Bỏ ruộng hoang

Hiếm người có đủ bản lĩnh, nghị lực để vượt qua nghịch cảnh, làm lại cuộc đời như anh Nguyễn Văn Thái (34 tuổi) ở thôn Thái An, xã Quang Phục, huyện Tứ Kỳ (Hải Dương). Từng đi tù vì tàng trữ ma túy, nay anh Thái "ôm" ruộng hoang để khởi nghiệp, phát triển kinh tế.

20 năm qua, cánh đồng lúa có diện tích 15ha của người dân 3 thôn thuộc xã Ninh Bình (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) đã phải bỏ hoang do bị ngập úng liên tục. Chính quyền địa phương đã thử nghiệm nhiều phương án chuyển đổi giống cây trồng nhưng không mang lại hiệu quả.

Năm nay tình trạng nông dân Nghệ An bỏ hoang ruộng vụ hè thu có xu hướng gia tăng. Một số diện tích từng là "bờ xôi ruộng mật" nay vẫn bị bỏ không suốt 7 tháng liền, gây lãng phí nguồn tài nguyên.

Xã Bối Cầu (huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) có khoảng 460 ha đất nông nghiệp, trong đó vụ xuân 2022 bà con nông dân bỏ hơn 50 ha không gieo cấy. Tình trạng này đã kéo dài nhiều năm và chính quyền địa phương đã tổ chức đối thoại, vận động, tuyên truyền bà con song không có chuyển biến.

Vụ hè thu năm 2019 và 2020, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai mô hình trồng lạc (đậu phộng) giống L14 trên đất trồng lúa thiếu nước tưới tại một số xã thuộc huyện Trà Bồng và huyện Nghĩa Hành. Được chăm sóc đúng kỹ thuật, cây lạc sinh trưởng tốt, năng suất cao...

Mạnh dạn chuyển đổi những diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây thanh long, nhiều hộ nông dân ở xã Bát Trang, huyện An Lão (TP.Hải Phòng) không những có thu nhập cao mà còn chấm dứt chuỗi ngày bỏ ruộng hoang cho cỏ mọc triền miên trước đây.

Đó là quan điểm của nhiều đại biểu tham dự Hội thảo khoa học - thực tiễn "Tích tụ, tập trung ruộng đất và đổi mới hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng Bắc Bộ trong điều kiện mới" do tỉnh Hà Nam phối hợp với Tạp chí Cộng sản tổ chức ngày 20/9, tại Hà Nam.

Nhiều năm nay Việt Nam luôn là nước đứng trong tốp đầu các nước xuất khẩu gạo nhiều nhất thế giới, điều đáng buồn ở chỗ, tuy là “người khổng lồ” trong xuất khẩu gạo, nhưng nông dân trồng lúa vẫn nghèo. Làm sao để người sản xuất ra hạt gạo được nhận thành quả tương xứng; tổ chức lại sản xuất lúa gạo sao cho hiệu quả là vấn đề đang đặt ra bức thiết hơn bao giờ hết...

Nhiều địa phương đã lên kế hoạch, đặt ra mục tiêu diện tích đất lúa kém hiệu quả cần chuyển đổi. Tuy nhiên tìm cây gì trồng thay cây lúa để tăng thu nhập cho nông dân một cách bền vững, cũng không phải chuyện đơn giản.