Chiến sự Nga - Ukraine: Phép thử sức mạnh của những gã khổng lồ công nghệ

Những người Ukraine đang làm việc tại các công ty công nghệ phương Tây đang hợp tác với nhau để kêu gọi giúp đỡ quê hương của họ bị bao vây, nhằm đánh sập các trang web thông tin sai lệch, khuyến khích người Nga quay lưng lại với chính phủ của họ và tăng tốc cung cấp vật tư y tế.

Họ đang tìm cách thông qua các chiến dịch email và kiến nghị trực tuyến để thuyết phục các công ty như công ty bảo mật internet Cloudflare Inc (NET.N), Alphabet Inc của Google (GOOGL.O) và Amazon.com Inc làm nhiều hơn nữa để chống lại cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.

"Các công ty nên cố gắng cô lập Nga càng sớm càng tốt", Olexiy Oryeshko, một kỹ sư phần mềm tại Google và một người Mỹ gốc Ukraine cho biết: "Các biện pháp trừng phạt hiện là không đủ". Olexiy Oryeshko cũng là một trong 9 nhà hoạt động công nghệ được phỏng vấn bởi Reuters, là người Mỹ gốc Ukraine đang hưởng ứng lời kêu gọi của Kyiv về việc thành lập một "đội quân CNTT" tình nguyện.

Hiện tại, trước mắt nhiều công ty đã cắt đứt quan hệ với Nga do các biện pháp hạn chế thương mại mới của chính phủ, nhưng các nhà hoạt động đang yêu cầu nhiều hơn thế nữa. Họ đang kêu gọi các công ty an ninh mạng nói riêng, yêu cầu họ từ bỏ các khách hàng Nga, đặc biệt là các nhà xuất bản Nga trước những gì họ nói hoàn toàn đều là thông tin sai lệch.

Igor Seletskiy, giám đốc điều hành của nhà sản xuất phần mềm CloudLinux có trụ sở tại Palo Alto đã cầu xin Cloudflare hủy bỏ một số trang web tin tức của Nga. "Cho rằng ngay cả Thụy Sĩ cũng đứng về phía nào, tôi nghĩ rằng đó sẽ là một tuyên bố quan trọng nếu Cloudflare cũng làm như vậy", ông viết trong một email gửi đến các giám đốc điều hành hàng đầu, mà ông chia sẻ với trang Reuters.

Cloudflare cho biết, họ đã chấm dứt một số khách hàng Nga vì các lệnh trừng phạt và đã bắt đầu xem xét các tài khoản bị gắn cờ trong email mà Seletskiy tiết lộ, đồng thời nói thêm rằng họ đang tiến hành một cách thận trọng vì việc cắt đứt quan hệ sẽ gây nguy hiểm cho việc bảo mật khách hàng của chính họ.

Philipp Lypniakov, người làm việc cho ứng dụng giao hàng của Tây Ban Nha Glovo và đã hỗ trợ nỗ lực đánh sập các trang web của Nga cho biết anh hy vọng "cuộc chiến CNTT" sẽ phần nào giúp bảo vệ Ukraine. Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ chuyển đổi kỹ thuật số Ukraine nói với Reuters tuần qua rằng, lực lượng trực tuyến hiện có hơn 250.000 người, họ đang thực hiện các ý tưởng của riêng họ để góp phần bảo vệ Ukraine.

Tại Google, các hàng trăm nhân viên cho công ty này tại Ukraine đã ký một lá thư nội bộ gửi tới Giám đốc điều hành Sundar Pichai kêu gọi gã khổng lồ tìm kiếm cung cấp nhiều viện trợ hơn cho Ukraine, và sửa đổi các dịch vụ của họ như Bản đồ và các công cụ quảng cáo, theo một kỹ sư phần mềm của công ty Google ẩn danh làm việc tại Ukraine chia sẻ. Tuy nhiên, hiện tại Google từ chối bình luận về vấn đề này. Trong những ngày gần đây, Google đã cấm truyền thông nhà nước Nga sử dụng các công cụ quảng cáo và phân phối cũng như tăng cường các biện pháp an toàn cho người dùng ở Ukraine.

Các nhà hoạt động cũng đang tìm cách làm gián đoạn cuộc sống của thường dân Nga, nhằm làm suy yếu sự ủng hộ cho cuộc chiến này đến từ bên trong nước Nga. Trước mắt, một bản kiến nghị trực tuyến do Stas Matviyenko, Giám đốc điều hành của công ty đặt hàng nhà hàng Allset ở Los Angeles tổ chức đã kêu gọi các nhà phát triển giải trí, thanh toán, hẹn hò và các ứng dụng khác của Mỹ chặn quyền truy cập  dịch vụ ngay tại Nga.

Bên cạnh đó, nhóm viện trợ nhân đạo có trụ sở tại Thung lũng Silicon, Nova Ukraine đã kêu gọi Amazon quyên góp giúp đỡ cho nhân viên BigTech làm việc tại  Ukraine, và chuyển các nguồn cung cấp thiết yếu khác trên các máy bay chở hàng và phương tiện đi đến các nước láng giềng như Ba Lan để cứu trợ.

Igor Markov, giám đốc Nova Ukraine và một nhà khoa học nghiên cứu công nghệ cho biết: "BigTech có quy mô hỗ trợ khủng mà không ai làm được điều này". Trước mắt, Amazon từ chối bình luận công khai. Tuần này, họ cho biết họ sẽ quyên góp lên tới 10 triệu đô la cho các tổ chức cung cấp hỗ trợ ở Ukraine.

Hiện tại, Apple đang tạm dừng bán các sản phẩm thực tế ở Nga, cùng những thứ khác. Google đang giúp chống lại các mối đe dọa an ninh mạng của Nga. Airbnb đang tạm ngừng mọi hoạt động ở Nga và Belarus, đồng thời cung cấp nhà ở miễn phí cho những người Ukraine buộc phải di tản.

"Những gì chúng tôi nghĩ có thể làm là cung cấp nhà ở cho tối đa 100.000 người tị nạn", Giám đốc điều hành của Airbnb, Brian Chesky cho biết.

Chiến sự Nga - Ukraine: phép thử kiểm tra sức mạnh của những gã khổng lồ công nghệ

Google, Meta, Twitter, Telegram và những công ty khác là đòn bẩy trong cuộc xung đột, bị kẹt giữa các yêu cầu từ Ukraine, Nga, Liên minh châu Âu và Mỹ. Tuần qua, các nhà lãnh đạo Ukraine đã cầu xin Apple, Meta và Google hạn chế các dịch vụ của họ bên trong nước Nga. Sau đó, Google và Meta, công ty sở hữu Facebook đã cấm các phương tiện truyền thông nhà nước của Nga bán quảng cáo trên nền tảng của họ. Sundar Pichai, giám đốc điều hành của Google cũng đã nói chuyện với các quan chức hàng đầu của Liên minh châu Âu về cách chống lại thông tin sai lệch của Nga.

Cùng lúc đó, Telegram, một ứng dụng nhắn tin được sử dụng rộng rãi ở Nga và Ukraine đã đe dọa đóng cửa các kênh liên quan đến chiến tranh vì thông tin sai lệch tràn lan. Và trong tuần này, Twitter cho biết họ sẽ gắn nhãn tất cả các bài đăng có chứa liên kết đến các cơ sở truyền thông liên kết với nhà nước Nga, Meta và YouTube cho biết họ sẽ hạn chế quyền truy cập vào một số cửa hàng video trực tuyến đó trên khắp Liên minh châu Âu để ngăn chặn tuyên truyền chiến tranh.

Đối với nhiều công ty, bao gồm Facebook, Google, Twitter, cuộc chiến này là cơ hội để khôi phục danh tiếng của họ sau khi đối mặt với những câu hỏi trong những năm gần đây về quyền riêng tư, sự thống trị thị trường và cách họ phát tán nội dung độc hại và gây chia rẽ. Họ có cơ hội chứng tỏ họ có thể sử dụng công nghệ của mình một cách tốt đẹp theo cách chưa từng thấy.

Nhưng các công ty công nghệ cũng phải đối mặt với những quyết định khó khăn. Bất kỳ sai lầm nào cũng có thể phải trả giá đắt, tạo thêm động lực cho các nỗ lực ở châu Âu và Mỹ nhằm điều chỉnh hoạt động kinh doanh của họ hoặc khiến Nga cấm hoàn toàn các hoạt động kinh doanh của họ.

Yael Eisenstat, một thành viên tại Viện Berggruen, một tổ chức tư vấn ở Los Angeles, người từng lãnh đạo cho biết: "Các công ty công nghệ đang rơi vào tình thế bất phân thắng bại giữa cuộc khủng hoảng quốc tế".