Cầu xuyên lõi di sản Tràng An đi ngược cam kết của Việt Nam với UNESCO

Trao đổi với Zing.vn, bà Phạm Thị Thanh Hường, Trưởng ban Văn hóa UNESCO tại Việt Nam, cho biết UNESCO thế giới đã nắm được thông tin về công trình xâm phạm di sản Tràng An (Ninh Bình).

Bà Hường cho biết mức độ vi phạm, ảnh hưởng của cầu xuyên lõi trong kết luận của Thanh tra Bộ Văn hóa chỉ ra rất rõ. Công trình mọc lên ở vùng lõi, khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt và phải bảo tồn nguyên vẹn của di sản thế giới. Việc này đi ngược lại với cam kết của Việt Nam với UNESCO thế giới.

“Họ xây dựng cầu xuyên lõi không có giấy phép, không tính đến phương án an toàn cho người sử dụng và giảm thiểu tác động đến thiên nhiên. Thanh tra Bộ Văn hóa đã có kết luận và yêu cầu tháo dỡ”, bà Hường nói.

Ngày 16/3, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam đã có buổi làm việc với ông Đinh Chung Phụng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình. Văn phòng ủng hộ quyết định kịp thời của Bộ Văn hóa và UBND tỉnh là dừng khai thác công trình này. 

Bên cạnh đó, tỉnh đã thành lập tổ công tác thanh tra toàn diện công trình. Dù chưa có kết luận cuối cùng nhưng chủ trương của tỉnh khi khẳng định với UNESCO là tháo dỡ công trình sai phạm.

Công trình xây dựng trái phép đã bị niêm phong, dừng khai thác. Tại thực địa, chủ đầu tư công trình đúc các thanh bê tông cắm vào núi. Sau đó họ tranh thủ xây dựng trái phép khi cơ quan chức năng không có mặt, việc lắp, dựng cầu diễn ra rất nhanh. Ảnh hưởng di sản có thể quan sát bằng mắt thường được.

Theo bà Hường, hàng năm, Ủy ban Di sản thế giới tổ chức cuộc họp diễn ra từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7. Kỳ họp năm nay (kỳ họp thứ 42) sẽ diễn ra ở Bahrain (Trung Đông), chắc chắn vấn đề cầu xuyên lõi Tràng An được đưa ra bàn luận. Các nước thành viên sẽ chất vấn đại diện của Việt Nam về cách xử lý công trình sai phạm.

Bà Hường chia sẻ thêm những thông tin xâm phạm di sản Tràng An, Ủy ban Di sản thế giới đã nắm được thông qua báo cáo của UNESCO Việt Nam và các thông tin trên mạng. Ủy ban đang tiến hành rà soát các báo cáo tình trạng bảo tồn ở tất cả di sản nói chung, Tràng An nói riêng để chuẩn bị cho kỳ họp tới đây.

Trưởng ban Văn hóa UNESCO Việt Nam hy vọng với tinh thần xử lý triệt để công trình này trước khi kỳ họp diễn ra, UNESCO sẽ đánh giá cao Việt Nam trong việc khắc phục.

Mới đây, Bộ Văn hóa vừa có công văn đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình đẩy nhanh 2 nội dung thanh tra về việc vi phạm xây dựng tại di sản văn hóa Tràng An (Hoa Lư, Ninh Bình).

Ngoài ra, Bộ yêu cầu UBND tỉnh cần khẩn trương phê duyệt phương án tháo dỡ các công trình xây dựng trái phép, xâm hại cảnh quan, môi trường tại khu vực núi Cái Hạ.

Trong trường hợp Công ty cổ phần Du lịch Tràng An cố tình không tự tháo dỡ, UBND tỉnh cần chủ động phương án tháo dỡ, sớm hoàn trả mặt bằng, cảnh quan thiên nhiên cho di sản Tràng An.

Cầu xuyên vùng lõi Tràng An dài hơn 1.100 m, gồm hơn 2.000 bậc thang từ chân núi lên đỉnh núi Cái Hạ và nằm chênh vênh trên các vách đá. Chủ công trình được xác định là Công ty Cổ phần du lịch Tràng An. Không chỉ xuyên qua di sản hỗn hợp danh thắng Tràng An, cây cầu còn xuyên qua không gian của rừng đặc dụng đã được giao cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường quản lý.

Cầu được xây từ tháng 8/2017 ngay ở vùng lõi Tràng An, khu di sản UNESCO.