của BV đã được chuyển giao nhiều kỹ thuật phức tạp do tận tay các giáo sư đầu ngành về phẫu thuật của BV Việt Đức hướng dẫn.

Ca mổ cho bệnh nhân Thoáng cũng do PGS,TS Hà Kim Trung, Phó chủ nhiệm Khoa phẫu thuật thần kinh BV Việt - Đức, trực tiếp “cầm tay chỉ việc”. Dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ BV trung ương, các bác sĩ BVĐK tỉnh đã cắt bỏ hoàn toàn khối u màng não có kích thước đường kính 3 cm cho bệnh nhân. Sau hơn 2 tháng (từ cuối tháng 8.2015), sức khỏe của bệnh nhân Thoáng đã hồi phục.

Theo bác sĩ Phạm Quang Thanh - Giám đốc BVĐK tỉnh Tuyên Quang, nhờ được tham gia Đề án Bệnh viện vệ tinh, BVĐK Tuyên Quang đã thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật khó, phức tạp như: Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng; phẫu thuật nhiều ca chấn thương nặng như vỡ gan, tổn thương tim; thay khớp háng toàn bộ; Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích định vị bằng siêu âm, X.quang; Điều trị hóa chất ung thư vùng đầu cổ, ung thư vú, đại – trực tràng... Do đó, tỷ lệ chuyển tuyến đã giảm đáng kể, công suất sử dụng giường bệnh kế hoạch của BV đạt 131%, công suất sử dụng giường bệnh 90.3% .

Cũng nhờ được BV Nhi T.Ư chuyển giao kỹ thuật, mới đây, BV Sản - Nhi Bắc Giang đã tiến hành phẫu thuật thành công mổ tim mở cho 4 bệnh nhi trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê, hàng năm tại tỉnh Bắc Giang có khoảng 35.000 trẻ chào đời, trong đó khoảng 150 - 200 trẻ bị mắc tim bẩm sinh (dị tật thông liên thất chiếm 50% nhóm trẻ này). Những cháu cần phẫu thuật đều phải vượt tuyến lên T.Ư để chữa trị.

Còn hiện nay, các bác sĩ BV Sản- Nhi Bắc Giang đã có thể thực hiện được các ca mổ tim khó, giúp các bệnh nhi không phải lên T.Ư chịu cảnh đông đúc, chật chội, giảm chi phí cho gia đình. Trước đó, BV Nhi T.Ư đã chuyển giao thành công kỹ thuật phẫu thuật tim mở cho Bệnh viện Nhi Thanh Hóa năm 2007, Bệnh viện Trẻ em Hải phòng năm 2012.

Giảm mạnh chuyển tuyến

BV Tim Hà Nội chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật tim hở và can thiệp tim mạch cho BV Sản Nhi Nghệ An.

TS. Trần Qúy Tường - Phó cục trưởng Cục quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, Đề án Bệnh viện vệ tinh giai đoạn 2013-2020 là một trong những biện pháp nhằm giảm quá tải BV. Cụ thể các giáo sư, tiến sĩ đầu ngành ở các BV T.Ư (BV hạt nhân) sẽ về các địa phương vừa đào tạo vừa “cầm tay chỉ việc”, nâng cao năng lực khám chữa bệnh cho các bác sĩ BV tuyến tỉnh hoặc huyện (BV vệ tinh). Cùng với đó là các biện pháp nâng cao cơ sở vật chất, trang thiết bị, giúp người dân được tiếp cận với các dịch vụ và kỹ thuật cao mà không phải vượt tuyến lên trên.

Giai đoạn 2013-2015 sẽ ưu tiên 5 chuyên khoa đang quá tải ở tuyến trên như ung bướu, ngoại chấn thương, tim mạch, sản, nhi. Có 7 BV hạt nhân ( Viện tim mạch - BV Bạch Mai, Trung tâm tim mạch - BV E, BV tim Hà Nội, BV Nhân dân Gia Định - TP.HCM, BV Chợ Rẫy, BV T.Ư Huế_ và 17 BV vệ tinh, chia đểu cho các vùng miền.

BV Việt Đức được Bộ Y tế giao trọng trách chỉ đạo 3 chuyên ngành: ngoại khoa, gây mê hồi sức và chẩn đoán hình hình ảnh cho 7 bệnh viện hạt nhân: BV Thái Bình, Ninh Bình, Quảng Ninh, Hà Giang, Điện Biên, Lào Cai và Bắc Giang.

BV Việt Đức đã đi sâu đào tạo 10 chuyên ngành cơ bản cho các tuyến tỉnh, bao gồm: tiêu hóa, gan mật, tiết niệu, chấn thương chỉnh hình, chấn thương sọ não, chẩn đoán hình ảnh, gây mê hồi sức. Theo PGS.TS Nguyễn Đức Tiến - Trưởng phòng chỉ đạo tuyến BV Việt Đức, đến nay, tổng số lượng kỹ thuật mà BV Việt Đức đào tạo, chuyển giao cho 7 BV vệ tinh là 85 lượt kỹ thuật. Kết quả là tỷ lệ chuyển tuyến đã giảm rõ rệt. Có BV, tỷ lệ này xuống từ 3% còn 0%. Cụ thể, trong kỹ thuật tán sỏi niệu quản, qua nội soi ngược dòng cho thấy, ở BV Bắc Giang trước khi chuyển giao, tỷ lệ chuyển tuyến là 100%, sau khi chuyển giao chỉ còn 3% phải chuyển tuyến. Hay ở BV Thái Bình, trước khi chuyển giao kỹ thuật này, tỷ lệ chuyển tuyến là 10%, sau khi chuyển giao chỉ còn 0%. Với nhiều kỹ thuật khác, tỷ lệ chuyển tuyến giảm xuống chỉ còn 5 - 30%.

Theo tổng hợp của Bộ Y tế, tình trạng quá tải bệnh viện trong thời gian vừa qua đã giảm rõ rệt. Cụ thể, 37,5% số BV vệ tinh giảm tỷ lệ chuyển tuyến lên tuyến trên; 63% BV T.Ư đang có xu hướng giảm công xuất sử dụng giường bệnh. Đơn cử như Sản nhi Ninh Bình không còn ca chuyển tuyến sản khoa và nhi khoa. Chuyên ngành ngoại khoa: tỷ lệ chuyển tuyến của BV tỉnh Thái Bình giảm từ 13% xuống còn 4%; BV tỉnh Hà Giang giảm từ 5% xuống 1%; BV tỉnh Bắc Giang giảm từ 3% xuống 0%; BV tỉnh Quảng Ninh giảm từ 3% xuống 0%...