Chưa tìm ra nguyên nhân làm nước đập Ngàn Trươi đỏ bất thường

Theo báo cáo của Sở TN&MT Hà Tĩnh, nước ở đập dâng Vũ Quang chuyển màu, nguyên nhân một phần là do trong nước tồn tại hàm lượng sắt khá cao từ hồ Ngàn Trươi và Khe Trươi chảy xuống, lắng đọng trước đập dâng Vũ Quang, khi xả, nước hồ Ngàn Trươi sẽ cuộn lên lớp lắng đọng gây màu.

Trái ngược với thông tin Tổ công tác tỉnh Hà Tĩnh đưa ra, ông Hoàng Xuân Thịnh - Giám đốc BQL Dự án Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4 (Ban 4) phủ nhận việc kết luận nguyên nhân khiến nước đập dâng đổi màu là do đập chính Ngàn Trươi.

Nước Ngàn Trươi đỏ bất thường.

“Nếu do hồ thì đập dâng phải biến đổi màu từ đợt xả nước đầu tiên tháng 12/2018 và phải biến đổi từ từ nhưng đến giữa tháng 5/2019 mới biến đổi đột ngột. Tại nguồn Khe Trươi còn nhà máy quặng sắt tồn 8 vạn tấn nghiền thành cám không được che đậy, không có tường bao quanh, hiện bị thu hẹp dòng chảy nên khi gặp đợt mưa lớn đã đổ về lòng đập dâng lưu lượng lớn. Tôi cho đây là tác nhân chính gây hiện tượng biến đổi màu”, ông Thịnh nói.

Cuộc họp chiều 8/8.

Ông nguyễn Hải Thanh - Cục Trưởng cục Quản lý Xây dựng công trình (Bộ NN PTNN) đề nghị đoàn công tác của tỉnh xem xét lại cách làm việc, cách lấy mẫu nước để đưa ra kết luận cuối cùng.

Trước đó, sau đợt mưa kéo dài vào giữa tháng 5/2019, nguồn nước tại đập dâng Ngàn Trươi có màu đỏ đục bất thường khiến người dân địa phương hoang mang.

Ngay sau đó, UBND thị trấn và huyện Vũ Quang đã có báo cáo lên cấp trên. Trung tâm quan trắc của Sở TN&MT Hà Tĩnh đã tiến hành lấy mẫu để kiểm tra nhưng chưa thể xác định được “thủ phạm” chính. Đặc biệt là vào dịp cuối tháng 7/2019, nước tại đây chuyển màu đỏ đục và bốc mùi hôi thối nồng nặc. Ngày 28/7, đoàn công tác của Bộ NNPTNT đã trực tiếp thị sát khu vực hồ đập Ngàn Trươi - Cẩm Trang để truy tìm nguyên nhân gây ra hiện tượng bất thường nói trên.

Tại buổi làm việc này, nhiều nghi vấn đã được đặt ra, nhiều nhận định cũng được đề cập. Ông Nguyễn Hải Thanh - Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng công trình (Bộ NNPTNT) cho rằng, có 2 vùng xác định nguồn gây ô nhiễm cho đập dâng đó là vùng lòng hồ và kênh dẫn sau đập chính (Khe Trươi).

Thống nhất với nhận định đó, sáng 30/7, được sự chỉ đạo của Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn, các cơ quan chức năng của Hà Tĩnh đã tiến hành xả đáy để truy tìm tác nhân.

Tuy nhiên, chỉ sau khi xả được khoảng 3 tiếng, dòng sông Ngàn Trươi đã bị bao trùm một màu màu đỏ đục. Nhiều xã thuộc vùng hạ lưu bị ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt như: Hương Minh, Hương Thọ; Đức Liên, Đức Hương, Đức Bồng, Đức Linh, Đức Giang và Ân Phú.

Trước sự phản ánh của người dân, cơ quan chức năng đã cho ngừng xả đập khẩn cấp ngay trong đêm vì sợ ảnh hưởng đến vùng hạ du.