Chiến sự Nga - Ucraina đẩy giá phân bón thế giới tăng 8-12%

Chiến sự Nga - Ukraine ảnh hưởng thế nào đến giá phân bón trong nước?

Theo Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NNPTNT), Nga là một trong những nhà cung cấp phân bón hàng đầu thế giới nên chắc chắn chiến sự Nga - Ukraine sẽ có tác động đến thị trường phân bón trong nước.

Trong năm 2021, Nga đứng đầu thế giới về xuất khẩu phân urea, NPK, amoni nitrat, xuất khẩu kali đứng thứ 3 và phosphat đứng thứ 4 trên thế giới.

Mỗi năm, Việt Nam nhập khẩu phân bón từ Nga khoảng 130.000-380.000 tấn, chiếm khoảng 3-9,5% tổng khối lượng nhập khẩu, tương ứng 5-11,9% về giá trị, chủ yếu nhập phân kali, NPK và DAP. 

Lượng phân kali nhập từ Nga khoảng 68.000-200.000 tấn/năm, chiếm từ 7,2-18,6% so với tổng lượng nhập khẩu loại phân bón này. 

Năm 2021, lượng phân bón nhập khẩu từ Nga là 320.045 tấn (chiếm 6,27% so với tổng lượng phân bón nhập khẩu), trị giá 123.565.465 USD (chiếm 7,74 % so với tổng giá trị phân bón nhập khẩu). 

Trong đó, nhập khẩu nhiều nhất là kali 195.429 tấn (chiếm 15,13 tổng lượng Kali nhập khẩu), NPK 109.552 tấn, DAP 14.217 tấn.

Hai tháng đầu năm 2022, lượng phân bón nhập khẩu từ Nga 73.801 tấn, trị giá 40,390 triệu USD (chiếm 10,44% về khối lượng và 11,9% về giá trị so với tổng lượng phân bón nhập khẩu), trong đó nhập khẩu nhiều nhất là phân kali 45.101 tấn (chiếm 61,1% về khối lượng phân bón nhập khẩu từ Nga và 18,12% tổng khối lượng kali nhập khẩu).

Theo đánh giá của Cục Bảo vệ thực vật, tình hình căng thẳng, chiến sự Nga - Ukraine đã tác động mạnh tới nguồn cung và giá phân bón trên thế giới.

Ngay sau chiến sự Nga - Ukraine xảy ra ngày 24/02/2022, giá phân bón thế giới lập tức tăng 8-12% so với thời điểm trước đó, ngày 23/2/2022. 

Theo đó, thị trường phân bón trong nước cũng bị ảnh hưởng về nguồn cung và giá. Việc nhập khẩu phân bón từ Nga gặp nhiều khó khăn, đặc biệt đối với phân kali do cả Nga và Belarus chiếm gần 50% lượng Kali cung cấp trên toàn thế giới.

Giá phân bón thế giới tăng, sản xuất trong nước có đủ nguồn cung?

Lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật cho biết, hiện tại các nhà máy trong nước đã sản xuất được hầu hết các loại phân bón chủ lực như phân lân, phân urea, phân NPK và hoàn toàn đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng; các nhà máy sản xuất DAP đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu; trong khi đó phân kali và phân SA phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nhập khẩu. 

Phân bón hữu cơ sản xuất đáp ứng đủ nhu cầu trong nước và xuất khẩu mà không phải phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.

Để cân đối lượng phân bón xuất, nhập khẩu, hàng năm Việt Nam nhập khẩu thêm từ 2,7-3,5 triệu tấn phân bón vô cơ (ngoài lượng phân bón sản xuất trong nước), trong đó, chủ yếu là phân kali (chiếm 25-28%, tương đương khoảng 1,1-1,2 triệu tấn) và phân SA (chiếm 25-31%, tương đương khoảng 1-1,5 triệu tấn).

Năm 2021, khối lượng phân bón nhập khẩu là 5,103.171 tấn, trong đó nhập khẩu phân SA với khối lượng 1.594.801 tấn (chiếm 31,3%), nhập khẩu phân Kali với khối lượng 1.291.739 tấn (chiếm 25,3%). Phân Kali được nhập từ 30 nước khác nhau trên thế giới: Israel 16,24%; Nga 15,13%; Lào 14,5%; Litva 11,9%; Canada 10,7%; Belarus 7,7%; Singapo 7,4%; Latvia 5%; các nước Hồng Kong, Mỹ, Hàn Quốc, Jocdan cùng chiếm khoảng 2% lượng phân bón Kali nhập khẩu vào Việt Nam, số còn lại không đáng kể thuộc các thị trường khác.

Hai tháng đầu năm 2022, khối lượng phân bón nhập khẩu 706.769 tấn, trong đó nhập khẩu nhiều nhất là Kali 248.941 tấn (chiếm 35,2%), phân SA nhập 184.737 tấn (chiếm 26,1% lượng phân bón nhập khẩu).